Kinh nghiệm chống dịch COVID-19: Góc nhìn từ Slovakia

Tuy tỷ lệ tiêm chủng còn thấp, nhưng Slovakia là quốc gia có số ca tử vong do COVID-19 thấp nhất và nằm ở cuối danh sách số ca tử vong theo đầu người ở châu Âu. Mặc dù đa số các trường hợp nhiễm mới vẫn chưa làm tăng số lượng bệnh nhân nhập viện hoặc tử vong do COVID-19, nhưng có thể thấy, Slovakia là hình mẫu cho thấy, các biện pháp chống dịch được áp dụng kịp thời sẽ mang đến kết quả tốt

Để làm được điều này, các chuyên gia dịch tễ chỉ ra, Slovakia đã tiến hành các biện pháp giãn cách nghiêm ngặt ngay khi dịch bệnh có dấu hiệu diễn biến phức tạp. Slovakia đã đóng cửa các trường học, cửa hàng và biên giới sớm hơn bất kỳ quốc gia nào khác theo sau bước đi tương tự của Ý. Trong khi đó, các chính trị gia và người dẫn chương trình truyền hình thậm chí đeo khẩu trang trước khi chính phủ nước này bắt buộc đeo.

Ngay khi số ca nhiễm tăng nhanh do biến chủng Delta, các biện pháp áp dụng ở mức thứ hai trên quy mô 5 bậc của hệ thống chống dịch quốc gia nhanh chóng được áp dụng, bao gồm hạn chế một số hoạt động và các sự kiện tập trung đông người. Các cơ sở lưu trú chỉ có thể tiếp nhận khách đã được tiêm chủng đầy đủ hoặc yêu cầu du khách có chứng nhận đã được tiêm phòng, hoặc xét nghiệm âm tính với virus SARS-CoV-2.

Để có thể đánh giá đúng và dự đoán những diễn biến có thể xảy ra trong thời gian thích hợp, điều quan trọng là phải theo dõi những gì đang xảy ra ở các nước láng giềng ở Châu Âu, cũng như trên toàn thế giới. Nhờ các chuyên gia trong lĩnh vực bệnh truyền nhiễm và các lĩnh vực y tế khác, Slovakia đã ngăn chặn điều dịch bệnh trở nên tồi tệ hơn xảy ra ở Slovakia.

Mặt khác, phải kể đến sự cam kết và độ sẵn sàng cao của đội ngũ nhân viên y tế tại Slovakia dù trang thiết bị vật chất không đủ. Thêm vào đó, việc triển khai lực lượng cứu hỏa và lực lượng vũ trang được tiến hành kịp thời để đảm bảo việc kiểm dịch và kiểm soát biên giới được thực hiện chặt chẽ.

Theo Tiến sĩ Marian Kolenčík, cố vấn chiến lược tại Ủy ban châu Âu nhận định, phản ứng nhanh của các phương tiện truyền thông cũng góp phần ngăn chặn dịch bệnh ở Slovakia. Các biên tập viên, phóng viên và người dẫn chương trình trên truyền hình đều đeo khẩu trang khi lên sóng kể từ khi có thông tin về dịch bệnh. Các kênh truyền thông quốc gia và địa phương có các chương trình dành riêng cho COVID-19 để tuyên truyền các thông tin chính thống để chống lại các tin tức giả.

“Thậm chí, tất cả các chính trị gia khi xuất hiện trước công chúng, dù đến từ bất kỳ đảng phái chính trị nào cũng đều tuân thủ việc đeo khẩu trang. Sự tham gia tích cực của các nhà lãnh đạo tại Slovakia rất hiệu quả khi góp phần làm giảm sự sợ hãi của các của người dân trong việc phải đeo khẩu trang và rửa tay bằng nước sát trùng khi ra nơi công cộng”, chuyên gia này đánh giá.

Đặc biệt, các doanh nghiệp tư nhân tại Slovakia cũng đã đi đầu trong cuộc chiến chống lại COVID-19 khi đưa ra nhiều sáng kiến của riêng họ để bảo vệ nhân viên.

Mặc dù vậy, Slovakia đang chứng kiến các ca nhiễm gia tăng nhanh chóng do tụt hậu đáng kể so với mức trung bình của EU trong việc tiêm vaccine ngừa COVID-19. Trên toàn quốc mới chỉ đạt mức khoảng 43% dân số được tiêm ít nhất một liều vaccine đầu tiên, trong khi ở EU, tỷ lệ này đã lên tới 64%. Tuy nhiên, quốc gia này đang đẩy mạnh các chương trình tiêm chủng và cho phép tiêm vaccine ngừa COVID-19 cho tất cả trẻ em từ 5 đến 11 tuổi.

Bài học từ Slovakia cho thấy, điều quan trọng là không được đánh giá thấp các rủi ro, nhưng cũng không để lây lan hoảng sợ. Quản lý khủng hoảng đại dịch phải dựa trên các phương pháp tiếp cận chuyên nghiệp, cùng sự tin tưởng giữa chính phủ, người dân, giới truyền thông, khu vực tư nhân và các tổ chức phi chính phủ.

Mọi người phải hành động như một. Những phàn nàn, chỉ trích và khơi mào làn sóng phản kháng không có chỗ đứng trong hoàn cảnh khó khăn như vậy. Đây là cách thức Slovakia vận dụng thành công và trở thành hình mẫu chống dịch tại châu Âu.