Nhà đầu tư thu phí tự động bất ngờ rút lui vào phút cuối

Lý giải về việc này, theo ông Phạm Văn Lượng, Chủ tịch Hội đồng thành viên VETC, dự án bắt đầu triển khai từ cuối tháng 11/2014, đến nay đã 5 năm thực hiện với tổng mức đầu tư 2.030 tỷ đồng, phạm vi dự án bao gồm 44 trạm trong đó đã đầu tư và vận hành thu phí không dừng 23/27 trạm.

Đến nay, mới có 11/44 trạm ký được phụ lục hợp đồng/hợp đồng dịch vụ; còn lại 33 trạm chưa ký được phụ lục hợp đồng/hợp đồng. Trong đó, 13 trạm nhà đầu tư BOT chưa đồng ý mức trích lại gồm các trạm trên cao tốc của Tổng công ty Đầu tư và phát triển đường cao tốc Việt Nam quản lý, trạm cao tốc Hà Nội- Hải Phòng, trạm Cần Thơ- Phụng Hiệp…4 trạm nhà đầu tư BOT đồng ý nhưng lại chờ sự đồng thuận của ngân hàng rót vốn như Nam Bình Định, Sóc Trăng, Bạc Liệu. Nhưng đã nhiều tháng qua vẫn chưa có hồi âm.

2 trạm nhà đầu tư BOT chưa đồng ý tổ chức đàm phán hợp đồng gồm trạm Tư Nghĩa và Phước Tượng. 3 trạm nhà đầu tư BOT đã đồng ý nhưng chờ ý kiến chấp thuận của tỉnh là Phú Bài, An Sương- An Lạc, Mỹ Lộc. 6 trạm nhà đầu tư BOT đồng ý nhưng xin trả trậm một phần cho đến khi được tăng giá vé gồm Hoàng Mai, Bến Thủy 1 và 2, Quán Hàu, Đông Hà, Tam Kỳ….

Lý do bởi một số nhà đầu tư BOT chưa ký hợp đồng dịch vụ; không bàn giao làn thu phí để thực hiện đầu tư hệ thống thu phí không dừng; không trả phí dịch vụ vận hành mặc dù trạm đã hoàn thành đầu tư và thực hiện nghiệm thu. 

Ngoài ra, nhà đầu tư BOT chưa đồng ý tổ chức đàm phán hợp đồng; chưa đồng ý mức trích tỷ lệ sử dụng dịch vụ hoặc nhà đầu tư BOT đồng ý mức trích nhưng chờ sự đồng thuận từ ngân hàng tài trợ vốn...

Đáng chú ý, lỗ lũy kế đến ngày 30/9 vừa qua của đơn vị là 300 tỷ đồng, chỉ đạt khoảng 10% so với kế hoạch. Số lỗ này nếu tính hết năm sau sẽ vào khoảng 580 tỷ đồng.

Điều này ảnh hưởng nghiêm trọng đến việc duy trì và vận hành dự án, chưa đảm bảo được tiến độ theo chỉ đạo của Quốc hội, Chính phủ và Bộ GTVT dự kiến phải lắp đặt làn thu phí tự động trước ngày 31/12/2019. Nếu buộc phải tiểp tục dự án, VETC đề nghị Bộ GTVT chia sẻ rủi ro, bù doanh thu thiếu hụt so với phương án tài chính của hợp đồng.

Chính vì vậy, Công ty VETC đề nghị Bộ GTVT lựa chọn nhà đầu tư khác nhận chuyển giao dự án hoặc Nhà nước nhận lại dự án tiếp tục triển khai thực hiện, phát huy lợi ích và hiệu quả của dự án mang lại cho xã hội. Hoặc Bộ GTVT cùng với Công ty VETC có văn bản báo cáo Thủ tướng Chính phủ xin ý kiến chỉ đạo hoặc cho dừng hợp đồng và thực hiện các thủ tục phá sản doanh nghiệp theo quy định của pháp luật trong tháng 12 này, trong trường hợp những tồn tại và khó khăn không được giải quyết.

Dự án thu phí tự động không dừng giai đoạn 1 triển khai từ cuối tháng 11/2014 với mục tiêu lắp đặt hệ thống thu phí tự động ở 44 trạm thu phí trên tuyến quốc lộ 1 và đường Hồ Chí Minh đoạn qua Tây Nguyên có tổng mức đầu tư 2.030 tỷ đồng.

Tháng 7 vừa qua, Thủ tướng Chính phủ cũng đã có Công điện 849/CĐ-TTg đẩy nhanh tiến độ triển khai hệ thống thu phí giao thông đường bộ theo hình thức điện tử tự động không dừng.

Công điện nêu rõ việc tiến độ triển khai hệ thống thu phí tự động không dừng còn rất chậm, chưa đáp ứng yêu cầu đặt ra.

Về vấn đề này, Thủ tướng yêu cầu Bộ GTVT và các đơn vị liên quan khẩn trương thực hiện các giải pháp để đẩy nhanh tiến độ triển khai hệ thống thu phí điện tử tự động không dừng theo đúng qui định.

"Yêu cầu nhà đầu tư dừng hoạt động thu phí đối với các dự án có trạm thu phí không chuyển sang thu tự động không dừng theo đúng quy định của pháp luật và chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Chỉ thị số 06/CT-TTg ngày 27/3/2018", Công điện nêu.

Thủ tướng cũng giao Bộ trưởng Bộ GTVT sau khi hoàn thành chuyển sang thu phí tự động không dừng đối với tất cả các trạm thu phí trên toàn quốc (chậm nhất ngày 31/12/2019), khẩn trương rà soát, đánh giá và có báo cáo tổng kết gửi Thủ tướng Chính phủ trong tháng 1 năm 2020.