Hòa Bình họp báo nóng vụ nước sông Đà nhiễm dầu thải

Buổi họp báo "Thông tin về việc ô nhiễm nguồn nước sạch cung cấp cho TP Hà Nội" do Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Hòa Bình tổ chức bắt đầu lúc 15h30, do ông Nguyễn Văn Toàn - trưởng Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy - chủ trì, có sự tham gia của đại diện Công an tỉnh, Sở Xây dựng, Sở Tài nguyên - môi trường, UBND huyện Kỳ Sơn và Công ty CP Đầu tư nước sạch Sông Đà.

Động thái của tỉnh Hòa Bình diễn ra 9 ngày sau khi phát hiện sự cố và sau khi UBND thành phố Hà Nội tổ chức họp báo vào hôm 15/10.

Sự việc rất phức tạp

Ông Nguyễn Hoàng Thư - Giám đốc Sở Thông tin Truyền thông tỉnh Hoà Bình cho hay, sau khi phát hiện sự cố trên, sáng 10/10, nhà chức trách đã xuống kiểm tra, lập biên bản. Đến ngày 16/10, cơ quan cảnh sát điều tra công an huyện Kỳ Sơn (tỉnh Hoà Bình) ra quyết định khởi tố vụ án hình sự về tội gây ô nhiễm môi trường theo quy định tại điều 235, Bộ luật hình sự.

"Chúng tôi đã tổ chức khám nghiệm hiện trường, hiện đang xác minh, truy tìm trường hợp đã xả dầu thải ra môi trường", ông Nguyễn Hữu Đức, Phó giám đốc Công an tỉnh Hoà Bình nói.

Tổ công tác của Sở Tài nguyên Môi trường tỉnh Hoà Bình cũng đã xuống hiện trường vào ngày 13/10, nhận thấy vị trí đổ thải vẫn còn mùi khét của dầu, có cát đổ trên đường, khu vực sườn dốc xuống suối Trầm - dẫn nước vào nhà máy nước sạch sông Đà (nhà máy), còn cát đổ lẫn dầu thải chưa được thu gom khoảng 3 m3. Ao cá nhà dân cạnh dòng suối có cá chết không rõ nguyên nhân.

Ngoài ra, suối Bằng - nơi xả thải sau xử lý của nhà máy cách điểm đổ dầu 2,5 km có màu đen. Viwasupco lý giải do dùng than hoạt tính để xử lý.

Sau khi phát hiện việc đổ trộm dầu thải, Viwasupco đã tổ chức vớt được khoảng 100 lít váng dầu lẫn nước, 7 bao tải cỏ và rác dính dầu, 4 m3 khối cát trộn dầu; đơn vị này cũng báo cáo sự việc qua điện thoại với công an xã Phúc Tiến (huyện Kỳ Sơn).

Cơ quan chức năng tỉnh Hoà Bình đánh giá động thái trên đã hạn chế phát tán chất thải ra môi trường. Song việc Viwasupco chôn lấp cát lẫn dầu thải và để đất, đá, nhựa đường dính dầu trong khuôn viên nhà máy là không đúng quy định về quản lý chất thải nguy hại.

Nhà chức trách đã yêu cầu Công ty xử lý triệt để ô nhiễm để bảo vệ chất lượng nguồn nước cấp cho nhà máy; khoanh vùng ngay khu vực ô nhiễm, thu gom dầu thải, bùn đất, cây cỏ nhiễm dầu; khẩn trương đem toàn bộ chất thải nhiễm dầu đang để trong khuôn viên nhà máy chuyển giao cho đơn vị có chức năng xử lý theo quy định.

"Viwasupco cần phối hợp với cơ quan chức năng trong việc xác định thủ phạm đổ dầu thải; xây dựng và thực hiện nghiêm quy chế quản lý, khai thác, vận hành hồ chứa đối với hồ Đầm Bài", đại diện tỉnh Hoà Bình nói.

Ông Nguyễn Hữu Đức - Phó Giám đốc Công an tỉnh Hoà Bình cho biết, ngay sau khi tiếp nhận thông tin, Công an tỉnh đã chỉ đạo các đơn vị liên quan xuống hiện trường thu thập tài liệu, đồng thời xác minh truy xét, truy tìm đối tượng đổ trộm thải để xử lý theo quy định của pháp luật. Đồng thời, tham mưu cho lãnh đạo Nhà máy nước sạch sông Đà khắc phục chất thải tồn đọng.

Ông Đức cho biết, ngày 16/10, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện Kỳ Sơn đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự số 11/QĐ-CSĐT về tội gây ô nhiễm môi trường theo quy định tại điều 235 Bộ luật hình sự.

Bao giờ có thể dùng nước sạch sông Đà để ăn uống?

Trả lời các câu hỏi xung quanh việc xử lý ô nhiễm, ông Nguyễn Đăng Khoa - Phó giám đốc Công ty nước sạch sông Đà cho hay Công ty đã thuê trung tâm ứng phó sự cố môi trường Việt Nam nạo vét toàn bộ khu vực dính dầu.

Chiều 16/10, Viwasupco họp với thành phố Hà Nội và quyết định cấp nước trở lại để người dân sử dụng trong tắm giặt, trước mắt tiếp tục thực hiện theo khuyến cáo là "không sử dụng để nấu ăn, uống". Cũng theo ông Khoa, về chất Styren trong nước sạch, "ngày 14/10, chỉ số do trung tâm kiểm soát bệnh tật công bố cho thấy chất lượng nước đã đạt tiêu chuẩn, kết quả là 5ug/l trong khi quy chuẩn là 20ug/l".

Về việc Viwasupco có đền bù thiệt hại cho người dân bị ảnh hưởng bởi nước sạch bị ô nhiễm hay không, ông Khoa nói "chúng tôi là nạn nhân lớn nhất, nên rất mong trong thời gian tới công an sớm tìm ra thủ phạm".

Đại diện công ty cho biết, chiều qua trong cuộc họp khẩn UBND TP Hà Nội, Trung tâm kiểm soát bệnh tật khẳng định chất lượng nước sông Đà đã đạt tiêu chuẩn. Styren đã dưới chuẩn. Căn cứ kết quả, UBND thành phố Hà Nội đã chỉ đạo công ty nước sạch sông Đà cấp nước lại.

Đối với câu hỏi công ty có nợ người dân lời xin lỗi, đại diện nước sạch sông Đà khẳng định: "Xin lỗi hay không sẽ chờ kết luận cuối cùng của cơ quan chức năng".

 Về việc nước bao giờ… sạch trở lại, đại diện công ty Đầu tư nước sạch sông Đà cho biết: Đến nay do chưa có kết quả phân tích nên nước chỉ dùng để tắm rửa, vệ sinh theo đúng khuyến cáo của UBND thành phố Hà Nội.

"Khi nào có kết luận xét nghiệm chỉ tiêu thì mới có thể khẳng định được, kết luận xét nghiệm ngày 16/10, công ty chưa nhận được. Điều này phụ thuộc vào tiến độ Trung tâm kiểm soát dịch bệnh TP Hà Nội. Mong cơ quan báo chí có ý kiến để cơ quan chức năng sớm có kết quả xét nghiệm nước đầu ra để chúng tôi xin ý kiến UBND thành phố Hà Nội", đại diện Công ty Đầu tư nước sạch sông Đà nói.

Trước câu hỏi về giải pháp trong thời gian tới bảo vệ nguồn nước đầu nguồn sông Đà. Vì nếu để như hiện nay, thì người dân Thủ đô rất dễ bị “đầu độc”, ông Nguyễn Văn Toàn, Trưởng ban tuyên giáo Tỉnh uỷ Hoà Bình cho hay, trước đây, tỉnh đã ban hành 2 quyết định phê duyệt vùng bảo vệ cho nhà máy nước sông Đà. Các cơ quan liên quan đã thực hiện. Gần đây nhất, ngày 15/1/2018, tỉnh Hoà Bình tiếp tục có quyết định lập hành lang và khoanh vùng bảo vệ nguồn nước đầu nguồn sông Đà. Hiện tỉnh đang tăng cường kiểm tra, giám sát đôn đốc.

Đại diện chi cục Bảo vệ Môi trường, Sở TNMT Hòa Bình cho biết thời gian qua UBND tỉnh đã phê duyệt nhiều phương án bảo vệ, đã thực hiện cắm mốc quanh hồ. Trước mắt sẽ xử lý triệt để các nguồn gây ô nhiễm. Về lâu dài, tỉnh sẽ quản lý, kiểm soát nước hồ bằng cách lắp đường ống kín từ sông Đà về nhà máy.

Trả lời câu hỏi về sự chậm trễ trong việc lấy mẫu nước, đại diện Chi cục BVMT cho biết nếu lấy mẫu sớm hơn, việc phát hiện sẽ sớm hơn, việc kiểm soát chất lượng nước nếu không đáp ứng yêu cầu thì phải dừng ngay việc xử lý nước của nhà máy.

"Chúng tôi phải điều tra xác minh về nguồn thải rồi mới thực hiện các bước tiếp theo được", lãnh đạo Chi cục BVMT cho biết.

Chi cục trưởng chi cục Bảo vệ môi trường, Sở TNMT tỉnh Hòa Bình cũng cho biết: Việc bảo vệ an ninh nguồn nước, tỉnh Hòa Bình đã ban hành rất nhiều văn bản về việc phê duyệt nhà máy nước sạch Vinaconex (trước đây). Tỉnh Hòa Bình đã cắm mốc ven hồ giao cho công ty thủy lợi phối hợp với cơ quan chức năng để quản lý, khai thác nguồn nước.

Công ty nước sạch sông Đà phải có trách nhiệm đảm bảo nước an toàn rồi mới được phép mang vào sản xuất. Về lâu dài, công ty này phải kiểm soát nguồn nước từ các suối đổ về.

Trả lời câu hỏi có thực hiện đóng kín kênh theo đề xuất của UBND tỉnh Hòa Bình hay không, đại diện Công ty nước sạch sông Đà cho biết, đây là kế hoạch dài hạn. Hiện tại, theo Quy trình công nghệ đã được phê duyệt thì hạng mục suối Bằng không tách rời khỏi công nghệ xử lý nước nhà máy.

Công ty đang phối hợp tích cực với cơ quan chức năng để đảm bảo an ninh nguồn nước. Việc làm kín kênh dẫn nước từ sông Đà mang tính dài hạn. Như chúng ta biết, quy định thẩm định, thẩm tra của cơ quan chức năng mất rất nhiều thời gian”, đại diện Công ty nước sạch sông Đà cho biết.