Đua nhau giảm giá sốc, doanh nghiệp hàng không có lỗ?

Chuyên gia hàng không Nawal Taneja cho rằng, không hãng hàng không giá rẻ nào duy trì giá thấp mãi, chỉ được thời gian ban đầu để loại bỏ đối thủ cạnh tranh.

Giá thành không phải khái niệm của kinh tế thị trường

Phó Tổng giám đốc Vietjet Air Đinh Việt Phương khẳng định, giá là vấn đề tác động đến tất cả hành khách, người dân, xã hội. 

“Tôi nghĩ chả ai làm gì dưới giá thành cả, vì chúng ta đều là những nhà kinh doanh, tất cả phải quay về bài toán có lợi nhuận hay không”, ông Đinh Việt Phương nói. Đồng thời khẳng định doanh nghiệp không làm gì trái.

Theo đó, Phó Tổng giám đốc Vietjet Air khẳng định cạnh tranh bằng giá trên cơ sở có tối ưu về vấn đề chi phí. Có chi phí tối ưu, chi phí thấp, chi phí cạnh tranh mới có thể có giá thành thấp. “Đó là nguyên tắc hoạt động của Vietjet Air và của các sân bay khác nói chung”, ông Đinh Việt Phương khẳng định.

Cho ý kiến về vấn đề này, chuyên gia Nguyễn Đình Cung nhận định, chúng ta đang tư duy cũ. “Khái niệm của giá thành là của kinh tế cũ chứ không phải kinh tế thị trường. Chúng ta làm sao biết doanh nghiệp hạch toán thế nào, đó là bí mật của Công ty. Doanh nghiệp thì phải có lãi. Còn nếu thấy bị cạnh tranh không lành mạnh thì khởi kiện. Không nên hành chính hoá việc này, rất nguy hại. Hãy để thị trường tự can thiệp”, TS Nguyễn Đình Cung khẳng định.

Ở góc độ cơ quan quản lý, Cục trưởng Cục Hàng không Việt Nam Đinh Việt Thắng cho rằng, nói đến giá thành nhưng phải xét trên tổng thể.

“Bản thân một đường bay có hàng chục giá vé. Nếu mang một giá vé để nói là không phải”, Cục trưởng Cục Hàng không Việt Nam Đinh Việt Thắng nói.

Theo đó, xét về vận tải hàng không, bản thân hãng hàng không chi phí thấp như Vietjet hiện vẫn đang có lãi. Bản thân Vietnam Airlines có đường bay có lời, có đường bay lỗ. Quan điểm giá thành phải trên tổng thể lành mạnh.

Không hãng hàng không giá rẻ nào duy trì thấp mãi 

Về thị trường, khi chúng ta đã có cạnh tranh, quản lý nhà nước càng quản lý ít về vấn đề này. “Từ những năm 60 - 70, Mỹ đã áp dụng chính sách phi điều chỉnh các vấn đề kinh tế. Cục Hàng không Liên bang Mỹ, Bộ GTVT Mỹ không quản lý vấn đề này. Giá cả do các hãng tự quy định. Nhưng ở Việt Nam, một số đường bay chúng ta còn đưa vào Luật để quản lý khung”, Cục trưởng Đinh Việt Thắng cho biết.

Cũng theo ông Thắng, khi có cạnh tranh đầy đủ, nên bỏ quản lý nhà nước về yếu tố này. Nhà nước chỉ can thiệp trong những tình huống đột biến, mang tính khủng khoảng. Các hãng hàng không trong năm 2019 này đều có lời. “Tôi cho rằng, giá đang bán hiện nay đều phản ánh đúng giá thành của họ”, Cục trưởng Cục Hàng không Việt Nam nói.

Được mệnh danh là “bộ não của hàng không thế giới” - giáo sư Nawal Taneja, chuyên gia quốc tế về hàng không cho rằng, nếu hãng hàng không có khả năng bao cấp chéo giữa các sản phẩm của họ thì tốt.

Tuy nhiên, cần đặt vấn đề: giá thấp để làm gì, có tạo động lực cho cạnh tranh hay không? Giá bay như thế nào thì tùy các hãng quyết định nhưng phải đảm bảo chi phí tối thiểu, đáp ứng được an toàn bay. 

“Không hãng hàng không giá rẻ nào duy trì giá thấp mãi, chỉ được thời gian ban đầu để cạnh tranh trên thị trường, còn về sau chắc chắn lại nâng giá vé lên”, chuyên gia Nawal Taneja nói.