Angela Merkel và nhiệm vụ nặng nề của nước Đức

Thủ tướng Đức Angela Merkel có chút gì đó giống với “bà đầm thép” Magret Thatcher của Anh trước đây, hòa quyện với tính kỷ luật, bản lĩnh của người Đức - bà là nữ chính trị gia xuất sắc nhất ở châu Âu đương đại.

Nước Đức hậu Merkel để lại khoảng trống quyền lực, uy tín rất lớn mà bất kỳ người kế nhiệm nào cũng cảm thấy áp lực, và cử tri cũng rất khó tìm đâu ra một nhân vật để so sánh với người phụ nữ đã ngồi ghế Thủ tướng suốt 4 nhiệm kỳ liên tiếp.

Hai thập kỷ qua, nước Đức được cho là già cỗi so với chính nó trước đây, tốc độ tăng trưởng chậm lại, già hóa dân số, phai nhạt bóng dáng cường quốc. Tuy nhiên, Berlin vẫn “làm trùm” châu Âu, có tiếng nói nhất định trong G7, G20, là đầu tàu của “lục địa già” trong mối bang giao với Nga, Mỹ, Trung Quốc.

Tất cả đều được lèo lái bởi người phụ nữ gốc gác Đông Đức, xuất thân là nhà khoa học, tham gia chính trường khi bức tường Berlin sụp đổ, trong lịch sử nước Đức cận - hiện đại, bà là người giữ ghế Thủ tướng lâu thứ hai.

Di sản đầu tiên mà người ta phải nhắc đến Merkel là đưa nước Đức vượt qua khủng hoảng tài chính 2008, cứu đồng tiền chung châu Âu khỏi sụp đổ trong cuộc khủng hoảng nợ.

Merkel còn là ân nhân của hàng triệu người nhập cư từ Trung Đông, Bắc Phi sau khi chiến sự Lybia, Syria, Ai Cập bùng nổ, trong khi hầu hết châu Âu hoảng sợ và đóng cửa biên giới thì Berlin dang vòng tay đón 1 triệu người tháo chạy khỏi cố quốc.

Với vai trò của Đức ở châu Âu, nội các dưới thời bà Merkel luôn chịu áp lực trước Mỹ trong mối quan hệ với Nga và Trung Quốc. Những gì đã diễn ra cho thấy, Berlin vẫn tôn trọng cơ chế đa phương, và vẫn duy trì cơ cấu EU, hợp tác chặt chẽ với Washington nhưng vẫn giữ quan hệ với Nga và Trung Quốc, đồng thời phản đối các cuộc chiến tranh của Mỹ ở Trung Đông.

Một trong số đó là các đường ống dẫn dầu, khí “dòng chảy phương Bắc 1 và 2”. Với dự án này bà Merkel mở đường giúp châu Âu thoát khỏi lệ thuộc năng lượng vào Mỹ và Trung Đông, giải quyết tận gốc tình trạng “mùa đông đắt đỏ”.

Đường ống vẫn xây dựng trong khi Washington cực lực phản đối, tìm cách ngăn chặn cho thấy bản lĩnh tuyệt vời của Merkel, tất cả vì lợi ích quốc gia, không cúi đầu trước thế lực bên ngoài.

Trước thời điểm bà Merkel trở thành Thủ tướng, nước Đức vẫn chưa cắt được mạch trì trệ, tỷ lệ thất nghiệp liên tục trên 10%, kinh tế ì ạch, an sinh xã hội quá tải. Sự thay đổi bắt đầu kể từ khi Berlin xử lý thành công khủng hoảng 2008.

Trong bối cảnh thế giới thay đổi chóng mặt, nước Đức đã trở thành một đại diện với cho sự ổn định, thịnh vượng. Mỹ choáng váng từ những ảnh hưởng của cuộc chiến tranh Iraq và EU vật lộn trong một loạt các cuộc khủng hoảng, Đức vẫn giữ vững vị trí của mình. Đóng góp rất lớn đem đến giải pháp ổn định trên phạm vi chung, tiêu biểu ở Ukraina, Iran.

Friedrich Merz, cựu lãnh đạo nhóm nghị sỹ đảng Liên minh Dân chủ Cơ đốc giáo (CDU) và Armin Laschet, thủ hiến bang Thủ hiến bang Nordrhein-Westfalen là hai cái tên tiềm năng nhất hiện nay, dĩ nhiên uy tín và tiếng tăm không thể sánh được với bà Merkel.

Nắm được nước Đức là nắm được châu Âu - nhận xét này có cơ sở, bởi vậy người kế nhiệm ghế Thủ tướng là một lựa chọn khó khăn. Không dễ để vượt qua cái bóng quá lớn của “bông hồng thép” Angela Merkel.