Đẩy nhanh tiến độ lập quy hoạch sử dụng đất quốc gia

Chủ tịch Hội đồng là Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Văn Thành. Phó Chủ tịch Hội đồng là Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà.

Theo quyết định trên, thành viên Hội đồng bao gồm: Lãnh đạo Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, lãnh đạo Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Bộ Tài nguyên và Môi trường, đại diện lãnh đạo các bộ, cơ quan ngang bộ có liên quan và các chuyên gia, nhà khoa học; các ủy viên phản biện theo quy định tại Điều 35 Nghị định số 37/2019/NĐ-CP ngày 7/5/2019. Bên cạnh đó, Bộ Tài nguyên và Môi trường là cơ quan thường trực Hội đồng thẩm định.

Hoạt động của Hội đồng thực hiện theo quy định tại Nghị định số 37/2019/NĐ-CP ngày 7/5/2019 của Chính phủ, trong đó Hội đồng thẩm định nhiệm vụ lập quy hoạch làm việc theo chế độ tập thể, thảo luận công khai, biểu quyết theo đa số để thông qua nhiệm vụ lập quy hoạch.

Nhiệm vụ lập quy hoạch đủ điều kiện trình phê duyệt khi có ít nhất 3/4 số thành viên Hội đồng thẩm định bỏ phiếu đồng ý thông qua hoặc thông qua có chỉnh sửa.

Hội đồng có nhiệm vụ tham mưu, giúp Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ thực hiện các nhiệm vụ, quyền hạn được giao theo quy định pháp luật về quy hoạch liên quan đến việc thẩm định Quy hoạch sử dụng đất quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 và kế hoạch sử dụng đất 5 năm 2021-2025.

Về quy hoạch sử dụng đất quốc gia, như Diễn đàn Doanh nghiệp đã thông tin trước đó, năm 2019, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết 103/NQ-CP thành lập Hội đồng thẩm định Nhiệm vụ lập Quy hoạch sử dụng đất quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Theo đó, tầm nhìn của quy hoạch sử dụng đất được phân theo các cấp: Quốc gia từ 30 - 50 năm, cấp huyện từ 20 - 30 năm. Thời kỳ quy hoạch sử dụng đất là 10 năm. Thời kỳ kế hoạch sử dụng đất quốc gia, kế hoạch sử dụng đất cấp tỉnh, kế hoạch sử dụng đất quốc phòng và kế hoạch sử dụng đất an ninh là 5 năm; kế hoạch sử dụng đất cấp huyện được lập hằng năm.

Quốc hội đã giao nhiệm vụ cho các Bộ, ngành rà soát điều chỉnh quy hoạch, kế hoạch ngành, lĩnh vực có sử dụng đất bảo đảm phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đã được phê duyệt theo quy định của pháp luật đất đai.

Các chuyên gia đánh giá, nhiệm vụ này chưa được triển khai thực hiện tốt nên một số quy hoạch chưa thống nhất và chưa bảo đảm tính tuân thủ quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, gây khó khăn cho triển khai. Việc triển khai lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất còn chậm so với yêu cầu; kinh phí cho công tác này chưa được cấp đầy đủ, kịp thời.

Ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP HCM chỉ rõ, nhiều vướng mắc, tồn tại về công tác quy hoạch sử dụng đất quốc gia như: Xác định vị trí của “quy hoạch sử dụng đất” trong hệ thống “các lớp quy hoạch” có sử dụng đất của các ngành quốc gia chưa thể hiện được vị trí “lớp quy hoạch nền tảng” trong hệ thống “các lớp quy hoạch”.

Về việc lập “kế hoạch sử dụng đất” đối với “khu vực tư nhân” và vướng mắc do quy định dự án đầu tư có sử dụng đất phải phù hợp với kế hoạch sử dụng đất hàng năm của cấp huyện và phải có trong danh mục thu hồi đất cấp tỉnh; về điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất theo rà soát định kỳ, hoặc điều chỉnh cục bộ quy hoạch, đây là vấn đề lớn cần được xem xét kỹ lưỡng.

Về việc nên hay không nên giao cho tư nhân làm quy hoạch, theo ông Châu không nên cực đoan khi mời gọi tư nhân làm quy hoạch.

Một điểm “bất cập” khác có ảnh hưởng đến công tác lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp huyện được các chuyên gia chỉ rõ là vai trò rất hạn chế của “Thường trực Hội đồng nhân dân” cấp tỉnh, cấp huyện, do chỉ là cơ quan thường trực của Hội đồng nhân dân cùng cấp, có nhiệm vụ, quyền hạn theo quy định tại Điều 104 Luật Tổ chức chính quyền địa phương 2015, nên không có thẩm quyền quyết định một số nội dung (như điều chỉnh cục bộ quy hoạch sử dụng đất, kế hoạch sử dụng đất) giữa hai kỳ họp Hội đồng nhân dân (thông thường họp 2 kỳ/năm), nên không giải quyết kịp thời yêu cầu đề xuất sử dụng đất dự án của các nhà đầu tư.