"Bóng ma" COVID-19 sẽ bị xóa sổ vào năm tới?

>> Vương quốc Anh và châu Âu cảnh báo điều gì từ Omicron?

Cụ thể, trong chương trình hỏi đáp trực tuyến của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), bà Kerkhove nhận định: "Hiện chúng ta đã có đủ công cụ để đối phó với biến chủng Omicron và có thể làm giảm số ca tử vong vì căn bệnh này. 2022 có thể là năm Covid-19 kết thúc". Vào tháng 10, WHO đưa ra chiến lược đảm bảo tỷ lệ bao phủ vaccine, đạt miễn dịch cộng đồng trong năm tới.

Theo đó, tổ chức sẽ làm việc với Covax và nhiều đối tác trên thế giới để tiêm vaccine cho 40% dân số tất cả quốc gia vào cuối năm 2021, 70% dân số vào giữa năm 2022. WHO khuyến khích các nước hành động nhanh chóng nhằm thu hẹp khoảng cách vaccine, đồng thời kêu gọi các nhà sản xuất thực hiện tốt cam kết phân phối, không trì hoãn thêm.

Để đạt được mục tiêu tiêm chủng toàn cầu và đối phó tốt hơn với biến chủng Omicron, cần có cách tiếp cận ba bước đối với chiến dịch tiêm chủng. Trong đó, người cao tuổi, nhân viên y tế và người có nguy cơ cao tiêm phòng trước. Tiếp đến, cần tiêm vaccine cho toàn bộ người trưởng thành và mở rộng chiến dịch cho trẻ em.

Tiến sĩ Tedros Adhanom Ghebreyesus, Tổng giám đốc WHO, nhận định: "Khoa học đã phát huy vai trò bằng cách cung cấp các công cụ mạnh mẽ, cứu nhiều mạng sống một cách nhanh chóng hơn bất kỳ đợt bùng phát lịch sử nào trước đây". Ông cũng cho rằng một số nhà sản xuất đang gấp rút thực hiện thử nghiệm vaccine mới để phù hợp với các đột biến của virus.

Tương tự, Cố vấn y tế chính của Nhà Trắng cho biết các mũi tiêm tăng cường của những loại vaccine hiện có vẫn chống lại biến chủng Omicron. “Các vaccine tăng cường hiện tại của chúng ta có tác dụng chống lại Omicron. Tại thời điểm này, không cần phải sửa đổi vaccine cho một biến chủng cụ thể”, tiến sĩ Anthony Fauci nói trong buổi cập nhật về Covid-19 của Nhà Trắng ngày 15/12.

Ông Fauci cho biết những người tiêm đủ 2 liều vaccine của Pfizer/BioNTech vẫn có khả năng nhiễm Omicron đáng kể, nhưng phần lớn vẫn tránh được các triệu chứng bệnh nặng. Hai liều vaccine cung cấp khả năng tránh lây nhiễm giảm xuống còn 33% so với 80% trước khi xuất hiện Omicron, nhưng vẫn có hiệu quả 70% trong việc ngăn ngừa nhập viện đối với người nhiễm Omicron ở Nam Phi, theo tiến sĩ.

>> Những tín hiệu tích cực trong cuộc chiến chống biến chủng Omicron

Các thí nghiệm với huyết tương cho thấy hiệu lực bảo vệ chống lại bệnh có triệu chứng khi nhiễm Omicron đạt 73% ở người đã tiêm chủng và từng mắc Covid-19. Đáng chú ý, Cơ quan An ninh Y tế Vương quốc Anh rằng với mũi tiêm tăng cường, khả năng tránh bệnh có triệu chứng có thể tăng lên 75%. “Nếu người dân chưa đi tiêm vaccine,hãy đi ngay lập tức. Và đặc biệt với biến chủng Omicron, nếu các quốc gia đã tiêm chủng đầy đủ hai mũi, hãy tiêm nhắc lại ngay từ thời điểm này”, ông Fauci nhấn mạnh thông điệp.

Hiện tại, theo nghiên cứu của một số nhà khoa học, sự kết hợp giữa vaccine và miễn dịch tự nhiên cũng giúp giảm 95% nguy cơ phát triển thành bệnh nặng ở người nhiễm chủng Omicron. Khả năng miễn dịch lâu dài hơn của tế bào T - vốn giúp chống lại các biến chủng Delta và Beta - cho thấy phản ứng miễn dịch hoàn thiện hơn trong cơ thể con người cũng có thể góp phần ngăn nguy cơ bệnh trở nặng khi nhiễm Omicron và giúp cân bằng khi hiệu quả phản ứng kháng thể ở người đã tiêm vaccine giảm xuống.

Mặc dù vậy, Liên hợp quốc đã phát động chiến dịch “Only Together” (Chỉ có cùng nhau) để kêu gọi tiếp cận vaccine bình đẳng trên toàn cầu. Việc phân phối vaccine không công bằng, theo các chuyên gia, sẽ khiến đại dịch COVID-19 càng kéo dài, tác động tiêu cực đến kinh tế toàn cầu và gây chia rẽ xã hội.

Theo Economist Intelligence Unit (EIU) dự báo, tình hình dịch bệnh sẽ còn diễn biến phức tạp do các biến thể mới lây lan mạnh hơn khiến thế giới khó đạt được miễn dịch cộng đồng và việc tiêm vaccine cũng “đạt hiệu quả khiêm tốn hơn” trong việc giảm số ca nhập viện, trở nặng và tử vong.

Bên cạnh đó, nền kinh tế thế giới có thể thiệt hại hàng nghìn tỷ USD do sự chậm trễ và thiếu đồng đều trong triển khai tiêm vaccine phòng COVID-19, trong đó các nền kinh tế đang phát triển chịu thiệt hại nặng nề nhất. EIU cũng dự báo các quốc gia không đạt được mục tiêu tiêm cho 60% dân số vào giữa năm 2022 sẽ thiệt hại 2.300 tỷ USD trong giai đoạn 2022-2025.

Chính vì vậy, đoàn kết toàn cầu vì công bằng vaccine COVID-19, để “cả thế giới được tiêm vaccine” là mục tiêu được LHQ nhấn mạnh trong chiến dịch “Only Together”, cũng chính là việc cần làm ngay lúc này nếu các quốc gia muốn ngăn chặn sự lây lân của biến chủng Omicron và tiến tới phục hồi kinh tế.

Như Tổng Giám đốc WHO đã khẳng định, "Chỉ có cùng nhau hành động phối hợp trên quy mô toàn cầu nhằm bảo đảm tất cả mọi người đều được tiếp cận vaccine, thế giới mới có thể quay trở lại thực hiện những điều “mà chúng ta yêu thích được làm cùng nhau, đó là những bữa ăn, những cái ôm, cùng đi tới trường và tới nơi làm việc trong cuộc sống “bình thường mới”.