Huyện Phú Bình: Chú trọng nâng cao chất lượng sản phẩm gạo

Vốn được xem là “vựa lúa” của tỉnh Thái Nguyên, huyện Phú Bình đang chú trọng thực hiện nhiều giải pháp nâng cao giá trị gạo, hình thành vùng sản xuất tập trung, củng cố và nâng cao tiêu chí về “Hình thức tổ chức sản xuất tại các địa phương”.

Năm 2019 sản lượng lương thực của huyện Phú bình đạt cao nhất từ trước đến nay, với trên 78 nghìn tấn. Để góp phần nâng cao năng suất và chất lượng hạt gạo, lãnh đạo huyện đã chỉ đạo người dân thực hiện mô hình cánh đồng một giống tập trung và áp dụng nhiều kỹ thuật canh tác cải tiến như phương pháp canh tác lúa cải tiến SRI, sản xuất lúa theo hướng hữu cơ…

Bà Trần Thị Tuyên, Giám đốc Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện Phú Bình cho biết, trong vụ xuân năm 2020, đơn vị đã phối hợp với các Công ty giống tổ chức cung ứng được trên 36 nghìn tấn thóc giống theo chương trình hỗ trợ giá giống của tỉnh, đảm bảo kịp thời, phục vụ cho nhân dân gieo cấy. Với số lượng thóc giống cung ứng đã giúp gieo cấy được 1.600 ha lúa chất lượng cao, trong tổng số 1.900ha diện tích được giao cả năm, với các giống chủ yếu là: J02, TBR225, Thiên Ưu 8, BTE1... Khi tham gia chương trình này, bà con nông dân phải thực hiện gieo cấy tập trung, với quy mô từ 2ha trở lên.

Nhiều năm nay, Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện Phú Bình đã giao cho các kỹ sư nông nghiệp phụ trách địa bàn cần tuyên truyền, khuyến cáo để bà con nông dân thực hiện gieo cấy tập trung và coi đây là một trong những chỉ tiêu để đánh giá kết quả thi đua cuối năm. Nhờ nhiệt tình hướng dẫn của các kỹ sư nông nghiệp, đến nay tất cả các xã, thị trấn của huyện Phú Bình đã xây dựng được mô hình cánh đồng một giống, áp dụng các phương pháp canh tác cải tiến.

Nói về điển hình trong phong trào này phải kể đến xã Tân Đức. Sau khi được huyện chọn là xã thực hiện thí điểm xây dựng mô hình cánh đồng lớn, với diện tích dồn điền đổi thửa là 60 ha, đến nay, toàn bộ diện tích tại cánh đồng lớn của Tân Đức đã được thực hiện gieo cấy tập trung giống lúa J02 và TBR225 bằng phương pháp sản xuất lúa theo hướng hữu cơ.

Ông Dương Văn Hậu, Chủ tịch UBND xã Tân Đức cho biết: "Hiện nay, bà con nông dân đã cơ bản hoàn thành việc gieo cấy lúa vụ xuân năm 2020 tại khu cánh đồng lớn. Tại mô hình này, có sự gắn kết của “4 nhà” gồm: Nhà nước, nhà khoa học, nhà doanh nghiệp và nhà nông".

Theo đó, sau khi tổ chức dồn điền đổi thửa, huyện đã phối hợp với Công ty Quế Lâm, chỉ đạo xã thực hiện mô hình cánh đồng một giống theo hướng hữu cơ. Trong quá trình thực hiện, bà con nông dân được công ty cung cấp toàn bộ phân bón hữu cơ, các kỹ sư nông nghiệp của huyện phụ trách, hướng dẫn người dân thực hiện các quy trình kỹ thuật từ khâu gieo mạ, chăm sóc và thu hoạch.

Bà Dương Thị Huyền - một trong số hộ có nhiều diện tích gieo cấy tại cánh đồng lớn xã Tân Đức chia sẻ: "Gia đình tôi có 5 sào ruộng ở khu vực dồn điền đổi thửa. Đây là năm thứ 3 người dân chúng tôi thực hiện gieo cấy tập trung tại cánh đồng lớn. Quá trình sản xuất, tôi thấy việc dồn điền đổi thửa, gieo cấy tập trung thuận tiện cho việc làm đất, lấy nước, gieo cấy, chăm sóc và thu hoạch; giảm chi phí thuê máy móc, việc phun thuốc bảo vệ thực vật đồng loạt nên đem lại hiệu quả cao".

Việc giảm chi phí đầu tư cho một sào lúa tại cánh đồng tập trung đã giúp người nông dân có thể thu lãi từ 200 đến 500 nghìn đồng tùy giống lúa. Đồng thời, Công ty Quế Lâm tổ chức thu mua toàn bộ thóc sau khi gặt, do đó người nông dân rất phấn khởi và yên tâm sản xuất.

Ông Trần Đăng Quý, xóm Đông Hồ, xã Thượng Đình phấn khởi chia sẻ, hiện tại bà con nông dân trong xóm đã thực hiện thuần thục các nguyên tắc của phương pháp canh tác lúa cải tiến SRI trong gieo cấy lúa như: cấy mạ non, 1 dảnh, cấy thưa vuông mắt sàng, làm cỏ sục bùn và điều tiết nước hợp lý. Sự thuần thục mà bà con nông dân xóm Đông Hồ có được là do phương pháp canh tác lúa cải tiến SRI đã được triển khai thực hiện ở đây trong 7 năm, với 13 vụ gieo cấy mô hình cánh đồng tập trung quy mô 2ha, với giống GS9 trong vụ xuân và BTE1 trong vụ mùa. Khi sản xuất cánh đồng một giống, áp dụng các nguyên tắc canh tác lúa cải tiến, bà con nông dân đều nhận thấy, năng suất lúa đã tăng lên gấp đôi và đạt trung bình từ 2-2,5 tạ/sào, các công đoạn đầu tư cho sản xuất giảm đáng kể.

Được coi là “ vựa lúa” của tỉnh Thái Nguyên, nên huyện Phú Bình rất chú trọng việc nâng cao chất lượng sản phẩm gạo. Trong đó, chú trọng thực hiện các mô hình cánh đồng một giống. Đến nay, các xã đều có mô hình điểm về cánh đồng một giống lúa quy mô trung bình từ 2 đến 20 ha gieo cấy các giống có năng suất cao, chất lượng gạo ngon; trong thâm canh áp dụng các biện pháp canh tác cải tiến SRI để giảm giống, sâu bệnh, công lao động, nâng cao năng suất, chất lượngvà giá trị của sản phẩm lúa gạo. Nếu như năm 2016, Phú Bình chỉ thực hiện thực hiện 20 mô hình cánh đồng một giống quy mô 5ha/mô hình, thì đến năm năm 2018 UBND huyện  xây dựng cánh đồng mẫu lớn được 158,29 (tại 3 xã Tân Đức, Xuân Phương, Úc Kỳ). Các xã sau khi thực hiện dồn điền đổi thửa đã tổ chức sản xuất cánh đồng mẫu lớn trên diện tích dồn điền đổi thửa: sản xuất lúa hữu cơ tại xã Tân Đức với quy mô 100ha năm 2018 (vụ xuân 44ha, vụ mùa 56ha); xã Xuân Phương thực hiện sản xuất cánh đồng một giống trên cánh đồng lớn quy mô 30ha giống GS9 trong vụ xuân 2018, 30ha Th3-5 vụ mùa.

Năm 2020, huyện Phú Bình sẽ tiếp tục thực hiện các mô hình sản xuất lúa tập trung áp dụng phương pháp canh tác cải tiến SRI; mô hình sản xuất lúa theo hướng hữu cơ quy mô 30ha giống lúa J02 vụ Xuân tại xã Tân Đức; 20ha giống lúa Nếp Thầu Dầu sản xuất theo hướng hữu cơ tại xã Úc Kỳ trong vụ mùa. Một trong những yếu tố khiến người nông dân yên tâm sản xuất là tại các mô hình này đã có sự liên kết của “4 nhà”, các sản phẩm gạo mà bà con nông dân làm ra đã được công ty thu mua toàn bộ, góp phần nâng cao thu nhập cho người dân.