Blockchain sẽ thay đổi thế giới (Kỳ IV): Blockchain và nền kinh tế chia sẻ

Có thể thấy, công nghệ blockchain đang mở ra một xu hướng ứng dụng tiềm năng cho nhiều lĩnh vực như tài chính ngân hàng, bán lẻ, sản xuất, viễn thông… Tuy nhiên, để thấy tiềm năng trong việc tận dụng những lợi ích do blockchain mang lại, có thể kể ra những cái tên điển hình như Uber, Airbnb, và Upwork, các thị trường điện tử hiện nay rất được ưa chuộng trong việc chia sẻ chuyến đi (ride-sharing) và chia sẻ nhà (home-sharing).

Nền kinh tế chia sẻ thực sự như thế nào?

Uber (chia sẻ taxi) và Airbnb (chia sẻ phòng) là những hệ thống tập trung, nơi giao dịch giữa người tiêu dùng cá nhân và nhà cung cấp được chỉ dẫn qua cơ sở hạ tầng, mạng Hub và phần mềm thuộc về các công ty sở hữu sàn giao dịch. Mặc dù Uber cho phép các cá nhân tham gia vào một nền kinh tế lớn, nhưg Uber vẫn là một tổ chức tập trung vì lợi nhuận. Các giao dịch xảy ra giữa người tiêu dùng và nhà cung cấp được xử lý thông qua phần mềm và cơ sở hạ tầng thuộc về Uber. Vì vậy, Uber tính phí 25% hoa hồng cho mỗi giao dịch và 7 triệu lái xe có thu nhập phụ thuộc vào Uber có rất ít tiếng nói. Hay Airbnb cũng có thể sử dụng công nghệ blockchain để cải thiện dịch vụ của họ. Với hơn 100 triệu khách, blockchain có thể được sử dụng để tăng cường sự tin tưởng và minh bạch giữa chủ và khách. Ngược lại, khách hàng tin tưởng rằng không gian ở sẽ giống như trong quảng cáo và được để trống khi họ đến. Như vậy, Uber hay Airbnb cũng chỉ là một phần rất nhỏ trong việc ứng dụng tiện ích của blockchain.

Vậy blockchain sẽ mang lại điều gì để tạo ra một nền kinh tế chia sẻ thực thụ? Trong các kỳ trước đã nhắc, việc ứng dụng blockchain sẽ giảm sự phụ thuộc, hoặc thực sự loại bỏ các bên trung gian, người đặt ra giá cả, điều khoản và điều kiện và tính lệ phí giao dịch lớn để thúc đẩy trao đổi giữa các cá nhân khác nhau.

Mạng lưới Blockchain có thể tạo ra một nền kinh tế chia sẻ phân quyền, ngang hàng nơi mà thị trường tự do thiết lập giá cả và xác định điều này dựa trên cung và cầu. Các nhà cung cấp có thể được thanh toán thông qua blockchain bằng cách sử dụng một token đặc biệt hoặc tiền ảo thuộc mạng lưới phân quyền.

Có thể thấy, hợp tác phân quyền có thể thay thế khuôn khổ trung tâm hiện tại và phát hành token cho các bên liên quan, những người kiểm soát và ra quyết định trên nền tảng. Do đó, công nghệ blockchain có thể tạo ra nền kinh tế chia sẻ phân quyền ngang hàng thực sự.

Theo Swan Burrus, chuyên gia chiến lược của OgilvyOne Worldwide nhận định, trong nền kinh tế chia sẻ, quá trình lãnh đạo và ra quyết định sẽ hoạt động theo một hệ thống blockchain, nơi tất cả các bên liên quan đều có tiếng nói trong các quyết định quan trọng. "Không giống như các tổ chức tư nhân, người sáng lập thị trường vận hành bởi blockchain có thể khởi động huy động vốn bằng tiền ảo (ICO). Các nền kinh tế chia sẻ vận hành bởi blockchain cần có token, và khi khởi động, thành viên sáng lập có thể kiếm lời từ việc bán token trong một ICO", vị chuyên gia này cho biết.

Blockchain là tương lai của nền kinh tế chia sẻ

Hiện tại, có rất nhiều cơ hội cho các ứng dụng dựa trên Blockchain trong nền kinh tế chia sẻ. Shane Jordan, Phó chủ tịch chiến lược tại Spark Public Relations, một công ty tư vấn công nghệ truyền thông tại Mỹ nhận định, công nghệ blockchain đang phát triển mạnh mẽ và sự phát triển nào liên quan đến việc ứng dụng công nghệ này đều đang được thử nghiệm một cách thận trọng trước khi mở rộng quy mô hoạt động của nó.

"Không thể phủ nhận blockchain và nền kinh tế chia sẻ có thể tạo ra một cuộc cách mạng biến đổi nền kinh tế của chúng ta. Và các quốc gia cần có một khoảng thời gian thử nghiệm nếu muốn blockchain đem lại lợi ích trong tương lai. Không thể nóng vội và áp dụng một cách bừa bãi", ông Shane khẳng định.

Blockchain có thể cung cấp năng lượng và mở khóa nền kinh tế chia sẻ bằng cách giúp việc tạo ra và vận hành một nền tảng trực tuyến rẻ hơn. Nếu loại hình kinh tế chia sẻ này xuất hiện, nó sẽ tạo ra một sự thay đổi lớn trong cách chúng ta nhìn nhận quyền sở hữu tài sản vật chất. Và khái niệm cơ sở lưu trữ là một mô hình tuyệt vời để mọi người thích nghi với suy nghĩ mới. Bạn đã thực hiện bước đầu tiên trong quá trình thích nghi bằng cách nói: “Thứ này không đủ quan trọng để tôi giữ nó trong nhà.”

“Đó là lý do tại sao tôi quan tâm đến việc chúng ta có thể phát triển kinh tế chia sẻ trong những năm tới như thế nào, và những ứng dụng công nghệ blockchain có thể giúp làm cho nền kinh tế này trở thành một hệ thống an toàn, liền mạch”, ông Shane khẳng định.