Chân dung người kế nhiệm huyền thoại Warren Buffett điều hành đế chế tỷ đô

Hội đồng quản trị Berkshire Hathaway đều đồng ý rằng ông Greg Abel, 58 tuổi, sẽ tiếp quản tập đoàn nếu có bất kỳ điều gì xảy ra với vị giám đốc điều hành nay đã 90 tuổi, ông Warren Buffett nói với CNBC.

Abel, Chủ tịch và CEO của Berkshire Hathaway Energy, đảm nhiệm vị trí Phó Chủ tịch Berkshire, điều hành các ngành công nghiệp phi bảo hiểm, bao gồm hàng chục nhóm ngành từ đường sắt đến bán lẻ, hóa chất, năng lượng.

Abel sinh ra tại Edmonton, Canada trong một khu vực bình dân, cha ông là một nhân viên kinh doanh. Ông lớn lên và như nhiều người Canada khác, say mê môn khúc côn cầu. Ông đã kiếm tiền bằng nhiều công việc khác nhau, như phát tờ rơi quảng cáo, làm đầy các bình cứu hỏa cho công ty nơi cha ông làm nhân viên bán hàng.

Ông tốt nghiệp Đại học Alberta năm 1984 với tấm bằng cử nhân thương mại và theo đuổi nghề kế toán, bắt đầu với vị trí tại hãng PricewaterhouseCoopers, sau đó là công ty điện CalEnergy, sau này là MidAmerican Energy. Abel cho biết, ông ngày càng trở nên thích thú với ngành kế toán khi ông hiểu được tầm quan trọng của việc hiểu về doanh thu, về những báo cáo dòng tiền.

Abel gia nhập Berkshire Hathaway khi công ty này giành quyền kiểm soát MidAmerican năm 1999, thời điểm Abel đang là phụ trách bộ phận năng lượng của công ty này. Ông trở thành CEO của MidAmerican vào năm 2008 và sau đó công ty đổi tên thành Berkshire Hathaway Energy.

Abel lần đầu tiên lọt vào tầm ngắm của Warren Buffett hồi giữa những năm 1990 khi ông chuyển tới Anh để xử lý thương vụ mua lại một công ty của Anh cho CalEnergy. Thành tích của Abel đã gây ấn tượng cho Walter Scott Jr., một cổ đông của CalEnergy và cũng là bạn thời thơ ấu của Buffett và một thành viên của trong Ban giám đốc Berkshire. Scott nói với Abel trong cuộc phỏng vấn với Fortune năm 2011: “Greg là kiểu người mà khi anh ấy được yêu cầu làm việc gì thì sẵn sàng và sẽ làm được”.

Hiện nay, Abel là Chủ tịch kiêm CEO của Berkshire Hathaway Energy (BHE), Phó Chủ tịch Berkshire, điều hành các ngành công nghiệp phi bảo hiểm của tập đoàn. BHE có hơn 23.800 nhân viên và có doanh thu hơn 20,9 tỷ USD vào năm 2020. Abel cũng nằm trong ban giám đốc của những công ty như The Kraft Heinz, AEGIS Insurance Services.

Lương của Abel tại Berkshire Hathaway thay đổi từng năm. Riêng trong năm 2019 và 2020, ông có mức lương cơ bản là 16 triệu USD, cộng với phần thưởng 3 triệu USD/năm. Tuy nhiên, năm 2016 ông lĩnh tổng cộng 41 triệu USD/năm do được thưởng nóng khi lợi nhuận của BHE tăng mạnh. Buffett từng nói ông muốn người kế nhiệm mình là một người đã rất giàu có, nghĩa là một người đã có một sự nghiệp thành công, và thật sự không bị tác động về chuyện phải giàu gấp 10 lần nữa. Năm 2013, Buffett kể: “Tôi luôn dành thời gian cho Greg khi anh ấy gọi điện vì anh ấy mang tới cho tới những ý tưởng vĩ đại, và thật sự rất sáng tạo trong tư duy và cách tiếp cận trong kinh doanh”.

Sau hàng chục năm lao động và cống hiện, Abel vẫn còn tràn đầy nhiệt huyết: “Tôi muốn mình là người có ảnh hưởng. Tôi muốn xắn tay áo lên và chủ động, tích cực tham gia tạo nên sự thành công cho công ty. Tôi tin rằng lao động chăm chỉ sẽ dẫn đến thành công”.

Được biết, những đồn đoán về người kế nhiệm nhà đầu tư huyền thoại đã bắt đầu nổ ra từ năm 2006, khi Buffett (lúc này 75 tuổi) lần đầu tiên đề cập tới kế hoạch kế nhiệm đế chế đầu tư trong thư gửi cổ đông.

Thời điểm đó, Buffett bày tỏ dù rất hy vọng Charlie Munger, "cánh tay phải" lâu năm của ông tại Berkshire, sẽ tiếp quản công ty, nhưng ông cần một người trẻ trung hơn đảm nhiệm vị trí này.

"Berkshire cần một người 'được lập trình gen' để có thể nhận ra và tránh được những rủi ro nghiêm trọng, kể cả những rủi ro chưa từng gặp phải trước đây", Warren Buffett cho biết.

Theo các nhà phân tích, phát biểu của Abel tại đại hội cổ đông của Berkshire năm nay cho thấy ông chính là một nhà quản lý rủi ro "được lập trình gen" như Buffett nghĩ tới vào năm 2006.

“Tôi đang cố gắng hiểu các đối thủ cạnh tranh đang làm gì, những rủi ro cơ bản quanh các doanh nghiệp đó và họ sẽ bị gián đoạn ra sao. Mọi thứ đều dẫn trở lại câu hỏi rằng liệu chúng ta (Berkshire) có đang phân bổ vốn đầu tư hợp lý vào các doanh nghiệp đó so với những rủi ro hay không?", ông Abel phát biểu tại đại hội cổ đông hôm 1/5.

Theo thống kê của Forbes, ông Abel hiện sở hữu tài sản khoảng 484 triệu USD, chủ yếu đến từ 1% cổ phần tại công ty năng lượng Berkshire Hathaway Energy. Dù là một phó chủ tịch tại Berkshire, hiện ông chỉ nắm giữ 5 cổ phiếu hạng A và 2.363 cổ phiếu hạng B của công ty này. Theo đó, tổng giá trị cổ phiếu ông đang sở hữu tại Berkshire là khoảng 2,8 triệu USD.

Là một trong những thành viên trẻ nhất trong ban giám đốc của Berkshire, số cổ phần của Abel chỉ là một phần nhỏ so với những người khác. Tỷ phú Buffett hiện là cổ đông lớn nhất với 248.734 cổ phiếu hạng A của Berkshire, chiếm phần lớn trong khối tài sản 106 tỷ USD của ông.

Quyết định cuối cùng về người kế nhiệm của ông Buffett tại Berkshire đến nay vẫn là một bí mật, dù tập đoàn này trước đó từng đảm bảo với các nhà đầu tư rằng họ đã có kế hoạch chi tiết.

Ngoài ông Abel, ông Ajit Jain, 69 tuổi, cũng được coi là một ứng cử viên tiềm năng bởi ông Buffett từng khen ngợi vị Phó Chủ tịch phụ trách mảng bảo hiểm này.

Tuy nhiên, theo người đứng đầu của Berkshire, tuổi tác là một yếu tố mang tính quyết định trong việc lựa chọn ra người kế nhiệm.

"Cả hai đều là những người tuyệt vời. Tuy nhiên, ai có thể đồng hành với tập đoàn trong 20 năm tới, đó mới là yếu tố tạo ra sự khác biệt thực sự", ông Buffett - người dành 50 năm cuộc đời để lãnh đạo Berkshire - nói.

Cả ông Abel và ông Jain đều được bổ nhiệm làm Phó Chủ tịch của Berkshire vào năm 2018. Động thái này là một phần trong kế hoạch hướng tới việc tìm người kế vị trong tương lai.

Tuy nhiên, trong phiên họp đại hội đồng cổ đông thường niên 2021 của Berkshire, Phó Chủ tịch Charlie Munger (97 tuổi) từng đưa ra một nhận xét làm dấy lên đồn đoán ông Abel sẽ là người kế nhiệm được chọn. Khi đó, ông Buffett đang nói về mô hình phân quyền sẽ không hiệu quả ở mọi công ty vì nó đòi hỏi một kiểu văn hóa doanh nghiệp nhất định. "Đúng vậy, nhưng chúng ta có điều đó. Và ông Greg sẽ là người giữ văn hóa đó", ông Munger nói.

Người kế nhiệm vốn là một vấn đề lớn đối với Berkshire vì cả tỷ phú Buffett và ông Munger đều đã lớn tuổi và đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng công ty thành một tập đoàn trị giá hơn 630 tỷ USD.