Cấp bách "hồi sinh" dự án đường sắt Yên Viên- Cái Lân

Ga Cái Lân nhiều năm không đón tàu.

>> Tuyến đường sắt Yên Viên-Phả Lại-Hạ Long-Cái Lân: “Chết lâm sàng” chờ chủ đầu tư

Dự án này với tổng vốn đầu tư lên tới 7.000 tỷ đồng đang được thi công thì bỗng dưng dừng lại từ năm 2011 do thiếu vốn.

Có đất mà không dám cất nhà

Đoạn dự án chạy qua thành phố Uông Bí (Quảng Ninh) đã làm ảnh hưởng tới hơn 1.000 hộ dân. Gia đình anh Đào Quảng Ba, phường Thanh Sơn mua mảnh đất từ năm 2007. Tuy nhiên đến năm 2008, dự án đường sắt đi qua, cùng với đó là lệnh dừng mọi hoạt động xây dựng, giao dịch, khiến gia đình anh gặp nhiều khó khăn.

Anh Nguyễn Xuân Trường, tổ 8, khu 7, phường Thanh Sơn, TP. Uông Bí, cho biết: “Do vướng quy hoạch, các hộ dân chúng tôi phải sống trong tình trạng không được xây dựng, sửa chữa nhà ở. Mặt khác, cơ sở hạ tầng không được đầu tư xây dựng khiến cuộc sống người dân rất vất vả, tạm bợ”.

Cũng theo anh Trường, sau thời gian chờ đợi xây dựng không được, vì nhu cầu cấp thiết của cuộc sống, anh đang muốn chuyển cả nhà đi nơi khác và nhượng nhà đất cho người khác. Tuy nhiên, thành phố không cho chuyển nhượng vì nằm trong vùng dự án. “Dự án đã “treo” từ rất lâu nên chúng tôi rất mong nếu thực hiện dự án thì thực hiện sớm, còn không thì đề nghị hủy dự án để bảo đảm quyền lợi người dân”, anh Trường nói.

Đấy là chưa nói vấn đề giao thông, con đường tại tổ 14, khu 3, phường Trưng Vương dài 396m nằm ở vùng trũng, nên hay bị ngập lụt, việc đi lại khó khăn. “Người dân rất bức xúc vì muốn làm lại con đường này cũng không được. Chính quyền ủng hộ nhưng cũng bất lực”, ông Vũ Đức Tuyên, Bí thư, khu trưởng khu 3 phường Trung Vương cho biết.

Ga Hạ Long ngày càng xuống cấp hư hỏng.

Ga trăm tỷ hư hỏng mỗi ngày

Nếu Uông Bí chứng kiến người dân gặp khó khăn trong cuộc sống do ảnh hưởng bởi dự án, thì Hạ Long- điểm cuối của tuyến đường sắt là 2 nhà ga nghìn tỷ đang xuống cấp nghiêm trọng. Ghi nhận tại ga Hạ Long và ga Cái Lân cho thấy, hầu hết thiết bị hư hỏng. Những toa tàu cũ kỹ thì nằm chờ ngày vận chuyển trở lại. Nhưng sự chờ đợi vẫn tiếp tục kéo dài đến nỗi những toa tàu cũng đã bị hoen gỉ, mục nát…

Ông Nguyễn Đức Tân – Trưởng ga Hạ Long cho biết, Ga Hạ Long được khởi công từ 5/2005 và đưa vào sử dụng từ 10/2014, là tiểu dự án ga Hạ Long - ga Cái Lân - cầu vượt Bàn Cờ với tổng vốn đầu tư 1.510 tỷ đồng từ nguồn vốn trái phiếu chính phủ.
Nhà ga này được đánh giá đạt chuẩn quốc tế, hệ thống cơ sở hạ tầng thuộc dạng bề thế nhất nhì miền Bắc, nằm trong dự án tuyến đường sắt Yên Viên - Phả Lại - Hạ Long - Cái Lân do Bộ GTVT làm chủ đầu tư với tổng số vốn lên đến hơn 7.000 tỷ đồng, hứa hẹn là “cung đường vàng” kết nối các tỉnh vùng Đông Bắc với Thủ đô Hà Nội. Tuy nhiên, tuyến đường sắt này hiện nay gần như không có hàng hóa và hành khách lưu thông.

Lý giải cho nguyên nhân này, ông Tân cho biết: Đường sắt ở đây chạy khổ 1,435m nên chỉ chạy lên được Yên Viên (Hà Nội) hoặc Kép (Bắc Giang). Muốn chuyên chở hàng hóa cũng khó vì toàn quốc đang sử dụng khổ ray 1,067m, phải mất thêm chi phí bốc xếp chuyển toa nên chẳng ai dại gì mà vận chuyển bằng đường sắt.

>> Chưa có lời giải Dự án đường sắt Yên Viên - Phả Lại - Hạ Long - Cái Lân

“Cung đường vàng” sớm trở lại?

Mới đây, đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Ninh đã đề nghị Bộ trưởng Bộ GTVT làm rõ tiến độ, kết quả lập quy hoạch mạng lưới đường sắt quốc gia thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 và kế hoạch triển khai tuyến đường sắt Yên Viên - Phả Lại - Hạ Long - Cái Lân và các cam kết của Bộ GTVT đối với dự án này.

Theo đó, Bộ GTVT cho biết quy hoạch mạng lưới đường sắt mới tầm nhìn đến năm 2050 tiếp tục xác định hình thành tuyến đường sắt Yên Viên - Phả Lại - Hạ Long - Cái Lân trong giai đoạn đến năm 2030, nhằm phát triển hài hòa các phương thức vận tải, đảm bảo tính kết nối giữa các phương thức và tối ưu hóa chi phí vận tải, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của vùng và các địa phương dọc tuyến.

"Do dự án được phê duyệt đầu tư lâu và thực tế có những thay đổi nhất định về định hướng phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, khu vực dự án đi qua, nên Bộ GTVT giao Ban Quản lý dự án đường sắt rà soát, nghiên cứu lập điều chỉnh báo cáo nghiên cứu tiền khả thi làm cơ sở báo cáo cấp có thẩm quyền cho phép sớm tiếp tục triển khai hoàn thành để đưa dự án vào khai thác", Bộ GTVT nhấn mạnh.

Hy vọng, sẽ không có một lần trì hoãn nào nữa để “cung đường vàng” sớm trở lại. Và hơn nữa, 1.253 hộ dân tại thành phố Uông Bí nằm trong vùng dự án được thực hiện cái quyền chính đáng của họ là xây những ngôi nhà mới để an cư lập nghiệp.