ASEAN và Trung Quốc đã đạt được thỏa thuận một "văn bản duy nhất" đàm phán về Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC), một bước tiến quan trọng hướng tới việc thu hẹp sự khác biệt giữa các bên.
Các nhà quan sát cho biết thỏa thuận này cho thấy Trung Quốc và các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) có thể tiến bộ thông qua các cuộc đàm phán bất chấp căng thẳng trong khu vực, nhưng họ cũng cảnh báo rằng vẫn còn một chặng đường dài để đi đến thoả thuận cuối cùng.
Collin Koh - chuyên gia an ninh hàng hải tại Đại học Công nghệ Nanyang ở Singapore, cho biết sự nhất trí về "dự thảo bản thảo đàm phán COC" sau khi đạt được tại Trung Quốc vào tháng 6 có nghĩa là những nước tuyên bố chủ quyền có các điều khoản tham chiếu chung cho các cuộc đàm phán trong tương lai.
Tiến trình về quy tắc ứng xử có thể có lợi cho Trung Quốc trong việc nhấn mạnh mong muốn của họ về sự ổn định và về việc Mỹ ko can thiệp vào tranh chấp trên biển, chuyên gia này nói.
Có thể bạn quan tâm
19:57, 02/06/2018
14:20, 29/11/2017
06:15, 19/07/2017
Trước đó, phát biểu tại Hội nghị Bộ trưởng ASEAN - Trung Quốc bên lề Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN lần thứ 51 (AMM 51) diễn ra tại Singapore ngày 2/8, Ngoại trưởng Singapore Vivian Balakrishnan tuyên bố đây là "cột mốc quan trọng" trong tiến trình COC, kể từ Hội nghị các quan chức cấp cao ASEAN-Trung Quốc về thực thi Tuyên bố ứng cử của các bên ở Biển Đông (DOC) diễn ra tại Trung Quốc vào tháng 6/2018.
Cũng theo Ngoại trưởng Vivian Balakrishnan, đây sẽ là văn bản cơ sở cho các cuộc đàm phán COC trong tương lai và hai bên cũng đã thống nhất các phương thức chính cho các cuộc đàm phán COC trong thời gian tới.
Singapore là nước điều phối viên cho quan hệ đối thoại ASEAN-Trung Quốc từ năm 2015-2018 và sẽ chính thức bàn giao trọng trách này cho Philippines sau hội nghị lần này.
Tiến trình đàm phán COC đã diễn ra trong hơn một thập kỷ qua, với nhiều khó khăn về các điều khoản cũng như tốc độ của các cuộc đàm phán.
Tuy nhiên, trong những năm gần đây đã có những dấu hiệu rõ ràng về sự thống nhất quan điểm của ASEAN về vấn đề Biển Đông.
Tháng 8/2017, các Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc và ASEAN đã thông qua dự thảo khung đàm phán cho COC, một động thái được coi là tiến bộ trong quá trình giải quyết căng thẳng trên Biển Đông.
Tháng 3/2018, một nhóm làm việc chung đã được tổ chức để thực hiện Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông.
Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long trong tuyên bố hồi tháng 4/2018 cho rằng các cuộc đàm phán tháng về COC sẽ không dễ dàng, nhưng ông nhấn mạnh rằng các nước tham gia vào các cuộc đàm phán cần mang tính xây dựng nhằm ngăn chặn những căng thẳng leo thang.
Ngoại trưởng Vivian Balakrishnan cho biết Trung Quốc là một trong những đối tác đối thoại trọng tâm của ASEAN và cả hai bên đã đạt được nhiều kết quả trong ba năm qua, với sự hợp tác củng cố bởi các mối liên hệ kinh tế mạnh mẽ.
Tuy nhiên, ông cũng nhấn mạnh rằng quán trình hợp tác giữa các bên chỉ có thể dựa trên nền tảng của sự tin tưởng lẫn nhau, cùng giải quyết các khác biệt một cách hòa bình và theo tinh thần thiện chí.