Người phụ nữ “thay máu” tập đoàn eBay

>>> Tham vọng của tỷ phú năng lượng xanh đầu tiên của Hàn Quốc

Bà Meg Whitman - CEO của eBay và ứng dụng giải trí Quibi - được xếp thứ 3 trong bảng xếp hạng tỷ phú tự thân giàu nhất nước Mỹ với tài sản trị giá 4,8 tỷ USD.

Margaret “Meg” Whitman khởi đầu sự nghiệp của mình tại Công ty Procter&Gamble (P&G), sau đó là hàng loạt công ty khác nhau. Mùa thu năm 1997, một công ty tìm kiếm nhân sự đã liên hệ với Meg Whitman mời bà trở thành CEO mới cho trang thương mại, đấu giá trực tuyến eBay. Kể từ lúc này, Meg Whitman đã biến đổi eBay một cách ngoạn mục, trở thành một trong những trang thương mại trực tuyến đình đám.

Xây dựng văn hóa công ty eBay

ùa thu năm 1997, một công ty tìm kiếm nhân sự đã liên hệ với Meg Whitman mời bà trở thành CEO mới cho trang thương mại, đấu giá trực tuyến eBay.

Không thể nói Meg Whitman là người sáng lập ra eBay bởi ý tưởng kinh doanh thiên tài này thuộc về Pierre Morad Omidyar. Thế nhưng, đến cô Cinderella xinh đẹp cũng cần một vẩy đũa thần để trở thành công chúa thì chả lạ nếu một ý tưởng thiên tài cũng cần một chiếc đòn bẩy. Và với trường hợp của eBay, chiếc đòn bẩy ấy mang tên Meg Whitman.

Khoảng thời gian đầu Meg Whitman đến eBay, công ty nhỏ bé được thành lập vào năm 1995 này chỉ có vỏn vẹn 35 nhân viên, chức năng chủ yếu là trang mạng trung gian kết nối những khách hàng muốn bán sản phẩm với khách hàng đang tìm kiếm những sản phẩm cần thiết. Đây là ý tưởng sáng tạo và độc đáo vào thời điểm đó. Tuy nhiên, những năm 1990, internet là một điều khá xa lạ với nhiều khách hàng. Hơn thế, eBay chưa đạt được độ phủ sóng cao trên thị trường, khiến cho công ty chưa đủ số lượng khách hàng tiềm năng.

Khi Whitman gia nhập eBay, đây chỉ là một website khiêm nhường trước các đại gia Amazon và Yahoo. eBay chỉ mới hoạt động trong phạm vi nước Mỹ với doanh thu hàng năm đạt 6 triệu USD. Meg Whitman, với kinh nghiệm và sự từng trải của mình qua hàng loạt công ty, đã nhận thấy eBay có hàng loạt lỗ hổng cần xử lý để có thể phát triển mạnh hơn. Trong số đó chính là việc thiếu một kế hoạch dài hạn, lộ trình rõ ràng để tất cả nhân viên tại eBay hiểu được cần làm gì và phải làm gì.

Để giải quyết vấn đề này, bà đã yêu cầu các nhân viên phải sắp xếp các cuộc họp nội bộ để đề ra kế hoạch và lịch việc làm cụ thể trong thời gian dài. Từ những cuộc họp nội bộ, Meg Whitman đã nhận thấy eBay đang thiếu nét đặc trưng văn hóa của một tổ chức. Bởi đặc trưng văn hóa sẽ ảnh hưởng sâu sắc đến cách tổ chức đó thể hiện ra bên ngoài. Meg Whitman lập tức đưa ra quy định trao quyền cho các nhân viên được kiến nghị và đề ra phương hướng phát triển công ty với lãnh đạo các bộ phận, khuyến khích nhân viên phản ánh những điểm bất hợp lý hay chưa phù hợp của cấp trên.

Ngay sau khi ổn định được nội bộ công ty, Meg Whitman bắt đầu đề ra những ưu tiên cho quá trình phát triển của eBay. Bà đưa ra 3 câu hỏi cho ban lãnh đạo eBay: Chiến lược vận hành của công ty là gì? Thị trường nào công ty cần hướng đến? Thương hiệu của công ty đang ở đâu trên thị trường?

Từ 3 câu hỏi này, Meg Whitman muốn ban lãnh đạo eBay tìm ra một chiến lược phát triển rõ ràng và nâng cao hơn nữa, không đơn giản chỉ là đấu giá. Bên cạnh đó, eBay cần một phân khúc chính trên thị trường, có một đối tượng khách hàng tiềm năng và ổn định. Và cuối cùng là có chiến lược marketing để khách hàng và thị trường biết đến eBay, chí ít là biết đến sự tồn tại của eBay.

Meg Whitman nhận ra rằng cần thay đổi công suất hoạt động trang đấu giá trực tuyến của eBay, vì trang trực tuyến có công suất hoạt động lớn hơn sẽ đáp ứng tốt hơn nhu cầu giao dịch của khách hàng bất cứ lúc nào. Với sự thay đổi này, công suất hoạt động của các trang đấu giá trực tuyến của eBay ngày càng trở nên hiệu quả. Các phiên giao dịch, thương mại trên eBay đã tăng từ 4,2 triệu lượt giao dịch trong quý I-1998 lên đến 23 triệu lượt giao dịch chỉ sau 1 năm cải tổ.

Chiến lược phát triển phù hợp

Năm 1998, Meg nhìn thấy cơ hội đưa eBay lên thị trường chứng khoán, chỉ trong vòng năm năm sau đó, eBay trở thành mẫu hình thành công tốc độ khó tin trong lịch sử kinh doanh ở Mỹ. eBay phát triển nhanh và mạnh hơn cả Microsoft, Dell, Amazon, hay Wal-Mart. eBay thành công đến nỗi nó trở thành không gian kinh doanh chuyên nghiệp cho nhiều nhà kinh doanh. Nhiều người bỏ văn phòng thật và ngồi nhà, kinh doanh trên eBay. eBay trở thành cứu tinh cho những doanh nghiệp nhỏ chật vật tìm đầu ra trong việc kinh doanh trên thế giới thật và kết nối những doanh nghiệp địa phương tới những khách hàng toàn cầu.

Meg quản lý công ty trên nguyên tắc thấu hiểu nghiêm túc eBay và khách hàng của eBay. Bà bắt tất cả những nhà lãnh đạo của eBay phải thường xuyên post và thực sự mua bán những món đồ trên eBay. Chính bà cũng tự tay rao bán và bid (trả giá cao hơn để tranh mua được món đồ) thường xuyên. Bà còn đọc những bài nhận xét của khách hàng cho nhau. "Điều tuyệt vời khi làm kinh doanh là bạn ngay lập tức biết được khách hàng đang nghĩ gì", Meg nói với tờ Newsweek.

Để gia cố eBay vững mạnh hơn, Meg Whitman bắt đầu thực hiện các thương vụ mua lại, sáp nhập, mở rộng thị trường mới. Tháng 4-1999, eBay đã sở hữu 260 triệu USD cổ phiếu của Công ty đấu giá Butterfly&Butterfly có trụ sở tại thành phố San Francisco (Mỹ). Có được Butterfly&Butterfly, eBay đã sở hữu một khối lượng lớn khách hàng giàu có và tiếp cận với thị trường hàng hóa cao cấp hơn. eBay cũng phải đương đầu các đối thủ lớn Yahoo, Amazon và AOL trong ngành thương mại điện tử. Khi đó, Meg Whitman đã chủ động liên minh với AOL nhằm mở rộng quy mô eBay.

Vào năm 2001, Meg Whitman đã tiếp tục mua lại sở hữu cổ phần của iBazar, trang thương mại trực tuyến phủ sóng trên 8 quốc gia tại châu Âu. Đến năm 2003, Meg Whitman lên kế hoạch mua lại trang mạng thanh toán điện tử trực tuyến PayPal với giá 1,5 tỷ USD. Quyết định mua lại trang web này khiến nhiều người bất ngờ vì PayPal và eBay là 2 lĩnh vực hoàn toàn khác nhau. Nhưng với việc mua lại trang thanh toán trực tuyến PayPal, Meg Whitman đã bổ sung cho eBay tính năng thanh toán các giao dịch thương mại trực tuyến nhanh chóng và dễ dàng so với trước đây. Trong năm 2003, eBay đã xử lý tổng giá trị 11 tỷ USD từ các giao dịch qua hệ thống, số người tham gia mua bán qua eBay lên đến hơn 30 triệu. Trang web này thu hút hàng triệu người sử dụng từ 34 quốc gia và thu về lợi nhuận 1 tỷ USD trong năm 2005.