COVID-19: Chống dịch thế nào nếu vẫn có những người trốn khai báo y tế?

Mấy ngày nay, chuyện một cặp đôi tên Đ.T. P và N.V.Q ở TP Hải Phòng nhiễm COVID-19 bị phát hiện đang được cộng đồng mạng lan truyền với tốc độ chóng mặt. Khai báo dịch tễ ban đầu, cả hai đều khẳng định trong 14 ngày trở lại đây không đi đâu ra ngoài địa phận TP Hải Phòng. Thời điểm đó, việc chưa xác định được nguồn lây ban đầu khiến người dân vô cùng lo lắng và đặt ra dấu hỏi lớn về 2 trường hợp này: “Liệu có sự gian dối trong khai báo y tế?”.

Xét thấy vụ việc trên có dấu hiệu vi phạm các quy định về phòng chống dịch, ông Nguyễn Văn Tùng, Chủ tịch UBND TP Hải Phòng đã quyết định giao CATP Hải Phòng khẩn trương điều tra, xử lý nghiêm theo quy định pháp luật đối với 2 công dân trên và các trường hợp có liên quan.

Một ngày sau khi TP Hải Phòng có quyết định giao công an điều tra xử lý 2 trường hợp trên, mặc những nguy hiểm đang rình rập tại khu vực cách ly, lực lượng công an vẫn tích cực vào cuộc với hy vọng “sự thật” sớm được đưa ra ánh sáng.

Qua khai thác thông tin, bệnh nhân N.V.Q khai bổ sung, trong ngày 23 và 24/1, bệnh nhân đã về TP Hải Dương, tỉnh Hải Dương. Ngày 27/1, bệnh nhân tiếp tục về Hải Dương, mà cụ thể là Cẩm Giàng (ổ dịch tại tỉnh Hải Dương hiện nay) và quay trở lại Hải Phòng vào ngày 28/1, thay vì chỉ khai đã về Hải Dương vào ngày 3/1 như trước đó.

Song song với việc khai thác thông tin từ bệnh nhân N.V.Q, ngành y tế Hải Phòng cũng nhanh chóng xác định nguồn lây ban đầu của các bệnh nhân. Tinh thần khẩn trương, nhanh chóng đó đã được đền đáp khi tối 23/2, ngành y tế Hải Phòng đã xác định nguồn lây từ huyện Cẩm Giàng, tỉnh Hải Dương. Và có lẽ, một bản án về pháp luật đang chờ bệnh nhân N.V.Q ở phía trước. Nhưng bản án ấy sẽ không đáng sợ bằng “bản án xã hội” mà dư luận dành cho bệnh nhân Q. bởi sự khai báo thiếu trung thực này.

Lại một lần nữa, câu chuyện về khai báo y tế không trung thực gióng lên hồi chuông cảnh tỉnh về ý thức của mỗi cá nhân trong cộng đồng. Sau bao ngày nỗ lực chống dịch thì lưới của Hải Phòng đã rung lên với tỷ số 3-0 trong ngày đầu tiên phát hiện ca lây nhiễm trong cộng đồng.

Nhưng cũng rất đáng mừng là tính đến tối ngày 24/2, các trường hợp F1 tại Hải Phòng liên quan đến các ca nhiễm COVID-19 trên đều cho kết quả âm tính lần 1 với virus Sars-CoV-2. Ai nấy đều tạm thời thở phào nhẹ nhõm, vừa mừng, vừa thầm cảm ơn trước những cố gắng không ngừng nghỉ của chính quyền địa phương và lực lượng ở tuyến đầu chống dịch. Họ đã trắng đêm, quên ăn, quên ngủ để xét nghiệm các mẫu bệnh phẩm, truy vết những người liên quan đến ca mắc COVID-19.

Trước diễn biến mới của dịch bệnh, đặc biệt xuất hiện biến thể mới của virus có tốc độ lây lan nhanh, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã yêu cầu các bộ, ngành, các địa phương tiếp tục huy động cả hệ thống chính trị, thực hiện nghiêm các biện pháp phòng dịch; tăng cường đề cao cảnh giác, tuyệt đối không chủ quan lơ là; tiếp tục quán triệt sâu sắc phương châm “chống dịch như chống giặc”; thực hiện nghiêm chiến lược “lấy phòng dịch làm ưu tiên, khóa chặt nguy cơ lây bệnh từ bên ngoài, khoanh vùng dập dịch triệt để ở bên trong, chữa trị hiệu quả”.

Thực hiện nghiêm chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, TP Hải Phòng rất quyết liệt trong công tác phòng, chống dịch. Ngay khi phát hiện những trường hợp gian dối trong khai báo y tế, ông Nguyễn Văn Tùng, Chủ tịch UBND TP Hải Phòng, trưởng Ban Chỉ đạo phòng, chống dịch bệnh COVID-19 đã yêu cầu xác minh và xử phạt các trường hợp ở mức cao nhất.

Ông Nguyễn Văn Tùng cũng khuyến khích nhân dân tố giác công dân từ Hải Dương về Hải Phòng hoặc công dân Hải Phòng đi Hải Dương và quay trở lại Hải Phòng từ ngày 16-2 đến nay đang cư trú trên địa bàn mà không khai báo y tế hoặc khai báo y tế không đúng sự thật; xử phạt vi phạm hành chính với mức cao nhất đối với các tổ chức, cá nhân cố tình che dấu, chứa chấp các công dân nêu trên. Trường hợp công dân nêu trên có kết quả xét nghiệm dương tính với COVID-19, sẽ chuyển hồ sơ của các công dân này và hồ sơ của các tổ chức, cá nhân chứa chấp cho cơ quan cảnh sát điều tra để xử lý hình sự theo quy định.

Một biện pháp được cho là khá “mạnh tay” nhưng lại được nhân dân hết sức đồng tình, ủng hộ. Chị Đoàn Thị Hưng (quận Hải An, TP Hải Phòng) chia sẻ: “Nếu TP Hải Phòng không tổ chức xét nghiệm trên diện rộng để sàng lọc phát hiện người nhiễm Sars-Cov-2 tại cơ sở y tế và cộng đồng thì có lẽ sẽ không phát hiện nhanh được các trường hợp nhiễm COVID -19. Và nếu không có những trường hợp gian dối trong khai báo y tế thì các chiến sỹ ở tuyến đầu chống dịch cũng không phải vất vả. TP Hải Phòng cần có chế tài xử lý mạnh hơn nữa đối với những trường hợp quanh co, trốn tránh trong khai báo y tế. Không thể để vì ý thức kém của một người mà buộc cả thành phố phải chịu hậu quả được”.

Còn nhớ khi dịch COVID-19 bùng phát ở Đà Nẵng, một nhân viên y tế làm việc tại trạm Y tế phường Hòa Minh, quận Liên Chiểu, TP Đà Nẵng bị ngất xỉu, phải thở ô xy do hơn 1 tuần phải đi quá nhiều nơi để truy tìm F1 và tuyên truyền người dân đi cách ly, khiến việc ăn uống, ngủ nghỉ bất thường dẫn tới kiệt sức.

Rồi ở Bình Dương, một nữ y sĩ làm việc tại trung tâm y tế huyện Bàu Bàng, tỉnh Bình Dương đã bị kiệt sức, phải đưa đi cấp cứu trong quá trình tổ chức cho các trường hợp cách ly từ nước ngoài về. Ở Hải Phòng, những chiến sỹ ở tuyến đầu sẽ chiến đấu với “giặc” COVID-19 ra sao nếu chỉ vì những lời khai báo y tế quanh co mà phải liên tục làm việc 24/24, không có thời gian nghỉ ngơi. Liệu họ có kiệt sức rồi ngất xỉu như các nhân viên y tế ở Đà Nẵng, Bình Dương?

“Yêu tổ quốc, yêu đồng bào. Ai ở chỗ nào ở yên chỗ đó”. Đúng vậy, trong thời điểm cả hệ thống chính trị ở Hải Phòng đang vào cuộc để chống dịch thì mỗi người dân Hải Phòng hãy nêu cao tinh thần, hạn chế ra khỏi nhà khi không có việc cần thiết. Còn nếu không đứng yên được, nếu có di chuyển đến nơi có dịch thì hãy trung thực, nghiêm túc trong việc khai báo y tế.

Bởi, chỉ cần khai báo gian dối, thì số người nhiễm bệnh sẽ tăng lên theo cấp số nhân trong ngày và gây tác động rất lớn cho cộng đồng. Các hoạt động kinh tế - xã hội sẽ lập tức bị “đóng băng”, người dân hàng ngày phải sống trong lo sợ vì dịch bệnh rình rập ngay bên cạnh.

Cuộc chiến đấu chống “giặc” COVID-19 ở Hải Phòng mới vừa chính thức bắt đầu, Hải Phòng sẽ chống dịch thế nào nếu vẫn còn những người không khai báo y tế hoặc khai báo y tế không trung thực?