Những tranh cãi xung quanh việc định danh các loại hình công nghệ thời 4.0 vẫn chưa có dấu hiệu dừng lại.
Thậm chí, ngay trong hệ thống pháp luật Việt Nam, việc định danh các loại hình công nghệ này cũng chưa thật sư rõ ràng.
Có thể bạn quan tâm
13:55, 08/03/2018
08:35, 15/11/2017
00:35, 05/09/2018
“Trầy trật” định danh taxi công nghệ
Cuộc chiến “nảy lửa” giữa taxi truyền thống và taxi công nghệ bắt nguồn ngày từ khi Uber chính thức vào Việt Nam. Nhưng…
Hiện tại, nhiều chuyên gia vẫn khẳng định rằng, chúng ta chưa rõ liệu Uber và Grab là doanh nghiệp kinh doanh taxi kiểu mới (“taxi công nghệ”) hay kinh doanh vận tải hành khách bằng xe hợp đồng, hoặc chỉ đơn thuần là doanh nghiệp cung cấp phần mềm công nghệ thông tin?
Thậm chí, trong hệ thống pháp luật Việt Nam hiện hành, việc định danh các loại hình công nghệ thời 4.0 này vẫn chưa thật rõ ràng.
Trước đó, trong Kế hoạch thí điểm các loại hình công nghệ mới này, Bộ Giao thông - Vận tải đã xác định Uber/Grab là đơn vị cung cấp dịch vụ ứng dụng khoa học công nghệ.
Thậm chí, tại Luật Giao thông đường bộ 2008 cũng không có quy định về nhóm dịch vụ này, mặc dù đã có quy định về dịch vụ hỗ trợ vận tải đường bộ.
Hay mới đây nhất, Bộ Giao thông - Vận tải đã công bố lấy ý kiến lần thứ 5 Dự thảo sửa đổi Nghị định 86/2014/NĐ-CP về kinh doanh và điều kiện kinh doanh vận tải bằng ôtô nhưng sửa đổi chỉ tập trung vào việc cho phép áp dụng hợp đồng điện tử thay cho hợp đồng giấy đối với xe hợp đồng như quy định hiện hành.
Theo đó, dự thảo Nghị định 86 sửa đổi quy định doanh nghiệp công nghệ phải đáp ứng điều kiện kinh doanh và điều kiện hoạt động như đơn vị vận tải. Về vấn đề này, chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long cho rằng, việc quản lý loại hình công nghệ này là cần thiết nhưng việc “định danh” các loại hình “taxi công nghệ” và yêu cầu chúng đáp ứng đầy đủ các điều kiện kinh doanh như taxi công nghệ là… không hợp lý. Đồng thời, việc định danh và yêu cầu taxi công nghệ phải đáp ứng các yêu cầu của taxi truyền thống sẽ làm biến đổi bản chất hoạt động của đơn vị cung cấp phần mềm và triệt tiêu ưu điểm của dịch vụ kết nối mang lại, biến nó thành kênh liên lạc không hơn không kém.
“Dự thảo sửa đổi lần này, nếu không đi đúng vào bản chất hoạt động môi giới vận tải của Uber/Grab, việc sửa đổi Nghị định 86 có thể sẽ không đạt được hiệu quả như mong muốn của các cơ quan quản lý”, ông Long nói.
Taxi truyền thống bị đối xử bất công?
Nói về điều kiện kinh doanh trong lĩnh vực vận tải nói riêng và Dự thảo Nghị định 86 nói riêng, ở góc độ doanh nghiệp ông Tạ Long Hỷ, Chủ tịch Hiệp hội Taxi TP HCM cho rằng, lâu nay, taxi truyền thống đang chịu bất công so với taxi “công nghệ”. Ông Hỷ dẫn chứng trong khi lái xe taxi phải qua đào tạo, lái xe “công nghệ” thì không. “Ai dám đảm bảo 100% lái xe công nghệ đều tốt, không có tội phạm hình sự trà trộn. Hơn nữa, taxi phải kiểm định kỹ thuật 6 tháng một lần nhưng Uber, Grab thì 1-2 năm?”, ông Hỷ nói.
Đại diện Hiệp hội taxi TP HCM cũng cho rằng nếu định danh các loại hình công nghệ thời 4.0 là taxi “công nghệ” thì trước hết các công ty này phải là taxi và phải đáp ứng điều kiện của taxi. Còn chuyện đặt xe qua mạng, qua tổng đài hay vẫy trên đường chỉ là phương thức và việc thanh toán qua thẻ hay trực tiếp cũng chỉ là phương thức. Vì vậy, phải quản thế nào để nắm được tổng quan về thu nhập của doanh nghiệp, của lái xe vì đó là cơ sở tính thuế.
Ở bài viết này, người viết không bình luận về quan điểm giữa các bên nhưng có một điều phải thừa nhận rằng, từ khi Uber/Grab vào Việt Nam, có thể nhìn thấy một xu hướng thay đổi của các hãng taxi truyền thống, đó là phát triển phần mềm gọi xe. Phần mềm của các hãng taxi có chức năng liên lạc, thay thế cho việc gọi điện thoại tới tổng đài, đồng thời cũng đưa ra được giá ước tính và nói chung khá giống với phần mềm Uber/Grab.
Trong bối cảnh đó, những "lúng túng" trong việc định vị Uber và Grab phần nào khiến chúng ta liên tưởng tới câu chuyện “thầy bói xem voi”. Nếu chỉ coi con voi là cái quạt hay cột đình, con người sẽ không thể khai thác được tính năng phương tiện vận tải hữu ích của nó.
Kỳ III: Taxi truyền thống: Thay đổi hay là chết?