Áp thuế tiêu thụ đặc biệt với game online: Giới chuyên gia nói gì?

Theo đó, tại Tờ trình gửi Chính phủ về đề nghị xây dựng dự án Luật thuế tiêu thụ đặc biệt sửa đổi, Bộ Tài chính đề xuất áp thuế tiêu thụ đặc biệt đối với dịch vụ game online. Lý giải về đề xuất này, Bộ Tài chính cho rằng, loại hình kinh doanh game hiện nay là mặt hàng có doanh thu lớn, mức lợi nhuận cao so với các loại hình kinh doanh khác, thu hút mọi độ tuổi tầng lớp dân cư, đặc biệt là giới trẻ tham gia.

Do vậy, cần thiết phải nghiên cứu bổ sung vào đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt để định hướng tiêu dùng. Bộ Tài chính đề nghị nghiên cứu bổ sung loại hình "kinh doanh dịch vụ trò chơi điện tử trên mạng" vào đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt với mức thuế suất hợp lý để đảm bảo hạn chế dịch vụ này.

Xung quanh đề xuất này, có nhiều quan điểm ủng hộ nhưng cũng có những ý kiến trái chiều, trong đó quan điểm ủng hộ cho rằng việc đánh thuế tiêu thụ đặc biệt là cần thiết bởi đây là biện pháp hạn chế dịch vụ nội dung trò chơi không khuyến khích đối với đối tượng chơi đa phần là người trẻ. Nhiều loại game có tính chất gây nghiện, game bạo lực và nhập vai tác động ghê gớm đối với đời sống xã hội. Bên cạnh các biện pháp quản lý của ngành văn hoá, việc quản lý, điều tiết sử dụng dịch vụ là xu hướng tốt, một số nước đang làm để giảm tác động đối với xã hội.

Tuy nhiên, cũng có quan điểm cho rằng, nhiều loại game online là trò chơi thường thức, giáo dục, khoa học và rèn luyện trí tuệ. Vì vậy, việc đánh thuế cần khu biệt, sàng lọc để loại trừ các trò chơi có ích, không độc hại.

Trao đổi với báo chí xung quanh đề xuất này, chuyên gia kinh tế, PGS-TS Đinh Trọng Thịnh cho rằng, việc đề xuất áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt với game online là cần thiết. Bởi game online là một hình thức trò chơi giải trí nhưng mang tính chất “gây nghiện”, dễ dẫn đến tác động không tốt cho sức khỏe, nhận thức của con người. Thực tế trước đây đã từng xảy ra không ít vụ việc nổi cộm như trộm cắp, giết người mà nguyên nhân bắt nguồn từ đối tượng nghiện game online.

Tuy vậy, theo ông Thịnh, trước khi áp dụng sắc thuế này cần thêm nhiều nghiên cứu về mức thuế suất giữa công ty làm game và cá nhân làm game. Đặc biệt cần có chính sách khuyến khích các công ty game trong nước phát triển để hạn chế game nhập khẩu, game lậu tràn vào Việt Nam. Việc áp thuế phải hướng đến mục tiêu không làm hạn chế năng lực cạnh tranh của các công ty trong nước.

>>Tăng thuế tiêu thụ đặc biệt với rượu, bia, thuốc lá nhằm định hướng sản xuất, tiêu dùng

Dưới góc nhìn pháp lý, luật sư Nguyễn Thành Luân – Giám đốc Công ty Luật TNHH Hà Việt cho rằng, cần phải làm rõ nhiều điều xung quanh đề xuất này. Thứ nhất là về xác định đối tượng chịu thuế. Game online có nhiều loại khác nhau, trong đó có loại có giá trị giáo dục, đào tạo; có loại thuần túy mang tính giải trí. Tuy nhiên, hiện tại chưa có tiêu chí phân loại xác định loại trò chơi nào cần hạn chế kinh doanh và tiêu dùng theo tiêu chí của thuế tiêu thụ đặc biệt. Do vậy, luật sư Luân cho rằng, việc xác định lý do và mục đích để điều tiết thuế là chưa hợp lý.

Thứ hai là về hành vi chịu thuế cũng cần xác định rõ hành vi chịu thuế là hành vi phát hành game, hành vi sản xuất game hay là hành vi kinh doanh game. Vì bản chất của thuế tiêu thụ đặc biệt là điều tiết một lần, vào một đối tượng chịu thuế. Trong khi đó, với mục tiêu hạn chế tiêu dùng thì phải điều tiết vào khâu kinh doanh chứ không phải điều tiết vào khâu phát hành. Trong khi theo nội dung đề xuất của Bộ Tài chính thì điều tiết vào khâu phát hành game là chưa hợp lý, gây khó khăn trong việc xác định giá tính thuế tiêu thụ đặc biệt.

“Đáng nói, trong bối cảnh thị trường trò chơi điện tử tại Việt Nam còn khá non trẻ nên nếu đánh thuế có nguy cơ đẩy các nhà phát hành, sản xuất trò chơi điện tử sang các nước khác” – Luật sư Nguyễn Thành Luân nêu quan điểm.

Cũng chia sẻ với báo chí xung quanh vấn đề này, ông Nguyễn Văn Phụng, nguyên Vụ trưởng quản lý thuế doanh nghiệp lớn (Tổng cục Thuế) cho rằng, vấn đề thu thuế đối với game online đang được đề xuất nhưng việc thực hiện thu như thế nào thì cần xem xét không hẳn là việc đánh thuế cao sẽ khiến giảm lượng người chơi và giảm các tác động đối với trò chơi này.

“Trong đề xuất đánh thuế đối với game online, cơ quan soạn thảo cũng mới đưa ra chủ trương vậy, nếu được chấp thuận vào Luật Thuế Tiêu thụ đặc biệt, phải bổ sung vào nghị định hoặc thông tư hướng dẫn cách thu thuế ra sao để phù hợp với thực tiễn”, ông Phụng chia sẻ.