"Chúng tôi đều sợ hãi trước Apple và Google"

Tim Cook, CEO của Apple, phát biểu tại hội nghị Dreamforce 2019 ở San Francisco vào ngày 19 tháng 11 năm 2019. (Ảnh: David Paul Morris, Bloomberg, Getty Images)

Một số nhà phát triển ứng dụng phụ thuộc vào nền tảng phân phối di động từ Apple và Google cho biết, họ lo sợ trước quyền lực của các gã khổng lồ công nghệ đối với doanh nghiệp của họ, theo lời khai của đại diện những công ty này trước Quốc hội Mỹ được công bố hôm thứ Tư vừa qua.

"Tất cả chúng tôi đều sợ hãi", Giám đốc pháp lý của Match Group, Jared Sine, nói với Thượng nghị sĩ Amy Klobuchar, D-Minn., Chủ tịch tiểu ban Tư pháp Thượng viện Hoa Kỳ về chống độc quyền, tại phiên điều trần.

Phiên điều trần quy tụ các đại diện đến từ Apple và Google và một vài trong số những công ty phản đối mạnh mẽ nhất mô hình kinh doanh của họ. Trong đó có Match Group, công ty sở hữu trang web hẹn hò Tinder; Tile, công ty sản xuất các thiết bị giúp người dùng tìm đồ vật bị thất lạc, đang đối mặt với sự cạnh tranh mới từ phụ kiện mới AirTag của Apple; và dịch vụ nghe nhạc trực tuyến Spotify.

Phiên điều trần diễn ra khi các nhà lập pháp ở cả Thượng viện và Hạ viện đang làm việc để sớm cập nhật các điều khoản của luật chống độc quyền, nhằm lý giải tốt hơn sức mạnh mà một số công ty công nghệ khổng lồ nắm giữ trên các thị trường kỹ thuật số. Điều đó bao gồm khả năng của những tập đoàn như Apple và Google trong việc quản lý những nền tảng phân phối chính của ứng dụng, trong khi sản phẩm cạnh tranh của chính họ lại đang được ra mắt và đối đầu trực tiếp với các sản phẩm của bên thứ ba tham gia nền tảng đó.

Trong suốt phiên điều trần, các nhà phát triển ứng dụng bày tỏ lo sợ về việc việc một trong hai công ty có thể can thiệp và "cắt xén" hoạt động kinh doanh của họ một cách dễ dàng, bằng cách tạo ra những thay đổi nhỏ trong các quy định trên cửa hàng ứng dụng của họ. Các công ty bên thứ ba cũng phàn nàn về mức phí cao mà Apple và Google "cắt xén" của nhà phát triển khi người tiêu dùng mua hàng trong ứng dụng, cùng việc thực thi các tiêu chuẩn không rõ ràng.

Khi ông chủ đi cạnh tranh với chính đối tác của mình

Những cáo buộc về các mối đe doạ

Nhiều giám đốc điều hành của các công ty cáo buộc Apple và Google đã đe dọa doanh nghiệp của họ.

Sine cho biết Google đã gọi cho Match Group vào tối thứ Ba - sau khi lời khai của vị giám đốc này được công khai - để hỏi tại sao lời khai của ông này lại khác với những bình luận của công ty trong buổi họp cổ đông gần nhất của công ty.

Trong cuộc họp cổ đông, giám đốc điều hành Match Group cho biết họ tin rằng họ đang có những cuộc thảo luận hiệu quả về khoản phí "hoa hồng" 30% cho Google khi người dùng thực hiện thanh toán trong ứng dụng thông qua cửa hàng Google Play. Nhưng trong lời khai của mình, Match phàn nàn rằng Google đã có những định nghĩa "giả mạo về một nền tảng mở" và phàn nàn về "sức mạnh độc quyền" của hãng này.

Wilson White, Giám đốc cấp cao về chính sách công và quan hệ chính phủ của Google, cho biết dường như các nhân viên làm việc trong nhóm phát triển kinh doanh của Google đã liên hệ với Match Group để hỏi một "câu hỏi trung thực". White cho biết anh không coi đó là một mối đe dọa "và chúng tôi sẽ không bao giờ đe dọa các đối tác của mình" vì Google cần các nhà phát triển ứng dụng sử dụng cửa hàng ứng dụng của mình để nền tảng của họ có thể thành công.

Thượng nghị sĩ Richard Blumenthal, D-Conn., cho biết cuộc gọi trên "có thể là bằng chứng khởi kiện được."

Thượng nghị sĩ Richard Blumenthal (Ảnh: Graeme Jennings, Reuters)

Klobuchar cho biết bà dự định sẽ xem xét vấn đề sâu hơn.

Giám đốc pháp lý của Spotify, Horacio Gutierrez cho biết ông có thể nghĩ ra "ít nhất bốn ví dụ rõ ràng về sự đe dọa và trả đũa" từ Apple sau khi Spotify quyết định lên tiếng về hành vi bị cáo buộc là phản cạnh tranh và mức phí Apple thu của các nhà phát triển dựa trên những lượt các sản phẩm kỹ thuật số được mua thông qua nền tảng của Táo. Điều đó bao gồm những lời đe dọa sẽ xóa ứng dụng của Spotify, từ chối quảng bá ứng dụng đó hoặc trì hoãn việc phê duyệt các bản cập nhật ứng dụng nhỏ đến hàng tháng trời, ông nói.

"Về cơ bản, họ đã ném cuốn sách về phía chúng tôi để khiến chúng tôi khó tiếp tục duy trì quyết định lên tiếng của mình," anh nói.

Mức phí và các sản phẩm cạnh tranh

Nhiều nhà sản xuất ứng dụng đã phàn nàn về mức phí mà "người gác cổng" thu của các công ty trên những giao dịch mua trong ứng dụng cho các dịch vụ kỹ thuật số.

Gutierrez tiếp tục phàn nàn về cái mà ông gọi là "lệnh bịt miệng" của Apple về cách thức Spotify có thể truyền thông cho người dùng của chính mình về cách thức nâng cấp lên phiên bản trả phí.

Ví dụ: Spotify cho phép khách hàng nâng cấp lên phiên bản trả phí bên ngoài ứng dụng iOS để tránh mức phí hoa hồng từ 15% đến 30% của Apple đối với các giao dịch kỹ thuật số được mua thông qua nền tảng của họ. Nhưng vì Spotify không bán dịch vụ trả phí thông qua ứng dụng iOS của mình, Apple cũng không cho phép công ty này được đề cập tới phương thức nâng cấp đó với khách hàng bên trong ứng dụng iOS - thay vào đó, người dùng phải nâng cấp thông qua trình duyệt web trên PC hoặc một phương pháp khác.

Spotify đặc biệt gay gắt với Apple Music

Đồng thời, Apple còn vận hành một dịch vụ cạnh tranh trực tiếp với Spotify, đó là Apple Music, và dịch vụ này không bị áp dụng hạn chế nào như vậy. Gutierrez cho biết điều này mang lại cho dịch vụ của Apple một lợi thế không công bằng.

Đại diện của Apple và Google đều nói với các nhà lập pháp rằng mức phí mà họ thu của nhà phát triển nhằm bù đắp chi phí phân phối ứng dụng thông qua nền tảng của họ và là nguồn kinh phí giúp duy trì các nền tảng phân phối này một cách thích hợp. Giám đốc phụ trách về Tuân thủ Luật pháp của Apple, Kyle Andeer đã so sánh các dịch vụ được cung cấp trên App Store ngày nay với các quy trình rườm rà và tốn kém mà những nhà phát triển ứng dụng đã phải theo đuổi để phân phối ứng dụng của họ trước khi App Store xuất hiện.

White cho rằng đây chính là tập hợp những đại diện "ít nhưng có tiếng nói" của "[chủ yếu là] các công ty lớn". Ông cho biết rằng ông lo lắng về việc khi bản thân cố gắng thỏa mãn những lời phàn nàn [của các công ty nhỏ], "chúng tôi đã làm hỏng chính nền tảng đã cho phép hệ sinh thái mã nguồn mở Android hoạt động rất tốt với một số lượng lớn các doanh nghiệp vừa và nhỏ".

Ngoài những phàn nàn về chi phí, các nhà phát triển còn lo lắng rằng các sản phẩm cạnh tranh của Apple là nhân tố khiến Táo khuyết đưa ra những quyết định bất lợi cho các nhà phát triển bên thứ ba.

Ví dụ, Cố vấn Trưởng của Tile, bà Kirsten Daru cho biết công ty đã yêu cầu Apple cho phép sử dụng công nghệ băng tần siêu rộng trên iPhone để giúp tăng độ chính xác cho sản phẩm theo dõi vị trí đồ đạc của họ so với việc chỉ sử dụng Bluetooth. Bà cho biết Apple đã từ chối yêu cầu này, sau đó để dành công nghệ này cho sản phẩm AirTags của chính họ có cùng chức năng và cạnh tranh với Tile, mà Tào Khuyết vừa công bố hôm thứ Ba.

Sau AirTag, Apple có thể ra mắt sản phẩm mới sao chép từ chính các đối tác và đè bẹp ngược lại họ

Trong khi Apple đang triển khai một phương thức để các nhà phát triển bên thứ ba tiếp cận với những dữ liệu vị trí chính xác hơn, Daru nói rằng để truy cập vào dữ liệu đó, "chúng tôi phải trao cho Apple quyền kiểm soát chưa từng có đối với hoạt động kinh doanh của chúng tôi và hướng khách hàng sử dụng ứng dụng Find My của Apple để tìm những món đồ bị mất của họ".

Andeer đến từ Apple lập luận rằng AirTags là một dòng sản phẩm khác biệt so với với Tile, vốn hiện chiếm phần lớn thị phần của dòng sản phẩm đó. Việc mở các công cụ này cho nhiều nhà phát triển bên thứ ba sử dụng sẽ giúp khuyến khích sự cạnh tranh.

Những tiêu chuẩn không rõ ràng

Các nhà phát triển ứng dụng cũng phàn nàn rằng việc thực thi các quy tắc trên cửa hàng ứng dụng của Apple dường như khá tùy tiện và điều này gây ra sự trì hoãn việc ra mắt các tính năng mới của các công ty bên thứ ba. Apple có thể sẽ thông báo cho các nhà phát triển biết họ đã vi phạm quy tắc nào nhưng không biết chính xác cách thức hoặc những việc nhà phát triển cần làm để khắc phục điều đó, Sine nói.

Ông cho biết Tinder đã cố gắng gửi một phiên bản ứng dụng mới lên App Store với một tính năng nhằm bảo vệ người dùng LGBTQ+, bằng cách thông báo cho họ khi họ ở một quốc gia nơi họ có thể có nguy cơ bị lộ giới tính hoặc bản dạng giới của mình. Sine nói rằng phải mất hai tháng và một cuộc trò chuyện giữa các giám đốc điều hành hàng đầu của chủ sở hữu Match Group, IAC và Apple để giải quyết vấn đề.

Thượng nghị sĩ Hoa Kỳ Mike Lee, R-Utah (Ảnh: Susan Walsh, Reuters)

Một cuộc trao đổi giữa thành viên tiểu ban đánh giá Mike Lee, R-Utah và Andeer đã tiết lộ các quy tắc của Apple App Store phức tạp như thế nào.

Lee yêu cầu Andeer phân biệt lý do tại sao một gói dịch vụ trả phí trong Tinder có thể phải chịu phí hoa hồng trong khi Uber thì không. Andeer giải thích rằng khách hàng của Uber đang trả tiền cho một dịch vụ phi kỹ thuật số - một chiếc xe hơi đến tận cửa nhà của họ - nhưng khách hàng không kỳ vọng một động thái tương tự từ Tinder và nói rằng nếu có thì đó sẽ là một loại dịch vụ khác - dường như ám chỉ đó có thể là "hoạt động mại dâm".

Các nhà phát triển ứng dụng nhấn mạnh sự phụ thuộc của họ vào các cửa hàng ứng dụng vì khả năng tiếp cận người tiêu dùng lớn chưa từng có thông qua các nền tảng này. Tuy nhiên, họ lập luận, đó không phải là mối quan hệ cộng sinh mà Apple và Google vẫn đang tô vẽ.

"Chúng tôi không thành công nhờ những gì Apple đã làm cho chúng tôi, mà chúng tôi thành công bất chấp sự chèn ép của Apple," Gutierrez nói. "Và chúng tôi sẽ thành công hơn nhiều nếu không có những hành vi phản cạnh tranh của họ."