Hợp pháp hóa cá cược thể thao: Làm gì để phòng, chống gian lận?

Xem xét mở rộng quy định

Mới đây, Bộ Tài chính đã chốt Dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều quy định tại Nghị định số 06/2017/NĐ-CP ngày 24/1/2017 của Chính phủ về kinh doanh đặt cược đua ngựa, đua chó và bóng đá quốc tế. Theo đó, 5 giải đấu lớn tại châu Âu là Ngoại Hạng Anh, vô địch quốc gia Tây Ban Nha, Đức, Pháp và Ý đều nằm trong danh sách được phép kinh doanh đặt cược tại Việt Nam.

Ngoài ra, còn có một số giải bóng đá khác như UEFA Champions League, FIFA World Cup, UEFA Euro, Copa America... Đây đều là những giải đấu quốc tế lớn ở cấp độ đội tuyển và câu lạc bộ, được nhiều người Việt Nam quan tâm.

Vé đặt cược được phân phối đầu cuối và điện thoại, với phương pháp phân phối trên Internet hoặc qua các App cũng được xem xét mở rộng. Mức đặt cược tối thiểu là 10.000 đồng/lượt và tối đa là 1 triệu đồng/sản phẩm đặt cược/ngày. Mức đặt cược tối thiểu và tối đa sẽ được Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành trình Chính phủ quyết định điều chỉnh trong từng thời kỳ.

Đặc biệt, người tham gia đặt cược phải có độ tuổi từ 21 trở lên và có đầy đủ năng lực hành vi dân sự. Một số trường hợp bị cấm tham gia đặt cược, gồm cán bộ quản lý, điều hành, nhân viên và bố, mẹ, vợ, chồng, con ruột của cán bộ quản lý, điều hành doanh nghiệp kinh doanh đặt cược tham gia đặt cược của chính doanh nghiệp mình tổ chức; các cầu thủ, trọng tài và bố, mẹ, vợ, chồng, con ruột của cầu thủ, trọng tài tham gia đặt cược vào các trận đấu và giải thi đấu mà mình tham dự.

Trước đó, theo Nghị định số 06/2017/NĐ-CP về kinh doanh đặt cược đua ngựa, chó và thí điểm đặt cược bóng đá quốc tế trên lãnh thổ Việt Nam, là việc tổ chức, cung cấp sản phẩm đặt cược cho người chơi theo nguyên tắc người chơi bỏ tiền ra mua vé đặt cược và được doanh nghiệp kinh doanh đặt cược trả thưởng, khi trúng thưởng theo quy định tại Nghị định này.

Tuy nhiên, đây là hoạt động kinh doanh có điều kiện, không khuyến khích phát triển và phải chịu sự kiểm soát chặt chẽ của cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền. Chỉ những doanh nghiệp được cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh đặt cược, mới được kinh doanh đặt cược.

Nghị định số 06/2017/NĐ-CP cũng quy định Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với các Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tư pháp, Bộ Công an và các bộ, ngành liên quan tổ chức đấu thầu lựa chọn doanh nghiệp tổ chức thí điểm kinh doanh đặt cược bóng đá quốc tế áp dụng quy định của Luật đấu thầu.

Phòng chống gian lận

Chia sẻ trong một toạ đàm về phát triển ngành công nghiệp vui chơi giải trí có thưởng, GS.TS. Nguyễn Mại, Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp đầu tư nước ngoài (VAFIE) cho rằng, hậu COVID-19 có thể là một cơ hội để Việt Nam làm dịch vụ cho quốc tế, người Việt Nam quản lý theo pháp lý Việt Nam, người nước ngoài quản lý theo luật quốc tế, đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ đối với Nghị định 06/NĐ-CP là cần thiết, có hai nội dung cần lưu ý như:

Thứ nhất, xây dựng cơ chế quản lý phù hợp với môi trường kinh doanh số, tạo thuận lợi cho đổi mới sáng tạo và nghiên cứu, xây dựng các khu thử nghiệm dành cho doanh nghiệp công nghệ theo mô hình tiên tiến của thế giới.

Thứ hai, hoàn thiện pháp luật, chính sách về tài chính, tiền tệ, thanh toán điện tử, quản lý thuế và các dịch vụ xuyên biên giới phù hợp với xu thế phát triển của kinh tế số.

“Tôi chia sẻ lo ngại của các doanh nghiệp kinh doanh vui chơi giải trí có thưởng về việc, nếu chỉ cho đặt cược qua smartphone mà không cho sử dụng mạng Internet sẽ hạn chế đối với người tham gia đặt cược, không thể ngăn chặn dân cá cược lậu trên các server nước ngoài đặt cược hợp pháp tại nước ta; làm cho doanh thu không nhiều, chi phí đặt cược cao không hấp dẫn. Riêng đối với đặt cược bóng đá, nếu không cho sử dụng mạng Internet mà chỉ qua SMS thì khó khả thi”, vị GS đề xuất.

Trên thực tế, vẫn tồn tại nhiều hình thức cá độ chui, bất hợp pháp xuất hiện và môn thể thao điện tử cũng không phải ngoại lệ, với nhiều thực trạng như cá cược, dàn xếp tỉ số,... trái phép. Theo quy định pháp luật, cá cược bằng tiền hoặc dưới các hình thức khác trong hoạt động thi đấu thể thao, vui chơi giải trí, các hoạt động khác không nằm trong khuôn khổ pháp lý, là hành vi đánh bạc (tại Khoản 2 Điều 26 Nghị định số 167/2013/NĐ-CP). Tùy theo mức độ hành vi mà những người tham gia, tổ chức cá cược sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Điển hình trong tháng 7 vừa qua, lực lượng chức năng đã huy động gần 200 cán bộ, chiến sĩ triệt phá đường dây cá độ bóng đá, đồng loạt tấn công các tụ điểm tại địa bàn tỉnh Bình Định. Các đối tượng thực hiện hành vi bằng cách sử dụng thiết bị điện tử có kết nối Internet, truy cập vào tài khoản các cấp có mật khẩu để tham gia đặt cược theo tỷ lệ cá cược trên trang mạng, quy định số tiền quy đổi theo điểm tương ứng với số tiền VND đối với từng tài khoản.

Hình thức cá độ căn cứ kết quả trận đấu bóng đá tại giải đấu giữa các đội tuyển quốc gia, giữa các câu lạc bộ các nước trên thế giới, chủ yếu là các giải ngoại hạng Anh, Pháp, Tây Ban Nha, Đức, Euro. Từ tháng 8/2020 - 7/2021, tổng số tiền các đối tượng đã tổ chức đánh bạc và đánh bạc qua 78 triệu điểm cá cược là gần 400 tỷ đồng.

Trao đổi trên báo chí, LS. Nguyễn Thanh Hà, Công ty Luật SBLAW nhấn mạnh, trước tiên, việc hợp pháp hóa cá cược thể thao nhằm đạt tới những mục tiêu chung là quản lý, giám sát chặt chẽ hoạt động của thị trường này, hạn chế các tác động xấu đối với xã hội, cũng như tăng thu cho ngân sách Nhà nước để đầu tư cho các lĩnh vực văn hóa, xã hội và đáp ứng nhu cầu về giải trí cho người dân. Nếu không hợp pháp hóa hoạt động này thì hoạt động này cũng vẫn diễn ra, hậu quả là ngân sách thất thu, khó quản lý, ảnh hưởng tới trật tự an toàn xã hội.

“Bên cạnh đó, khi cho phép cá cược thể thao trong nước, quy định này sẽ phần nào giúp hạn chế được dòng tiền chảy ra nước ngoài mỗi năm thông qua cá cược online trên các website nước ngoài. Tuy nhiên, việc triển khai hoạt động đặt cược thể thao cần sớm hoàn thiện khung pháp lý, nâng cao năng lực quản lý, giám sát và tổ chức hoạt động kinh doanh đặt cược, chủ động phòng, tránh, giảm thiểu tác động xấu của kinh doanh đặt cược bằng nhiều biện pháp đồng bộ, với trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức liên quan”, LS. Hà cho biết.