Chiến tranh thương mại Mỹ - Trung: Việt Nam cần am hiểu "luật chơi"

Nói về tác động từ căng thẳng thương mại Mỹ Trung, ĐB Trần Hoàng Ngân (TP. HCM) phân tích, chiến tranh thương mại Mỹ - Trung có lợi, nhưng cũng có khó khăn, thách thức. Lợi là Việt Nam xuất sang Mỹ 47,5 tỷ USD. Tuy nhiên, Việt Nam cũng đang xuất siêu gần 35 tỷ USD sang Mỹ năm 2018, và nằm trong danh sách xuất siêu vào Mỹ nhiều nhất. "Mỹ cũng đang quan tâm tới Việt Nam chứ không riêng Trung Quốc", ông Ngân nhận xét. 

Bên cạnh đó, khi chiến tranh thương mại căng thẳng, giải pháp ứng phó của Trung Quốc là phá giá đồng NDT, khoảng 9%. Động thái này khiến hàng hóa Trung Quốc rẻ đi, dễ dẫn tới hàng hóa của họ tràn vào Việt Nam.

Do đó, “Việt Nam cần đặt ra hàng rào để ưu tiên công nghệ tốt trong thu hút FDI. Liệu chúng ta có kiểm soát được đầu tư để đảm bảo chọn các nhà đầu tư có công nghệ tốt, đảm bảo tránh bài học môi trường Formosa" - ĐB TP. HCM nêu.

Tương tự, phân tích về tác động từ cuộc chiến thương mại của hai nền kinh tế lớn nhất thế giới, ĐB Đỗ Văn Sinh (Quảng Trị) cho rằng chúng ta phải lường trước những tác động của cuộc chiến này và “cuộc chiến thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc là "cuộc đấu giữa một con hổ và một con sư tử" – ĐB Sinh so sánh.

Theo ĐB Đỗ Văn Sinh, Tổng thống Mỹ dự kiến đánh thuế hàng hóa từ tất cả những nước xuất siêu vào Mỹ bao gồm Mexico, Canada,... Với Trung Quốc, Mỹ thẳng thừng trừng phạt bằng việc tăng thuế. “Chúng ta hiện xuất siêu sang Mỹ nhưng cũng có giao dịch xuất nhập khẩu rất lớn với Trung Quốc. Trong bối cảnh đó, Trung Quốc đã đưa ra một số chính sách như giảm tỷ giá đồng nhân dân tệ. Điều này ảnh hưởng tới xuất nhập khẩu của ta. Trong trường hợp đồng nhân dân tệ bị giảm giá thì rõ ràng xuất khẩu của ta vào Trung Quốc bị bất lợi", đại biểu Đỗ Văn Sinh cảnh báo.

Tuy nhiên, đại biểu Đỗ Văn Sinh cho rằng, đó chỉ là một trong số những tác động, mà “khi khó đưa hàng trực tiếp vào Mỹ, Trung Quốc có thể chọn Việt Nam làm điểm trung chuyển, từ đó xuất hàng sang Mỹ. Nếu không cẩn thận thì có thể Mỹ lại trừng phạt Việt Nam bởi mặc dù gắn nhãn “made in Vietnam” nhưng bản chất vẫn là hàng Trung Quốc, dùng công nghệ, nguyên liệu của Trung Quốc” – vị ĐB đoàn Quảng Trị lưu ý.

"Mỹ sẽ xem xét kĩ hàng hóa ta xuất sang có bao nhiêu phần trăm nguyên liệu của Việt Nam, bao nhiêu phần trăm nguyên liệu nhập, và chỉ chấp nhận ở mức độ nào thôi, không phải cứ "đội lốt" hàng Việt là được miễn thuế", đại biểu Đỗ Văn Sinh nói thêm.

Cũng theo đại biểu Đỗ Văn Sinh, đây không chỉ là vấn đề với Mỹ và Trung Quốc mà Việt Nam đã tham gia Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), trong đó các nước chỉ ưu tiên thuế với những mặt hàng được sản xuất trong nước với nguyên liệu do Việt Nam chủ động. Nếu nguyên liệu nhập từ nước khác về gia công thì không được hưởng ưu đãi.

“Do đó các doanh nghiệp Việt Nam cần lưy ý để chủ động trong định hướng phát triển sản xuất kinh doanh của mình” – ĐB Sinh nói.

ĐB Phan Ngọc Thọ (Thừa Thiên - Huế) cũng cho rằng, Việt Nam sẽ chịu tác động lớn từ cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung do Việt Nam có nền kinh tế mở với giá trị xuất khẩu rất lớn tương đương GDP.

Theo ĐB Thọ, doanh nghiệp Việt Nam cần am hiểu hơn "luật chơi" của nước ngoài, đặc biệt khi Việt Nam đã tham gia CPTPP, để có giải pháp, kế hoạch hòa nhập. Dựa vào tiềm lực của từng địa phương, trong từng lĩnh vực mà Việt Nam có thế mạnh, tranh thủ đón đầu công nghệ mới để nâng cao giá trị gia tăng của sản phẩm.

“Các doanh nghiệp trong nước cần cẩn trọng khi liên kết với doanh nghiệp Trung Quốc, phải đảm bảo minh bạch, không nên lợi dụng cơ hội bắt tay với doanh nghiệp Trung Quốc để lách luật, xuất hàng sang Mỹ, bởi có thể sẽ phải gánh chịu hậu quả” – ĐB Thọ khuyến cáo.