Có tân chủ tịch, HAGL Agrico sẽ làm gì để "thoát nợ"?

Tại Đại hội đồng cổ đông bất thường của Công ty Cổ phần Nông nghiệp quốc tế Hoàng Anh Gia Lai (HAGL Agrico) đã diễn ra vào chiều ngày 8.1, ông Trần Bá Dương, Chủ tịch Công ty Cổ phần ô tô Trường Hải (Thaco) đã chính thức đảm nhận vị trí Chủ tịch HĐQT của HAGL Agrico, ông Đoàn Nguyên Đức, Chủ tịch Tập đoàn HAGL giữ vị trí Phó chủ tịch HĐQT HAGL Agrico sau hơn 2 năm kể từ ngày Thaco và Tập đoàn HAGL bắt tay hợp tác chiến lược.

Việc "hoán đổi" vị trí Chủ tịch của HAGL Agrico đã được thị trường đồn đoán suốt mấy tháng qua khi HAGL Agrico liên tục có sự thay đổi nhân sự cấp cao. Trong cuộc trao đổi với Thanh Niên trước đó, ông Đoàn Nguyên Đức khẳng định, việc này được 2 bên thống nhất cao và ông nhẹ lòng vì "lần đầu tiên có một công ty không nợ ngân hàng" sau hàng thập kỉ nợ nần.

Ông Đức cho rằng thay đổi này là hợp lý bởi ông Dương có nhiều lợi thế hơn. "Tôi hoàn toàn tán thành nên mong các cổ đông cũng ủng hộ", ông nói.

Trước khi ra quyết định, lãnh đạo HAGL Agrico cho biết công ty đang mất cân đối tài chính. Tài sản, nhất là đất đai, rất nhiều nhưng hầu hết không có khả năng sinh lời trong khi nợ phải trả hơn 16.000 tỷ đồng.

Điều này buộc công ty phải chuyển nhượng 4 công ty con cho Công ty Nông nghiệp Trường Hải (Thagrico, trước đây là Thadi) để thu khoảng 9.200 tỷ đồng. Con số đó cộng với 7.400 tỷ đồng sắp có từ đợt chào bán riêng lẻ cho nhà đầu tư chiến lược, công ty sẽ giải quyết hết nợ trong thời gian ngắn và còn dư để bổ sung vốn lưu động cho chiến lược phát triển hai năm tới.

Theo ông Dương, ông quyết định đầu tư vào HAGL Agrico vì nhìn thấy quyết tâm chuyển đổi của Bầu Đức. Ông khẳng định sau khi nắm quyền chi phối doanh nghiệp này thì sẽ phát triển bằng được nông nghiệp công nghệ cao, đồng thời bác bỏ tin đồn Thaco sẽ bán lại vốn tại đây cho cổ đông ngoại.

"Chúng tôi đã rót 40.000 tỷ đồng vào đây nên bắt buộc phải làm", ông Dương nói.

Chủ tịch mới của HAGL Agrico cũng trấn an cổ đông rằng cổ phiếu HNG sẽ không bị huỷ niêm yết. Ông lý giải, việc bán 4 công ty con trong vòng một tháng nhằm mục đích chính là bù khoản lỗ chín tháng đầu năm, qua đó thoát lỗ và tránh án huỷ niêm yết.

Để giải quyết nhu cầu vốn cấp thiết HNG cũng như thực hiện chiến lược sản xuất kinh doanh đến năm 2023 HNG sẽ chào bán cổ phiếu riêng lẻ để hoán đổi nợ và bổ sung vốn hoạt động kinh doanh. Công ty Sẽ hoán đổi hầu hết khoản nợ của CTCP Nông nghiệp Trường Hải (Thagrico) nhằm cải thiện các chỉ số tài chính; bổ sung vốn lưu động để tiếp tục đầu tư sản xuất kinh doanh theo chiến lược và kế hoạch từ năm 2021 đến hết năm 2023, nhằm đảm bảo tính bền vững trong sản xuất nông nghiệp quy mô lớn với nền tảng hữu cơ. Công ty dự kiến chào bán gần 741,5 triệu cổ phiếu theo phương thức riêng lẻ cho nhà đầu tư chiến lược. Trong đó, 550 triệu cổ phiếu sẽ chào bán để hoán đổi nợ và gần 191,5 triệu đơn vị còn lại mục tiêu bổ sung vốn hoạt động.

Hiện tại, HNG đang có vốn điều lệ 11.085 tỉ đồng, trong đó nhóm Hoàng Anh Gia Lai đang sở hữu hơn 496 triệu cổ phiếu, tương ứng 44,8% vốn và nhóm Thaco sở hữu 38,2% vốn. Nếu thực hiện tăng vốn thành công, vốn điều lệ của công ty sẽ tăng lên 18.500 tỉ đồng.

Theo chứng thư thẩm định giá của công ty kiểm toán An Việt, giá trị cổ phần và tỷ lệ hoán đổi hợp lý là 10.902 đồng. Tuy nhiên, sau thời gian nghiên cứu, ban lãnh HAGL Agrico chốt mức phát hành là 10.000 đồng.

Ông Đức nói, nhiều người cho rằng mức này quá rẻ nhưng con số bao nhiêu không quan trọng. Điều quan trọng là giúp HAGL Agrico tốt lên bằng cách làm sạch nợ và phát triển gần 35.600 hecta đất nông nghiệp.

Hiện HAGL Agrico có 11.300 hecta đất trồng cây ăn trái tại Lào và 1.930 ha tại Bắc Campuchia. Theo chiến lược nhóm cổ đông Thaco đề ra cho HAGL Agrico giai đoạn 2021-2023, công ty sẽ trồng các loại cây ăn trái chiến lược (chuối, xoài, dứa), nuôi bò sinh sản, bò thịt theo mô hình chăn thả và bò vỗ béo tập trung trên nền tảng nông nghiệp hữu cơ.

Cụ thể, trong năm nay, công ty sẽ trồng mới 1.000 ha chuối tại Lào và 1.000 ha xoài tại Campuchia. Vườn cây ăn trái hiện hữu hơn 9.300 ha sẽ được chăm sóc, đồng thời đánh giá lại và chuyển đổi những loại cây trồng không hiệu quả như thanh long, sầu riêng, bơ, nhãn, mít... sang những cây trồng chiến lược.

HAGL Agrico dự kiến doanh thu năm nay đạt hơn 2.100 tỷ đồng, trong đó cây ăn trái đóng góp 1.766 tỷ đồng. Kế hoạch này giảm hơn phân nửa so với mức ước tính 4.300 tỷ đồng của năm 2020.

Được thành lập từ năm 2010, Công ty Cổ phần Nông nghiệp quốc tế Hoàng Anh Gia Lai đã tập trung trồng cao su, cọ dầu với tổng diện tích 85.000 ha ở Gia Lai, Đắk Lắk, Lào và Campuchia. Tuy nhiên, do giá cao su giảm mạnh, HAGL Agrico rơi vào khủng hoảng nghiêm trọng, đối diện với nhiều khó khăn, bị mất thanh khoản, mất khả năng trả nợ gốc và lãi vay đến hạn, tổng nợ đến ngày 03/8/2018 là 18.414 tỷ đồng. Trong bối cảnh đó, ông Đoàn Nguyên Đức đã viết thư tay cho ông Trần Bá Dương mời gọi đầu tư. Đích thân ông Đức đã đưa ông Dương qua Lào, Campuchia chứng kiến "người thực, việc thực" cũng như tiềm năng của HAGL Agrico. Sau chuyến đi đó, Thaco của ông Trần Bá Dương đã chính thức trở thành nhà đầu tư chiến lược của Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai.

Trong hơn 2 năm qua, kể từ ngày ký kết hợp tác chiến lược với THACO ngày 8/8/2018 đến nay, THACO đã cùng HAGL giải quyết những khó khăn về tài chính để HAGL Agrico trả được nợ ngân hàng tới hạn và thực hiện việc chuyển đổi, phát triển vườn cây ăn trái.

Cụ thể, THACO đầu tư mua 38% cổ phần Công ty CP Nông nghiệp quốc tế Hoàng Anh Gia Lai với số tiền 4.500 tỷ đồng; thông qua Công ty Đại Quang Minh mua lại HAGL Myanmar từ HAGL và tiếp tục đầu tư cho dự án này với tổng số tiền là 8.155 tỷ đồng.

Qua đó, HAGL đã có tiền cho HAGL Agrico vay số tiền là 2.187 tỷ đồng. THACO cùng công ty con là Công ty cổ phần nông nghiệp Trường Hải (THAGRICO) cho HAGL Agrico vay số tiền là 5.994 tỷ đồng; THAGRICO đã nhận chuyển nhượng 24.861 ha đất của 3 công ty con HAGL Agrico là (Cao su Đông Dương, Cao su Đông Pênh và Cao su Trung Nguyên) với tổng số tiền 7.626 tỷ đồng.

Từ đó, HAGL Agrico đã chuyển đổi và phát triển vườn cây ăn trái lên đến 24.600ha trong đó chuối là 12.000ha; Xoài: 6.000ha và 6.600ha cây ăn trái khác. Doanh thu xuất khẩu năm 2019 đạt 78 triệu USD, năm 2020 đạt 110 triệu USD.