LIX giữa bộn bề khó khăn!

Thương hiệu của quá khứ…

Câu chuyện của hãng bột giặt Lix là câu chuyện chung của nhiều doanh nghiệp Việt, những thương hiệu nổi tiếng trong quá khứ, nhưng bao năm qua vẫn phải “vật vã” đi tìm lại mình.

Tiền thân của Lix là Công ty kỹ nghệ hóa phẩm Huân Huân, một công ty tư nhân được xây dựng theo công nghệ của Ý, ra đời vào năm 1972. Sau đó năm 1977, nhà máy chuyển sang hình thức xí nghiệp hợp doanh và lấy tên là Nhà máy Công tư hợp doanh Linh Xuân. Và cho đến năm 1978, nhà máy được sát nhập vào Nhà máy Bột giặt Viso.

Hai năm sau, Lix lại tách khỏi Nhà máy Bột giặt Viso và đổi tên thành Nhà máy Quốc doanh Bột giặt Linh Xuân, trực thuộc Công ty Bột giặt Miền Nam. Đến năm 1992, chính thức chuyển thành Công ty Bột giặt Lix, thuộc Tổng Công ty Hóa chất công nghiệp và Hóa chất tiêu dùng.

Ngay sau khi chuyển thành Công ty Bột giặt Lix, họ đã nhanh chóng làm nên tên tuổi và là thương hiệu được nhắc đến nhiều nhất trên thị trường bột giặt trong nước tại thời điểm đầu những năm 90 thế kỷ trước.

Nhưng, kể từ năm 1995, hai tập đoàn đa quốc gia khổng lồ của Mỹ là Unilever và Procter & Gamble (P&G), với tiềm lực tài chính mạnh, thương hiệu nổi tiếng cùng những chi phí marketing khổng lồ và mạng lưới phân phối dày đặc, đã đồng loạt nhảy vào Việt Nam, khiến cho mọi thứ bắt đầu thay đổi.

Lúc này, các công ty hóa mỹ phẩm trong nước chỉ có hai con đường để lựa chọn: Một là gia công cho họ, hoặc chấp nhận bị thâu tóm và dẫn đến đánh mất thương hiệu của mình. Với Lix, câu chuyện cũng không có nhiều sự khác biệt. Từ năm 2000, họ bắt đầu gia công cho Unilever. Khi đó, việc gia công cho Unilever chiếm đến 70% doanh thu của Lix.

Gian nan phận OEM

OEM, là từ viết tắt của Original Equipment Manufacturer, nghĩa là Nhà sản xuất thiết bị gốc, dùng để chỉ công ty, đối tác gia công, lắp ráp sản phẩm cho một công ty sở hữu thương hiệu và công nghệ khác. Sản phẩm sau khi hoàn thiện sẽ được đưa ra thị trường dưới thương hiệu của công ty đã đặt hàng.

Trong hành trình đi tìm sự tồn tại và phát triển của mình, Lix sống nhờ vào việc gia công cho các thương hiệu lớn như là Unilever. Đây được coi là “cửa sống” cho doanh nghiệp khi họ không thể cạnh tranh nổi với các tập đoàn đa quốc gia, dẫn đến việc các sản phẩm ngày càng ế ẩm, doanh thu sụt giảm, công nhân thiếu việc làm…

Những năm sau đó, khi các siêu thị lớn đua nhau làm nhãn hàng riêng, ngoài việc gia công cho Unilever, Lix còn ký kết hợp đồng gia công cho hệ thống các siêu thị như Big C, Co.op Mart, Metro, Lotte…

Tuy nhiên, lúc này với chiến lược riêng của mình, càng ngày Lix càng giảm dần tỷ trọng gia công từ hơn 8% xuống còn 4% trong cơ cấu doanh thu, và dần tập trung gia tăng sản xuất nhãn hàng thương hiệu riêng cùng phát triển hệ thống phân phối của mình.

Hiện tại, Lix có 3 nhà máy tại 3 chi nhánh chính là Thủ Đức, Bình Dương và Bắc Ninh. Trong đó, có 3 xưởng sản xuất bột giặt và 2 xưởng sản xuất chất tẩy rửa dạng lỏng để đảm nhận nhiệm vụ vừa gia công cho đối tác, vừa phát triển thương hiệu riêng của mình.

Nỗ lực của Lix đã được ghi nhận. Trong vài năm gần đây, trên thị trường chất tẩy rửa Việt Nam đã xuất hiện nhiều hơn các sản phẩm của Lix trên các quầy tạp hóa ở nông thôn và thấp thoáng tại các kệ hàng của siêu thị.

Có thể thấy, thị trường nông thôn chính là “cứu cánh” giúp Lix trụ lại dưới áp lực cạnh tranh của các tên tuổi ngoại. Thậm chí, họ bắt đầu xuất ngoại sang các thị trường nhỏ như Campuchia, Togo, Triều Tiên, Mông Cổ. Trong đó, sản phẩm xuất khẩu chủ lực là bột giặt, nước rửa chén, nước lau sàn, nước giặt, nước xả vải, nước tẩy toilet, nước tẩy Javel...

Nỗ lực vượt qua đại dịch

Theo báo cáo tài chính quý III của Lix, công ty đã ghi nhận doanh thu thuần 550 tỷ đồng, giảm gần 100 tỷ so với cùng kỳ. Biên lợi nhuận gộp giai đoạn này chỉ đạt 19,6%, trong khi năm ngoái là hơn 26%.

Ban lãnh đạo công ty cho biết, do các tỉnh phía Nam áp dụng các biện pháp kiểm soát dịch bệnh trong nhiều tháng là nguyên nhân chính khiến doanh thu đi xuống. Thêm vào đó, công ty thực hiện quy định "3 tại chỗ" để duy trì hoạt động sản xuất, kinh doanh được liên tục, không bị đứt gãy, đảm bảo cung cấp đủ hàng hoá cho thị trường, nên phát sinh nhiều chi phí như chi phí xét nghiệm, chi phí lưu trú…

Chính điều này đã dẫn đến chi phí bán hàng và quản lý doanh nghiệp tăng mạnh, từ đó kéo theo lợi nhuận sau thuế giảm một nửa so với cùng kỳ, xuống chỉ còn 20 tỷ đồng. Lợi nhuận quý III cũng giảm hơn phân nửa so với hai quý đầu năm và không hoàn thành kế hoạch đạt 30 tỷ đồng do Hội đồng quản trị đề ra.

Theo công ty nhận định, ở vào thời điểm hiện tại việc kinh doanh có thể sẽ ngày càng khó khăn hơn do dịch bệnh, thiếu hụt nguồn cung nguyên liệu và sự đứt gãy của chuỗi cung ứng logistics.

Tuy nhiên, với các giải pháp tận dụng khả năng nội lực và hạn chế những nguy cơ, rủi ro của thị trường, cùng với bối cảnh dịch bệnh trong nước dần được kiểm soát ở một số địa phương, hoạt động sản xuất kinh doanh của Lix được kỳ vọng sẽ dần khởi sắc hơn trong thời gian tới.