Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo tạo tác động xã hội: Động lực cho các dự án phát triển bền vững

Chương trình huấn luyện – cố vấn cho các dự án khởi nghiệp đổi mới sáng tạo tạo tác động xã hội dưới hình thức online.

Trong khuôn khổ Chương trình Khởi nghiệp Quốc gia năm 2021 và Chương trình Youth Co:Lab của Chương trình Phát triển Liên Hợp Quốc UNDP Việt Nam, với sự tài trợ của City Foundation. Mục tiêu chương trình hướng đến là khuyến khích, ươm tạo và quảng bá các sản phẩm, ý tưởng và dịch vụ. Từ đó, thúc đẩy sự công bằng, minh bạch và phát triển bền vững cho từng sản phẩm của dự án. Qua đó, định hướng xây dựng mô hình kinh doanh tạo tác động xã hội bền vững trong cộng đồng. Đẩy nhanh việc thực hiện các Mục tiêu Phát triển Bền vững (SDGs) tại Việt Nam thông qua hợp tác liên ngành, đổi mới sáng tạo, và xây dựng hệ sinh thái khởi nghiệp phát triển.

Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo tạo tác động được thể hiện trong chiến lược phát triển quốc gia, tại các đề án Chính phủ, của các bộ, sở, ban, ngành, địa phương, trong hoạt động phát triển quốc tế, trong ươm tạo, kết nối đầu tư, thu hút đầu tư, trong các trường đại học và trong hoạt động nghiên cứu, giảng dạy. Bên cạnh đó, khởi nghiệp đổi mới sáng tạo tạo tác động còn là tiền đề cho sự phát triển kinh tế và môi trường.

Ý tưởng kinh doanh của các doanh nghiệp khởi nghiệp tạo tác động xã hội là xu thế tất yếu, mang tính bền vững. Tuy nhiên, không có nhiều startup thành công, bởi họ còn nhiều khó khăn như thiếu vốn, yếu kém trong khả năng tiếp cận các nguồn tài chính, thiếu về năng lực quản lý điều hành và sự thiếu hụt những dịch vụ hỗ trợ. Thấu hiểu được những lý do đó Diễn đàn Doanh nghiệp tổ chức chương trình huấn luyện - cố vấn chuyên sâu cho các dự án khởi nghiệp đổi mới sáng tạo tạo tác động với mong muốn giúp các dự án tìm được đáp án cho ý tưởng của mình và hướng tới phát triển bền vững. 

Khởi nghiệp sáng tạo tạo tác động là động cơ chính để kinh tế đất nước phát triển bền vững. Nó không chỉ là yêu cầu của từng dự án tham gia mà còn là yêu cầu làm mới với tất cả các doanh nghiệp đang tồn tại. Khởi nghiệp sáng tạo tạo tác động còn là tiền đề để các dự án phát triển bền vững trong thời kỷ nguyên số.

Nhà báo Phạm Ngọc Tuấn – Tổng Biên tập Tạp chí Diễn đàn Doanh nghiệp – Phó trưởng ban Tổ chức Chương trình Khởi nghiệp Quốc gia

Nhà báo Phạm Ngọc Tuấn – Tổng Biên tập Tạp chí Diễn đàn Doanh nghiệp – Phó trưởng ban Tổ chức Chương trình Khởi nghiệp Quốc gia chia sẻ: Với sự chuẩn bị tốt của chúng ta, trong một tháng làm việc tới sẽ có kết quả tốt đẹp và có một chương trình hội ngộ, để cùng nhau trao đổi và báo cáo lại các kết quả đã đạt được.

Trước hết, xin thay mặt chương trình khởi nghiệp quốc gia của Phòng thương mại và công nghiệp Việt Nam xin gửi lời cảm ơn tới chương trình phát triển liên hợp quốc, Youth Colab và hội đồng cố vấn khởi nghiệp quốc gia với sự hiện diện của các vị đại diện đứng đầu hội đồng.

Tôi cảm nhận đây là sự hội tụ của các ngôi sao và chúng ta đều hiểu theo nghĩa tích cực, các dự án đã rất may mắn được huấn luyện bởi đội ngũ chuyên gia hàng đầu tại Việt Nam trong lĩnh vực khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, tạo tác động xã hội. Đây cũng là đội ngũ cố vấn được chọn lọc từ hơn 100 cố vấn trong khoá đào tạo vừa rồi và các bạn cũng là đại diện đến từ các dự án trong thời gian qua đã được Youth Colab huấn luyện trong một thời gian dài. Tôi tin chắc đây sẽ là một chương trình có thể đạt kết quả rất cao như chúng ta mong muốn, không chỉ dừng lại cho sự phát triển với tinh thần đổi mới sáng tạo của từng dự án, mà hy vọng sau hoạt động này, thành công mang đến cho các anh chị còn là kiến thức, kinh nghiệm và tư duy để trở thành những hạt nhân cho sự phát triển của chương trình, mạng lưới của chúng ta trong giai đoạn tiếp theo.

Hành trình này, chúng ta mới đi được già nửa chặng đường, sau đó chúng ta sẽ còn chương trình tiếp theo, là phát triển chương trình khởi nghiệp quốc gia và tìm kiếm các nguồn lực để hỗ trợ đầu tư cho các dự án. Sang năm, chúng ta sẽ gặp lại nhau trong cuộc thi khởi nghiệp toàn cầu.

Đây là một chặng đường còn rất dài và chúng ta hy vọng sẽ cùng nhau tạo được thêm sự lan tỏa mạnh mẽ hơn nữa trong cộng đồng khởi nghiệp Quốc gia.

Bà Nguyễn Như Quỳnh- Chuyên gia phân tích chương trình- Chương trình phát triển Liên hợp quốc UNDP – Đơn vị đồng phối hợp tổ chức chương trình

Bà Nguyễn Như Quỳnh- Chuyên gia phân tích chương trình- Chương trình phát triển Liên hợp quốc UNDP – Đơn vị đồng phối hợp để tổ chức chương trình chia sẻ, trong sự kiện này, tôi nhìn thấy ở đây rất nhiều những người đàn anh, đàn chị những nhà tư vấn mentor hàng đầu hỗ trợ các doanh nghiệp khởi nghiệp tại Việt Nam nói chung và nhóm doanh nghiệp tạo tác động xã hội nói riêng, cũng như là những ngôi sao đang lên, là các Startup trẻ trong lĩnh vực tạo tác động xã hội.

Chúng tôi nhìn thấy năng lực, khả năng và nhiệt huyết rất tuyệt vời từ phía các bạn. Thay mặt UNDP, chúng tôi chào mừng các anh chị đã đến với chương trình ươm tạo chuyên sâu dành cho doanh nghiệp tạo tác động xã hội, được thực hiện bởi chương trình Youth Colab của UNDP và chương trình khởi nghiệp quốc gia của tạp chí diễn đàn doanh nghiệp.

Youth Colab là một dự án của UNDP tại khu vực châu Á Thái Bình Dương và Việt Nam là một trong số 25 quốc gia thực hiện chương trình này. Có thể nói một cách tự hào, Việt Nam đã được làm việc cùng với những đối tác chất lượng và chúng ta là một trong những quốc gia có các chương trình hấp dẫn, thu hút được các Startup chất lượng và tạo tác động dài hơi sau chương trình.

Ông bà ta có câu là “cho bạc cho vàng, không ai chỉ đang làm ăn”, Tuy nhiên sáu startup có thể thấy rằng mỗi dự án đang có hai người đang chỉ đàng làm ăn cho chúng ta, một chuyên gia và một người là Mentor trực tiếp thực hiện hoạt động có liên quan, phù hợp với nội dung có liên quan đến startup của các bạn. Chúng tôi hy vọng trong thời gian một tháng sắp tới, các bạn Startup trẻ sẽ tận dụng được tối đa thông tin cũng như nguồn lực mà các anh chị đã mang tới cho các bạn.

Trong một tháng tới, tôi hy vọng sự kết nối của chúng ta sẽ có thể duy trì hỗ trợ thông qua các chương trình khác nhau từ UNDP, Tạp chí Diễn đàn Doanh nghiệp hay từ sự kết nối cá nhân giữa các Startup với các anh chị Mentor, các anh chị chuyên gia trong ngày hôm nay.

TS Đàm Quang Thắng - Tổng Giám đốc Công ty TNHH Agricare Việt Nam, Chuyên gia Khởi nghiệp Đổi mới sáng tạo, Chủ tịch Hội đồng Cố vấn khởi nghiệp Quốc gia – VSMA.

TS Đàm Quang Thắng - Tổng Giám đốc Công ty TNHH Agricare Việt Nam, Chuyên gia Khởi nghiệp Đổi mới sáng tạo, Chủ tịch Hội đồng Cố vấn khởi nghiệp Quốc gia – VSMA cho rằng: Trước khi để các bạn bước vào quy định một tháng tới, tôi xin được nói ngắn gọn về việc chúng ta hiểu như thế nào về một huấn luyện viên và quy trình huấn luyện như sẽ hỗ trợ như thế nào.

Trước hết, huấn luyện viên là một mối quan hệ đối tác sáng tạo và sẽ giúp chúng ta là các founder, doanh nghiệp kích thích tư duy và truyền được cảm hứng để phát huy tối đa nguồn lực cá nhân.

Như vậy, huấn luyện viên sẽ giúp chúng ta một số vấn đề như:

Thứ nhất, hiểu được thách thức cơ hội để đưa ra được những quyết định trong quá trình làm việc với huấn luyện viên.

Thứ hai, sẽ tìm ra hướng đi để đến được đích khi làm việc với các huấn luyện viên.

Thứ ba, sẽ khám phá được tiềm năng ngay trong bản thân mình, tiềm năng sáng tạo hướng tới sự thay đổi tích cực nào đó.

Chúng tôi có thể không phải là những chuyên gia trong chủ đề mà các bạn đang làm, thậm chí chúng tôi không có kinh nghiệm trong lĩnh vực các bạn hoạt động mà chúng tôi là huấn luyện viên dùng những kỹ năng, những kinh nghiệm của mình để cùng các bạn giải quyết các vấn đề của các bạn.

Ngoài ra, thành công của khoá huấn luyện của chúng ta đó là nằm trong sự phát triển giữa mối quan hệ huấn luyện viên và các bạn, trong mối quan hệ đó là một mối quan hệ chân chính, đích thực để tạo niềm tin giữa một người huấn luyện viên với các founder và doanh nghiệp.

Như vậy, chúng ta phải xác định rõ được mục tiêu có thể là ngắn hạn trong một tháng hoặc làm việc với các huấn luyện viên với mục tiêu dài hạn hơn, sáu tháng, chín tháng, một năm,... thì chúng ta phải xác định rất rõ mục tiêu, cùng với đó phải xác định được tính bảo mật.

Chúng ta cũng phải tuân thủ các thời gian làm việc cùng nhau, tần suất làm việc và thời lượng làm việc trong một tháng đó.

Sáu người cố vấn chúng tôi sẽ làm việc như thế nào với các bạn, đây là quy định của chương trình:

Thứ nhất, Hội đồng cố vấn sẽ phụ trách ghép cặp cho các dự án, khi chúng tôi làm việc để nâng cao khả năng cá nhân, thay đổi tư duy cá nhân, nên những thành viên tham gia vào phải là những người nòng cốt đặc biệt là CEO.

Thứ hai, ban tổ chức sẽ chia sẻ về thông tin liên lạc, hồ sơ dự án đến từng cặp.

Hành trình huấn luyện sẽ bắt đầu từ 18/10 – 18/11, còn các dự án có nhu cầu hỗ trợ thì có thể sẽ tăng thời gian lên đến cuối tháng 11. Trong bốn tuần coaching, chúng ta sẽ có 4 buổi, mỗi buổi tối thiểu 2h,  tùy vào sự làm việc của các bạn với huấn luyện viên.

Với các nhóm dự án, chúng tôi cũng có quy định như chủ động liên hệ với các huấn luyện viên, lên lịch coach cho từng tuần và nên theo một nguyên tắc đó là có lịch cố định hàng tuần, vào giờ nào, ngày nào để bản thân chúng ta sẽ chịu trách nhiệm với thời gian chúng ta sắp xếp, đảm bảo sự thuận tiện cho cả hai bên.

Sau mỗi buổi huấn luyện như vậy, trong vòng 24h, phải có email ngắn gọn về buổi huấn luyện để gửi cho ban tổ chức, kinh nghiệm rút ra và hành động tiếp theo.

Nếu trong khuôn khổ muốn vượt qua phạm vi một tháng, thì có thể liên hệ ban tổ chức để hỗ trợ thêm nội dung, thêm thời gian hoặc kéo dài thời gian coach.

Đối với các coach, sẽ hỗ trợ xác nhận lịch, thu xếp thời gian thống nhất của hai bên và hỗ trợ nhận xét, phản hồi đóng góp của các mentor để hoàn thiện nâng cao năng lực coach.

Tôi hy vọng trong khoảng thời gian ngắn một tháng chúng ta cố gắng sẽ đạt được mục tiêu và mục đích phù hợp với năng lực, nguồn lực và thời gian. Hy vọng các Coach, các huấn luyện viên sẽ dành nhiều tâm huyết để hỗ trợ cho các founder của chúng ta vượt thêm được ngoài phạm vi một tháng.

Ông Phan Đình Tuấn Anh - Founder của Angels 4 Us, Phó Chủ tịch Hội đồng Cố vấn khởi nghiệp đổi mới sáng tạo Quốc gia phụ trách khu vực phía Nam – VSMA

Ông Phan Đình Tuấn Anh - Founder của Angels 4 Us, Phó Chủ tịch Hội đồng Cố vấn khởi nghiệp đổi mới sáng tạo Quốc gia phụ trách khu vực phía Nam – VSMA nhận định: Về việc ghép cặp, chúng tôi không chỉ dựa trên thế mạnh năng lực của các đội ngũ chuyên gia huấn luyện ở đây, mà chúng tôi tính luôn cả yếu tố tiềm năng hỗ trợ trong tương lai với các dự án. Giúp chúng ta có thêm các chuyên gia đồng hành cùng hỗ trợ các dự án khởi nghiệp của Việt Nam.

Dự kiến phân chia các cặp Huấn luyện viên - cố vấn - dự án

Ts Nguyễn Văn Tân - Trưởng Khoa QT kinh tế Quốc tế, phụ trách khởi nghiệp Trường Đại học Lạc Hồng

Ts Nguyễn Văn Tân - Trưởng Khoa QT kinh tế Quốc tế, phụ trách khởi nghiệp Trường Đại học Lạc Hồng chia sẻ: Khi nhận nhiệm vụ đó là một vinh dự của tôi cũng như các mentor, vì sự lớn mạnh của các dự án đã làm cho chúng tôi cần phải có những bước đi mới lạ hơn, để giúp các bạn có sự thành công trong một tháng, đây cũng là một thách thức với chúng tôi. Tuy nhiên, với niềm tin hy vọng chúng ta cùng nhau làm việc trong một tháng này, với cách thức điều hành một cách chuyên nghiệp của hội đồng cố vấn khởi nghiệp Việt Nam sẽ giúp Việt Nam chúng ta có được những sản phẩm thật đặc biệt, để giúp trở thành ngọn cờ đầu trong thời gian tới cho các Startup khác.

Đại diện dự án ECOSOI - Công ty cổ phần nghiên cứu sản xuất và phát triển sợi ECO (Nghệ An) chia sẻ: Bản thân tôi qua các đợt coaching của chương trình, cảm thấy mình vẫn chưa biết gì cả, nhưng ngoài những kiến thức ra, thì những cách nhìn nhận của tôi xuất phát từ vấn đề cũng hoàn toàn khác, đó là cái mà Ecosoi nhận được và cũng là cốt lõi để đưa dự án thành hiện thực và phát triển mạnh mẽ.

Chúng tôi mong muốn sau đợt coaching này, Ecosoi sẽ nhận được và sẽ thực hiện được nhiều hơn nữa mục đích mà Ecosoi đã đặt ra.

Ông Trương Thanh Hùng - Giám đốc FiNNO Group, Phó Chủ tịch Hội đồng Cố vấn khởi nghiệp đổi mới sáng tạo Quốc gia phụ trách khu vực miền Trung – VSMA

Nếu các bạn đã từng tìm hiểu thì sẽ biết rằng hai vai trò này hoàn toàn khác nhau. Vậy tôi cũng xin hỏi các bạn khi chúng ta tham gia chương trình này với sự góp mặt của coach và mentor thì các bạn đã thực sự hiểu coach sẽ làm gì và mentor sẽ làm gì? Để giúp dự án của các bạn phát triển chưa? Nếu chưa! thì chúng ta cần phải trao đổi thật là rõ, bởi hành trình huấn luyện và cố vấn chỉ có 1 tháng và các dự phải chủ động tất cả về mọi mặt như thời gian, cách giao tiếp, đặt câu hỏi và trả lời các câu hỏi.

Khi tham gia Chương trình huấn luyện – cố vấn các bạn và các coach, mentor cần phải có tiếng nói chung, suy nghĩ chung, ý tưởng chung nếu không sẽ không đạt hiệu quả trong quá trình huấn luyện.

Hiện giờ em đang là sáng lập viên từ doanh nghiệp xã hội chăm sóc sức khỏe tinh thần minh thi lời đầu tiên em xin gửi lời cảm ơn, sự trân trọng, giúp đỡ của các anh chị trong ban tổ chức cũng như là các huấn luyện viên trong khoa đào tạo vượt qua. Em cảm thấy rất là vui khi được tham gia trong chương trình tiếp theo của tạp chí diễn đàn doanh nghiệp cũng như là sự hỗ trợ từ yêu NPP thay mặt cho Timescity em gửi lời cảm ơn rất là nhiều đã hỗ trợ cho chúng em trong một tháng tiếp theo nữa mệt thì sẽ cố gắng đem lại giá trịĐể nâng cao giá trị của chương trình

Dự án Menthy - Công ty TNHH Doanh Nghiệp Xã Hội Chăm sóc sức khỏe tinh thần Menthy (TP HCM) chia sẻ: Chương trình đã tạo điều kiện cho startup kết nối các coach và mentor để học hỏi và trao đổi thông tin, hỗ trợ lẫn nhau đó là điều rất là tốt. Bản thân các dự án được hỗ trợ cũng cần phải tự tạo ra một hiệu quả cao hơn nữa để làm sao đó ngoài thời gian của chương trình quy định, mình có thể gặp gỡ thêm, có thêm những gợi ý khác, hoặc tham gia các chương trình khác mà những coach và mentor từng tham gia. Từ đó tạo được sự kết nối giữa các coach, mentor và dự án của mình lâu dài hơn. Đôi khi là sự trợ giúp lâu dài hơn từ phía coach, mentor và chương trình. Đó là cách tạo được hiệu quả không chỉ nằm trong chương trình mà còn là cả quá trình phát triển bền vững của các startup.

Khi tham gia vào các khoá học do chương trình tổ chức em đã có rất nhiều kiến thức. Trong một tháng tiếp theo khi được làm việc chung với các coach và mentor em mong muốn có thật nhiều kiến thức, kinh nghiệm từ các coach và để có được sự phát triển một cách bền vững.

Dự án HASU (đạt giải Nhất Youth Co: Lab 2020) (Hà Nội) chia sẻ, với vai trò là coach và mentor, em nghĩ rằng coach sẽ gần hơn và giúp cho các startup biết làm sao kinh doanh có hiệu quả đặc biệt là trong mùa dịch. Ngoài ra, coach còn giúp các dự án làm gì để quản trị, kinh doanh một cách tốt nhất. Tuy nhiên, sự khác biệt của nằm ở thời gian, tính gần gũi. Đối với em, vai trò coach sẽ là người đồng hành cùng mình, giống như kiểu cầm tay chỉ việc, giúp cho startup đã đi vào quỹ đạo vận hành một cách tốt nhất. Còn với vai trò mentor lại giữ vai trò định hướng, tức là đưa ra một địa chỉ để startup đi trên đó sẽ không bị lạc đường. giúp các startup biết được cái mà mình phải phấn đấu và sẽ đạt được là cái gì.

10 dự án được lựa chọn tham gia khóa tập huấn chuyên sâu 2 giai đoạn (25 - 26/10 và 8-10/10/2021) đều có các đại diện là CEO rất trẻ với tuổi đời không quá 35 tuổi đến từ nhiều vùng miền khác nhau trong cả nước. Với 5/10 dự án được lựa chọn để tiếp tục tham gia chương trình huấn luyện kéo dài từ 1 - 1,5 tháng và làm việc trực tiếp với các huấn luyện viên, các cố vấn thực tập.

Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo tạo tác động không chỉ đánh giá vào lĩnh vực kinh doanh hay số vốn họ cần để cạnh tranh. Mà nó nằm ở khả năng “tăng trưởng nhanh” về khách hàng hoặc doanh thu của startup đó. Khởi nghiệp sáng tạo tạo tác động là một cộng đồng đặc biệt, nó mang tính chất tạo ra những sản phẩm mới, phân khúc khách hàng mới… Thông qua những công nghệ mới cùng các ý tưởng kinh doanh mới mà không ảnh hưởng đến môi trường và cộng đồng trong xã hội. Bên cạnh đó là cách tiếp cận thị trường mới cùng công nghệ thông tin không biên giới.