CHUYỆN CUỐI TUẦN: Quý hồ tinh bất quý hồ đa

Lệnh “cách ly xã hội” gần như nới bỏ, phố phường, đường sá trở lại như xưa, có vẻ mọi người không ai còn sợ virus corona. Tuy nhiên, đã có rất nhiều cái chết âm thầm diễn ra, từ người buôn bán nhỏ đến đầu nậu lớn, từ doanh nghiệp siêu nhỏ đến công ty khổng lồ...

Du lịch là một ví dụ. Ông Phùng Quang Thắng, Giám đốc Hanoitourist bày tỏ quan ngại “Tôi e rằng, khi đó lại chứng kiến một làn sóng phá sản các doanh nghiệp lữ hành outbound (đón khách quốc tế), ít nhất là 50% số lượng hiện nay”.

Đứng trước yêu cầu “giải cứu doanh nghiệp”, đã đến lúc chúng ta đặt ra câu hỏi: Nên cứu tất cả hay chọn lọc cứu?

Cho đến nay, gói kích thích tài khóa của Việt Nam tương đương 4,3% GDP, xấp xỉ với các nền kinh tế mới nổi khác cũng như so với các quốc gia đang phát triển trong khu vực.

Thế nhưng, nhận định của nhóm nghiên cứu thuộc Viện nghiên cứu phát triển công nghệ ngân hàng cho rằng, các gói hỗ trợ hiện nay mới có tác động giới hạn đối với doanh nghiệp đang lâm vào tình trạng kiệt quệ tài chính.

Mấy tháng nay, người ta nói rất nhiều về cơ hội trong giai đoạn hậu COVID-19, nào là xu hướng mới, chuỗi cung ứng mới, trật tự mới...

 Nhưng chưa thấy ai nói về cơ cấu, quy mô, tính chất nền kinh tế Việt Nam sẽ ra sao. Hay cụ thể hơn có bao nhiêu triệu việc làm được tạo ra, đâu là lĩnh vực nền nên đầu tư, khuyến khích? Người lao động phải trang bị những gì, doanh nghiệp chuẩn bị ra sao...?

Cũng giống như mọi cuộc khủng hoảng kinh tế, cơ hội đầu tiên mà COVID-19 mang lại đó chính là cơ chế “chọn lọc tự nhiên”, doanh nghiệp yếu kém phải từ bỏ cuộc chơi, ai còn tồn tại tức là có tiềm lực.

Ông bà xưa nói “đứa khôn thương ít, đứa dại thương nhiều”, nhưng trong cơ cấu phát triển kinh tế không có chuyện rải đều, chia nhỏ cho tất cả. Tức là yếu kém phải bị loại bỏ, cái tích cực cần bồi dưỡng thêm.

Như thế, nguồn vốn hỗ trợ lãi suất, tiền thuê đất, thuế... mà nhà nước hỗ trợ cho doanh nghiệp cũng không nên rải đều. Nếu không muốn nói, cần tập trung vào những ngành nghề đủ sức xây dựng bộ mặt kinh tế đất nước trong tương lai gần.

Chúng ta thường hay đặt mục tiêu phấn đấu đến năm nọ năm kia có bao nhiêu doanh nghiệp, mà ít khi thấy nói đến mục tiêu đến năm kia năm nọ nước ta có bao nhiêu doanh nghiệp vào top châu lục, thế giới!

Đành rằng, lượng đổi kéo theo chất đổi, nhưng điều này không thể hiểu máy móc rằng, tập hợp của nhiều triệu doanh nghiệp nhỏ sẽ tạo ra một nền kinh tế lớn. Điều này hoàn toàn sai lầm. Nền kinh tế lớn là nền kinh tế - trước hết có những doanh nghiệp lớn, siêu lớn, đi lên bằng thực lực cộng với chính sách minh bạch!

Nếu có nửa triệu doanh nghiệp nhỏ lại còn manh mún, cạnh tranh kèn cựa nhau thiếu lành mạnh, thiếu thống nhất đoàn kết thì vẫn thua 1 doanh nghiệp đủ sức mang thương hiệu quốc gia ra khỏi biên giới.

Tác động của dịch bệnh đang tạo ra sự chọn lọc tự nhiên trong mỗi doanh nghiệp. Để doanh nghiệp sống sót dễ dàng hơn rất nhiều nhiệm vụ tăng sức cạnh tranh cho họ.

Nói như ông Trần Đình Thiên: “Nếu chia mỗi người một giọt sữa có thể sống sót 100%. Nhưng khi thế giới mở cửa liệu có đứng dậy được để cạnh tranh với các ông lớn trên thế giới hay không?”.