Từ ngày 5 - 15/3, Tòa án nhân dân TP. Hà Nội sẽ đưa ra xét xử sơ thẩm 9 bị can trong vụ án vi phạm quy định xây dựng dẫn đến vỡ đường ống nước sông Đà.
Vụ án có liên quan đến 3 doanh nghiệp bao gồm Tổng công ty Vinaconex, CTCP Ống sợi thủy tinh Viglafico, CTCP Nước và môi trường Việt Nam (Viwase).
Theo đó, Dự án nước sạch Sông Đà - Hà Nội được giao cho Tổng công ty Vinaconex làm chủ đầu tư và được triển khai xây dựng từ năm 2004 - 2009. Vinaconex đã thành lập Ban quản lý dự án Đầu tư xây dựng hệ thống cấp nước sông Đà để thực hiện dự án.
Quá trình thực hiện, Vinaconex góp vốn thành lập CTCP Ống sợi thủy tinh Vinaconex Viglafico và được HĐQT Vinaconex chỉ định làm nhà thầu cung cấp ống composite và phụ kiện.
CTCP Nước và Môi trường Việt Nam (Viwase) được Vinaconex chỉ định làm nhà thầu thực hiện gói thầu “Tư vấn giám sát thi công xây dựng và lắp đặt thiết bị dự án”.
Sau thời gian thi công, hệ thống đường ống cấp nước sông Đà đã được nghiệm thu, bàn giao và đưa vào sử dụng. Tuy nhiên, trong quá trình vận hành, khai thác hệ thống cấp nước Sông Đà, nhiều tuyến ống liên tục xảy ra sự cố nứt, vỡ.
Theo cáo trạng của Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao, dự án cấp nước sông Đà – Hà Nội do Tổng Công ty Vinaconex làm chủ đầu tư theo hình thức BOO sử dụng vốn tự có, vốn huy động do doanh nghiệp tự thu xếp và vay của các tổ chức tín dụng, được xây dựng từ năm 2004 đến tháng 4/2009 được nghiệm thu đưa vào sử dụng.
Bên cạnh đó, việc tuyến ống liên tục bị vỡ đã gây hậu quả buộc doanh nghiệp khai thác phải dừng cấp nước sạch sinh hoạt cho nhân dân trong thời gian 386 giờ, lượng nước ngừng cấp là 1.744.904 m3, làm ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt của 177.000 hộ dân trên địa bàn thành phố Hà Nội, được dư luận xã hội và các phương tiện truyền thông đặc biệt quan tâm.
Kết luận giám định tư pháp ngày 15/4/2015 đã nêu rõ, nguyên nhân gây vỡ đường ống nước là do vi phạm trong quá trình sản xuất ống, quá trình quản lý, giám sát thi công xây dựng tuyến ống truyền tải nước sạch dự án cấp nước sông Đà – Hà Nội.
Trong đó, quá trình sản xuất ống chưa được kiểm soát chặt chẽ chất lượng đầu vào, ống được sản xuất có chất lượng không đồng đều, chỉ tiêu độ cứng vòng của nhiều mẫu thử không đạt yêu cầu, ngoài ra không thực hiện thử nghiệm độ bền thủy tĩnh dài hạn để làm cơ sở cho việc kiểm tra độ bền dài hạn của tuyến ống sau này.
Trong quá trình thi công xây dựng, Ban Quản lý Dự án, nhà thầu giám sát chưa kiểm soát chặt chẽ chất lượng ống trước khi lắp đặt. Khi phát hiện có sản phẩm ống không đảm bảo chất lượng đã không thực hiện kiểm tra lại chất lượng sản phẩm của lô ống tương ứng theo quy định, chưa kiểm soát chặt chẽ việc khắc phục các đoạn ống bị khuyết tật trong quá trình thi công. Việc giám sát thi công xây dựng và nghiệm thu chưa chặt chẽ, không phát hiện ra các tồn tại trong quá trình thi công, lắp đặt tuyến ống.
Đồng thời, Kết luận giám định bổ sung số 107/BXD-GĐ ngày 30/9/2016 của Cục Giám định nhà nước về chất lượng công trình xây dựng cũng đã xác định: Nếu sản xuất ống có chiều dày, các thông số kỹ thuật đúng như thiết kế kỹ thuật, thiết kế bản vẽ thi công và quá trình sản xuất, thí nghiệm, kiểm tra, vận chuyển, thi công lắp đặt, giám sát, nghiệm thu, thử nghiệm, vận hành và khai thác sử dụng tuân thủ chặt chẽ các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, yêu cầu của thiết kế và các quy định có liên quan không thể gây ra sự cố vỡ đường ống. Đây là trách nhiệm của những cá nhân trong quá trình sản xuất ống, quá trình quản lý, giám sát thi công xây dựng tuyến ống truyền tải nước sạch dự án cấp nước sông Đà, Hà Nội.
Được biết, thi công đường ống sông Đà có nhiều đơn vị như Vinaconex 1, Vinaconex 2, Vinaconex 3, Vinaconex 6, Vinaconex 7, Vinaconex 12, Vinaconex 16, Vinaconex 34... Đây là các đơn vị thuộc Vinaconex được chỉ định thầu thi công xây lắp tuyến ống của dự án.
Kết luận giám định của Cục giám định Nhà nước về chất lượng công trình xây dựng xác định về cơ bản các đơn vị thi công đã tuân thủ yêu cầu thiết kế của dự án khi thực hiện, công tác xây lắp không phải là nguyên nhân gây ra việc vỡ ống. Do đó, cơ quan cảnh sát điều tra không xem xét xử lý các đơn vị này.
Vì những sai phạm này, Hoàng Thế Trung (SN 1960, trú ở đường Trường Chinh, quận Đống Đa, Hà Nội) - nguyên Giám đốc Ban quản lý Dự án cùng với Nguyễn Văn Khải, Trương Trần Hiển - từng giữ chức Phó Giám đốc và Trưởng phòng Vật tư, Ban QLDA cấp nước Sông Đà; Trần Cao Bằng, Vũ Thanh Hải - nguyên Giám đốc và Phó Giám đốc Công ty cổ phần Ống sợi thủy tinh (Vinaconex)... bị đề nghị xét xử về tội “Vi phạm quy định về xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng”.