Dự luật giảm lạm phát- chiến thắng lớn của ông Biden

>> Mỹ ứng phó thế nào với vòng xoáy lạm phát?

Thượng viện Mỹ vừa thông qua Dự luật Giảm lạm phát (IRA) với khoản đầu tư trị giá 433 tỷ USD liên quan đến khí hậu, thuế và chăm sóc sức khỏe. Trong tổng số tiền 433 tỷ USD, khoảng 369 tỷ USD được chi cho việc giảm phát thải khí nhà kính, đầu tư cho năng lượng sạch và 64 tỷ USD cho Đạo luật chăm sóc sức khỏe giá cả phải chăng (ACA).

Các chuyên gia ước tính số tiền này và các chính sách ưu đãi sẽ cắt giảm lượng khí thải của Mỹ xuống 40% vào năm 2030 bằng các biện pháp khuyến khích sản xuất và mua xe điện và năng lượng xanh.

IRA cũng sẽ cấp cho người dân một khoản tín dụng thuế khi mua xe điện mới hoặc đã qua sử dụng; khoản tín dụng thuế sẽ lên đến 7.500 USD nếu chiếc xe đó được sản xuất tại Mỹ. Ngược lại, IRA sẽ giúp Chính phủ Mỹ dự kiến thu về một khoản tiền khổng lồ lên đến 739 tỷ USD, gồm: 313 tỷ USD từ tiền thuế thu nhập doanh nghiệp, 288 tỷ USD từ cải cách giá thuốc kê đơn, 138 tỷ USD từ thu thuế và lãi suất.

Về thuế, theo IRA, mức thuế doanh nghiệp tối thiểu 15% sẽ áp dụng với công ty lớn của Mỹ có thu nhập trung bình hàng năm từ 1 tỷ USD, hoặc 100 triệu USD với các công ty nước ngoài ở Mỹ. Mức thuế doanh nghiệp tối thiểu 15% của Mỹ sẽ không chỉ làm tăng nguồn thu thuế cần thiết, mà còn giúp ngăn chặn cuộc chạy đua giảm thuế xuống đáy trên toàn cầu này. 

Các chuyên gia kỳ vọng, dự luật lần này sẽ góp phần giải quyết không chỉ thách thức lạm phát mà cả một số vấn đề quan trọng mà nền kinh tế và xã hội Mỹ phải đối mặt lâu nay, cũng như mang lại những cải tiến rất cần thiết cho chính sách thuế của Mỹ. Đây cũng là một chiến thắng lớn của Tổng thống Biden giữa bối cảnh tỉ lệ ủng hộ ông giảm sút do tình trạng lạm phát kéo dài ở Mỹ.

>> Dự luật Cạnh tranh có giúp Mỹ giành lại lợi thế trước Trung Quốc?

Mặc dù vậy, một số Nghị sĩ và nhà phân tích kinh tế cho rằng luật pháp sẽ có ít hoặc không ảnh hưởng đến vấn đề lạm phát của Mỹ trong năm nay. Thượng nghị sĩ Richard Blumenthal, đảng viên đảng Dân chủ của bang Connecticut, cho biết trên CNN’s “State of the Union” rằng chi phí thuốc kê đơn sẽ giảm sau khi các cuộc đàm phán với Medicare và chi phí năng lượng sẽ được giảm từ các khoản tín dụng và giảm giá.

Tuy nhiên, ông Bill Adams, Chuyên gia kinh tế trưởng của Ngân hàng Comerica nhận định: Mặc dù dự luật IRA hướng tới mục tiêu “giảm lạm phát”, nhưng các chính sách theo dự luật này không có khả năng ngăn cản việc giá cả tiếp tục tăng trong tương lai gần. Mặc dù vậy, dự luật này giúp người tiêu dùng giảm chi phí phải chi trả trong một lĩnh vực quan trọng tại Mỹ là chăm sóc sức khỏe.

“Chi phí chăm sóc sức khỏe là một yếu tố quan trọng đối với lạm phát ở quốc gia này. Việc kiểm soát sự gia tăng chi phí chăm sóc sức khỏe có thể làm giảm lạm phát của Mỹ trong vòng 3-5 năm tới", ông Bill Adams nhận định.

Các chuyên gia vẫn lo ngại kinh tế Mỹ sẽ đối mặt với rủi ro suy thoái kèm lạm phát (đình lạm) trong năm nay hoặc sang năm tới. Do đó, những điều khoản của dự luật IRA cũng có thể sẽ góp phần giảm bớt rủi ro này.