Donbass quan trọng thế nào trong chiến sự Nga - Ukraine?

>> Donbass sắp thất thủ, Nga sẽ "tung chiêu" gì tiếp theo ở Ukraine?

Cuộc chiến ở Donbass đang vào hồi quyết liệt nhất, quân Nga tiến mỗi lúc một nhanh; lần lượt các thành phố nhỏ trong vùng Donbass đã bị Nga kiểm soát. Đây là cuộc tấn công vũ trang lớn nhất châu Âu kể từ sau chiến tranh thế giới thứ II, mỗi ngày lấy đi tính mạng 50 - 100 binh lính Ukraine.

Bộ Quốc phòng Ukraine cho biết, chiến sự Donbass có thể quyết định vận mệnh của Ukraine. Có nghĩa là, nếu giữ được Donbass, Ukraine gần như có thể chặn đứng chiến dịch quân sự của Nga và có thêm thời gian xốc lại lực lượng.

Donbass với hai tỉnh Luhansk và Donestk, là trung tâm công nghiệp lớn nhất miền Đông Ukraine, vốn từ xưa đã hướng về phía Nga. Khoảng 0,6 triệu người ở đây mang quốc tịch Nga, Moscow cũng trực tiếp cung cấp lương thực và lương hưu cho công dân hai vùng li khai.

Vì thế, Donbass là vùng đất có đường biên giới chung và có lợi thế với Nga, từ đây mở ra con đường thênh thang làm bàn đạp để họ dễ dàng kiểm soát Kharkov, Odessa, lập một hành lang trên bộ nối đến bán đảo Crimea, ngăn Ukraine tiếp cận các vùng biển, và thậm chí đưa lực lượng trở lại Kiev một lần nữa.  

Ukraine dù nhận viện trợ khổng lồ từ phương Tây nhưng để vận chuyển chúng đến Donbass không hề dễ dàng trong bối cảnh hạ tầng giao thông bị phá hủy nặng, trở thành mục tiêu cho hỏa tiễn tầm xa Nga phát huy sở trường.

Kiev không thể mạo hiểm tập trung lực lượng từ phía Bắc và phía Tây cho mặt trận miền Đông. Belarus là một đồng minh rất thân cận với Nga, nếu Ukraine bị hút vào Donbass thì từ phía Bắc, quân Nga sẽ chớp lấy thời cơ đánh vào thủ đô.

Do vậy, các lực lượng của Ukraine đồn trú ở phía Đông phải tự mình chiến đấu để đối phó với các cuộc tấn công của Nga. Theo như thông số thiệt hại được thống kê, Ukraine càng lúc càng bất lợi ở Donbass.

Quân Nga thay đổi chiến thuật, tiến chậm đánh chắc, tránh tối đa giao tranh giáp lá cà nhằm giảm thương vong, thay vào đó sử dụng pháo kích từ bên ngoài bắn vào, phá hủy dần các cứ điểm, buộc quân Ukraine rút lui như đã thành công ở Mariupol và nhiều thành phố nhỏ khác.

Mặt trận miền Đông Ukraine ác liệt đến mức nguồn lực chiến tranh của Ukraine cạn kiệt rất nhanh, từ đạn dược đến xe bọc thép, máy bay không người lái và nhiên liệu. Tổng thống Zelensky khẩn thiết kêu gọi Mỹ và EU tăng cường viện trợ.

Xung đột còn ác liệt hơn trong vài tuần tới, do phía Nga “đánh hơi” được lực lượng Ukraine sứt mẻ nghiêm trọng, đây là cơ hội để Kremlin giành chiến thắng quyết định trước khi khí tài, lương thực, thuốc men viện trợ cho Ukraine được chuyển đến.

Tuy vậy, theo ông Simon Schlegel, chuyên gia cấp cao tại Viện nghiên cứu Khủng hoảng Quốc tế, không bên nào có thể tung đòn quyết định cục diện, tình hình diễn biến như từ năm 2014 đến trước tháng 2/2022, dằng co dai dẳng.

Đối với ông Putin, tầm quan trọng của việc giành quyền kiểm soát Donbass nằm ở việc chứng minh cho người dân Nga thấy rằng “chiến dịch quân sự đặc biệt” đã đạt được một số kết quả có ý nghĩa.

Trong trường hợp kết thúc chiến dịch sau khi “giải phóng Donbass”, ông Putin vẫn có chiến lợi phẩm đủ để đặt điều kiện buộc Kiev nhượng bộ toàn khu vực này nếu muốn hòa bình lập lại.