Nghệ An bế tắc với quy hoạch nghĩa trang

Đáng quan tâm hiện nay là Nghệ An vẫn chưa có nổi một lò hoả thiêu, đài hoá thân, nghĩa trang vĩnh hằng…để thực hiện “kịch bản cho người chết” một cách trọng vẹn. Thậm chí, tại các khu đô thị, vùng nông thôn, nghĩa trang hung táng người chết được chôn cất ở giữa khu vực dân cư sinh sống bao đời nay.

Từ câu chuyện “sống chung với người chết”…

Khi tìm hiểu vấn đề này, chúng tôi không khỏi ngạc nhiên vì nhiều khu vực nghĩa trang nhỏ lẻ vẫn được chôn cất, tồn tại hàng chục năm nay giữa lòng Tp Vinh, nằm rải rác ở các phường, xã trên địa bàn. Tình trạng này để lại nhiều hệ luỵ xã hội nhưng qua bao đời lãnh đạo thành phố, chính quyền tỉnh vẫn không quan tâm, triển khai quy hoạch để di dời cho phù hợp.

Ngay tại khu vực đường Hải Thượng Lãn Ông trên địa bàn xã Hưng Lộc, Tp Vinh hàng trăm ngôi mộ vẫn “án ngữ” sát khu dân cư. Nhiều ngôi mộ vẫn xuất hiện ở đây qua các năm khiến bức tranh người sống – người chết vẫn hoà lẫn gam màu với nhau bởi một bên là những toà nhà cao tầng, phía dưới lăng mộ ngổn ngang.

Hưng Lộc cũng là xã có 8 cụm nghĩa trang nhỏ lẻ tồn tại bao năm nay, nhiều gia đình ở các phường khác cũng đưa người thân đã mất về đây an táng, chôn cất.

Hay như tại khu vực phường Hưng Bình cũng diễn ra cảnh tương tự khi bạt ngàn ngôi mộ nằm san sát nhau dưới chân toà nhà chung cư và khu dân cư…

Rồi câu chuyện thị trường “bất động sản cho người chết” nhiều năm nay cũng rộ lên, râm ran cả các phường, xã ở Tp Vinh vốn dĩ là đô thị loại I trực thuộc tỉnh Nghệ An từ năm 2008 đến nay. Người sống lo trước chỗ để cho người chết bằng các hợp đồng ngầm bán -mua suất đất vài m2 ở những nghĩa trang phường, xã để sau này có nơi chôn cất được mồ yên mả đẹp.

Tuỳ vào điều kiện kinh tế, nhiều gia đình khá giả ở Tp Vinh đều tự chuẩn bị khu vực “yên nghỉ cuối cùng” cho người thân mình nếu sau này chẳng may qua đời. Họ cố chen chân cho bằng được những phần đất tại các nghĩa trang nằm giữa lòng Tp Vinh với tâm lý phải lo xa, tính trước.

Mặc dù, từ cuối năm 2015, TP Vinh ban hành Quyết định 12831 phê duyệt điều chỉnh Đề án quy hoạch xây dựng và quản lý nghĩa trang trên địa bàn đến năm 2020 và định hướng đến năm 2030. Đề án do Công ty Cổ phần Môi trường và Công trình đô thị Nghệ An tiến hành khảo sát tìm kiếm mặt bằng đầu tư xây dựng nghĩa trang để bố trí di dời các phần mộ cho người dân nhưng đến nay vẫn chưa thể triển khai do gặp nhiều vướng mắc về quy hoạch, cơ chế chính sách…

Điều nãy cũng đồng nghĩa với việc, người dân phải tự túc tìm kiếm vị trí chôn cất, hung táng người thân qua đời theo giải pháp “mạnh ai người ấy làm”, không theo quy hoạch nào cả.

…Đến loay hoay với “kịch bản cho người chết”

Chiều 31/8, người dân liên tục gọi điện, phản ánh với phóng viên về việc một bệnh nhân nữ ở thị trấn Cầu Giát, huyện Quỳnh Lưu qua đời vào đêm 30/8 do mắc COVID-19 không thể đưa đi hoả táng theo hướng dẫn của Bộ Y tế được.

Lý do, khi gia đình tổ chức đưa thi thể sang đài hoá thân hoàn vũ ở tỉnh Hà Tĩnh thì cơ quan chức năng địa phương không đồng ý do lo lắng nguy cơ lây lan dịch bệnh COVID-19 ra cộng đồng. Hướng ra phía Thanh Hoá cũng có đài hoá thân nhưng vẫn không thể được vì lý do tương tự.

Phương án an táng người thân tại nghĩa trang địa phương nhưng chính quyền cũng dùng dằng, đẩy đưa thi hài người chết hàng tiếng đồng hồ vì chưa có tiền lệ người chết do COVID-19 được chôn cất tại nghĩa trang địa phương…

Câu chuyện này khiến dư luận quan tâm, có nhiều ý kiến xung quanh về việc tại sao không có phương án, kịch bản để chôn cất, hoả táng người chết do COVID-19. Trong khi, mới chỉ là ca bệnh thứ 3 tử vong do COVID-19 trên địa bàn tỉnh Nghệ An, nếu chẳng may kịch bản xấu hơn, số lượng tăng lên địa phương sẽ xử lý như thế nào?

Được biết, vào năm 2008, Nghệ An đã khởi động quy hoạch, phê duyệt dự án xây dựng nghĩa trang vĩnh hằng tại xã Hưng Tây, huyện Hưng Nguyên ở khu vực xa dân cư. Tuy nhiên, dự án này đã sớm rơi vào tình trạng “treo” kéo dài.

Vào năm 2011, một doanh nghiệp ở Tp Hồ Chí Minh cũng đăng ký để đầu tư xây dựng nhưng cũng rơi vào cảnh “bỏ của chạy lấy người”.

Đến năm 2019, Nghệ An đã phê duyệt chi tiết xây dựng tỉ lệ 1/500 do Công ty TNHH Phúc Lạc Viên – Đài hoá thân hoàn vũ Nghệ An làm chủ đầu tư với tổng diện tích hơn 81ha ở vị trí quy hoạch từ năm 2008.

Vậy nhưng, do vướng mắc giải phóng mặt bằng nên đến nay, hình hài của nghĩa trang, đài hoá thân hoàn vũ ở tỉnh Nghệ An vẫn chưa được triển khai xây dựng bất kỳ hạng mục nào.

Trả lời với báo chí, ông Phạm Ngọc Cừ - Trưởng phòng TNMT huyện Hưng Nguyên cũng nêu lý do vướng mặt bằng và dịch COVID-19 xảy ra nên tiến độ đang “dậm chân tại chỗ”.

Điều này cũng đồng nghĩa với việc tỉnh Nghệ An chưa thể trả lời được bao giờ có đài hoá thân hoàn vũ (lò thiêu), bao giờ có một nghĩa trang quy tập chôn cất người chết tập trung. Trong khi, Hà Tĩnh và Thanh Hoá là 2 tỉnh giáp ranh với Nghệ An thì câu chuyện này đã được triển khai một cách bài bản từ nhiều năm qua.