Mỹ và Philippines tiến hành tập trận chung thách thức Trung Quốc

Hai nước đã bắt đầu cuộc tập trận quân sự kéo dài 2 tuần nhằm thể hiện quan hệ liên minh quân sự trong bối cảnh căng thẳng gia tăng giữa Manila và Bắc Kinh ở biển Đông.

Việc khôi phục cuộc tập trận thường niên sau khi các quan chức hai nước thảo luận những căng thẳng ở Biển Đông sau khi Trung Quốc điều hàng trăm tàu tới khu vực tranh chấp vùng biển này trong những tuần gần đây.

Được biết, vấn đề căng thẳng tại biển Đông đã được các quan chức Mỹ và Philippines thảo luận khi Trung Quốc ngày càng bành trướng lực lượng trong khu vực này. Đặc biệt, báo cáo mới nhất từ tình báo Mỹ cho thấy, Bắc Kinh sẽ tiếp tục dùng số tàu và máy bay ngày càng tăng để gửi tín hiệu tới các nước Đông Nam Á rằng Trung Quốc kiểm soát thực sự ở Biển Đông.

Vào thời điểm hiện tại, số lượng tàu đánh cá hiện diện tại biển Đông đang giữ lợi thế cho Trung Quốc, trong khi Hải quân Mỹ dường như chỉ có thể triển khai một vài tàu khu trục cùng lúc. Nếu hoạt động dưới sự chỉ huy của các tàu dân quân hàng hải, đội tàu cá này có thể sẽ trở thành lực lượng đáng gờm, đe dọa trực tiếp đến các quốc gia Đông Nam Á.

Có thể thấy, việc đẩy mạnh hợp tác quân sự với Philippines là bước đi cấp thiết của Mỹ nhằm đẩy mạnh việc đối phó Trung Quốc ở khu vực Đông Nam Á. Giáo sư Carl Thayer thuộc Đại học New South Wales (Australia) nhận định, các hành động của Trung Quốc ở Biển Đông đã trở thành chất xúc tác để Mỹ và Philippines khôi phục các mối quan hệ quốc phòng và bắt đầu thảo luận về các mối hợp tác quân sự sâu rộng hơn.

Chuyên gia này nhận định, sau khi Bắc Kinh bác bỏ yêu cầu từ Manila về việc rút các tàu "dân quân biển" ra khỏi khu vực xung quanh bãi đá ngầm đá Ba Đầu, Bộ Quốc phòng Philippines đã hoan nghênh sự đảm bảo của Washington và cho biết họ đang để ngỏ các lựa chọn, bao gồm cả việc thúc đẩy liên minh với Mỹ.

Các trợ lý đối ngoại và quốc phòng của Tổng thống Rodrigo Duterte nhận thức sâu sắc về mối đe dọa đối với chủ quyền quốc gia từ những hành động gần đây của Trung Quốc. Họ sẽ tìm cách thay đổi quan điểm của ông Duterte và đạt được một thỏa thuận hợp tác quân sự với Hoa Kỳ.

“Mặt khác, Philippines đang cần sự hỗ trợ của Mỹ trong việc duy trì sự hiện diện trong khu vực gần bãi đá Ba Đầu càng lâu càng tốt nhằm giám sát Trung Quốc cũng như bảo vệ lợi ích của mình. Trong khi đó, Mỹ đang muốn thông qua các cuộc tập trận chung để thắt chặt lại quan hệ với Philippines, đồng thời răn đe Trung Quốc về sự hiện diện của mình tại biển Đông trong tương lai”, ông Thayer cho biết.

Tuy nhiên, Jay Batongbacal, Giám đốc của Viện Hàng hải tại Đại học Philippines cho biết, liên minh Hoa Kỳ-Philippines sẽ gặp nhiều thách thức để có thể đối phó với Trung Quốc. Trước mắt, việc hợp tác giữa hai nước có thể sẽ gặp nhiều rào cản nếu không có Thỏa thuận các lực lượng thăm viếng (VFA) ký kết năm 1998.

Cùng với đó, trên thực tế, Tổng thống Philippines Duterte đã củng cố quan hệ kinh tế chặt chẽ với Trung Quốc trong thời gian qua và tránh chỉ trích Bắc Kinh về đội tàu “dân quân biển” tại bãi đá Ba Đầu. Chính vì vậy, giới quan sát cho rằng, chính quyền của Tổng thống Joe Biden có khả năng sẽ xem xét kỹ lưỡng thái độ từ Manila để có những chính sách phù hợp trong việc đối phó với Trung Quốc.

Vào thời điểm hiện tại, số lượng tàu đánh cá hiện diện tại biển Đông đang giữ lợi thế cho Trung Quốc, trong khi Hải quân Mỹ dường như chỉ có thể triển khai một vài tàu khu trục cùng lúc. nếu hoạt động dưới sự chỉ huy của các tàu dân quân hàng hải, đội tàu cá này có thể sẽ trở thành lực lượng đáng gờm, đe dọa trực tiếp đến các quốc gia Đông Nam Á.