Những “chuyện đã rồi” trong công tác quản lý

Diendandoanhnghiep.vn Nếu có kế hoạch cụ thể và có những giải pháp hữu hiệu, thì trong 5 - 10 năm tới những “câu chuyện đã rồi” gây hậu quả đáng tiếc sẽ giảm bớt đáng kể.

>>Hà Nội: Sau cơn mưa lớn, nhiều tuyến phố thành... sông

Trong quá trình đổi mới phát triển kinh tế hơn 30 năm qua, ở các địa phương trên toàn quốc xuất hiện nhiều gương người tốt, việc tốt. Nhiều câu chuyện về quản lý kinh tế của các ngành các cấp, hiệu quả, đem lại sự phồn vinh cho đất nước và nâng cao đời sống của nhân dân. Mục tiêu phấn đấu của Nghị quyết 13 đã nêu rõ: “Đưa Việt Nam trở thành một đất nước hung cường, thịnh vượng, phát triển kinh tế ở trình độ cao, trong giai đoạn từ năm 2030 đến 2045”.

 

Tuy nhiên, nghiêm túc đánh giá trên toàn quốc vẫn còn xảy ra không phải “cá biệt” những hiện tượng, hành động, việc làm của các tổ chức, cá nhân làm hại đến tiến trình đi lên của đất nước, gây ra hậu quả hết sức nghiêm trọng. Đơn cử, tài nguyên môi trường, nông nghiệp, giao thông vận tải và quy hoạch xây dựng phát triển đô thị.

Tài nguyên môi trường

Có những thông tin về vấn đề môi trường nước ở Việt Nam hiện nay, nếu đúng tình hình như vậy thì rất đáng báo động và lo ngại. Cụ thể, 70% nước của các con sông và ao hồ ở Việt Nam không thể sử dụng làm nước sinh hoạt. Chúng ta đều biết nước rất cần cho sự sống, cho phát triển kinh tế của các ngành sản xuất…

Mặc dù nước ta là nước có nguồn tài nguyên nước vào dạng trung bình của thế giới, nhờ vào khí hậu nhiệt đới gió mùa. Tuy nhiên, phải khẳng định rằng, nước và tài nguyên nước không phải là vô tận, nếu chúng ta không biết chắt chiu, giữ gìn và bảo vệ cho chính đất nước mình.

Câu chuyện của các dòng sông thuộc đồng bằng Bắc Bộ có liên quan đến nhiều tỉnh thành ở miền Bắc đang bị ô nhiễm tương đối nghiêm trọng, chúng ta nhớ lại đã có rất nhiều cuộc họp để bàn cách xử lý nhằm giảm thiểu sự ô nhiễm của các con sông này.

Tuy nhiên, đến cuối năm 2020, theo phóng sự điều tra của các phóng viên và sự phản ánh của nhân dân thì hình như tình hình ô nhiễm của các con sông này lại càng nghiêm trọng hơn và chưa hề khắc phục một cách cơ bản.

Ví dụ trên cho ta thấy một hình ảnh điển hình của công tác giữ gìn tài nguyên nước và môi trường sống của nước ta hiện nay. Với tư cách là cơ quan tham mưu về môi trường, Bộ Tài nguyên môi trường phải chịu trách nhiệm trong việc giữ gìn môi trường, trong đó có môi trường nước.

Cần phải xem lại ngay sự vào cuộc của các địa phương, các bộ ngành liên quan về các con sông này như thế nào. Nguyên nhân có lẽ ai cũng biết từ lâu, đó là sự quá tải của các nước thải, rác thải sinh hoạt của các khu vực dân cư thuộc lưu vực các con sông và những nguồn nước thải hầu như không được xử lý của các cơ sở sản xuất dệt nhuộm, hóa chất, chế biến thực phẩm, đã đổ ra những con sông này từ nhiều năm qua mà họ chỉ phải bị nhận xử phạt vài chục triệu, thậm chí vài trăm triệu, song một thời gian đâu lại vào đấy, vì lợi nhuận sản xuất kinh doanh của họ thu được gấp hàng chục lần tiền phạt.

Chính phủ đã chỉ đạo “không đánh đổi sự phát triển kinh tế bằng mọi giá gây hậu quả cho môi trường một cách lâu dài”. Chính vì vậy, câu chuyện về môi trường nước cũng như các môi trường khác như không khí, tiếng ồn, các loại hóa chất độc hại, phương tiện vận tải gây ô nhiễm… vẫn chưa có hồi kết nếu chúng ta không có những chính sách đúng đắn, đầu tư đúng mức để tiến tới hạn chế đến mức thấp nhất tình trạng ô nhiễm này, bởi sau này đất nước đã bị ô nhiễm thì chúng ta có hàng tỷ đô la cũng không lấy lại được môi trường như trước đây.

Kinh nghiệm như các nước Nhật Bản, Trung Quốc… do tăng trưởng nóng, ít chú ý đến môi trường, họ đã đang và sẽ tiếp tục phải giải quyết hậu quả là một bài học quý báu cho VN chúng ta.

Nông nghiệp

Ngành nông nghiệp trong đó phải nhắc đến lâm nghiệp. Chúng ta đều biết, không ngày nào, tuần nào, tháng nào báo chí không đưa lên các phương tiện thông tin đại chúng về việc lâm tặc phá hoại rừng hoặc một số bà con không hiểu biết phá rừng để sản xuất.

Một gốc cây tự nhiên bị chặt phá. Ảnh Đức Nghĩa

Một gốc cây tự nhiên bị chặt phá. Ảnh Đức Nghĩa

Có những tỉnh hàng năm có hàng chục vụ phá rừng. Chúng ta đều biết, bảo vệ rừng chính là bảo vệ tài nguyên thiên nhiên đã có hàng trăm, hàng nghìn năm nay, bảo vệ rừng là bảo vệ nguồn nước, bảo vệ bầu không khí trong lành cho đất nước, cho xã hội.

Nhưng chính chỉ vì lợi nhuận mà một bộ phận không nhỏ đã xâm phạm đến nguồn tài nguyên này một cách không thương tiếc, hàng năm rừng bị tàn phá hàng trăm ha ở rất nhiều tỉnh, thành nhưng chưa ngăn chặn triệt để.

Trớ trêu, có những vụ phá rừng quy mô rất lớn chỉ cách trạm kiểm lâm hoặc trụ sở chính quyền địa phương vài km, mà các cơ quan quản lý và chính quyền không phát hiện sớm để ngăn chặn.

Đáng quan tâm hơn, nhiều vụ phá rừng lên đến hàng trăm mét khối gỗ nhưng chỉ thấy một vài kiểm lâm viên tới đo đạc chụp ảnh, lập biên bản, coi như hoàn thành nhiệm vụ. Chúng ta rất ít khi thấy được hình ảnh kiểm lâm phát hiện sớm việc phá hoại rừng của lâm tặc.

Chính phủ đã có lệnh đóng cửa rừng từ một vài năm gần đây, nhưng rừng ngày càng bị xâm phạm nghiêm trọng, đó là chưa kể đến hàng nghìn ha rừng bị san lấp làm thủy điện, chưa được trồng lại đầy đủ theo quy định. Trong khi, rừng tự nhiên có tác dụng cao hơn rừng trồng lại.

Đã đến lúc chúng ta phải xem lại hiệu quả của việc sử dụng lực lượng kiểm lâm ở các địa phương, xem lại các chính sách bảo vệ rừng và lấy dân làm gốc để chăm sóc, khai thác có kế hoạch và phát hiện kịp thời các vụ việc vi phạm.

Thực tế, không phải không có một vài địa phương giữ gìn rừng tốt, những bài học này ngành nông nghiệp phải nhân rộng ra cả nước để cùng học tập giữ gìn bảo vệ rừng, góp phần cho sự phát triển kinh tế-xã hội của đất nước.

Kỷ cương phép nước phải nghiêm minh hơn, vì rất ít vụ phá rừng bị xử lý hình sự, và những đối tượng đó không sợ sự răn đe của pháp luật do những khung hình phạt không đủ “độ chín” nên vẫn xảy ra tình trạng tái phạm.

Tình hình trên cho thấy rõ trách nhiệm tham mưu chính trong việc bảo vệ rừng là ngành nông nghiệp. Cần phải thay đổi cách thức và tư duy quản lý trong 5 - 10 năm tới mới có thể bảo vệ tài nguyên rừng quý giá hiện tại và cho con cháu muôn đời sau.

Giao thông vận tải

Một số năm gần đây, nhiều hình ảnh của những con đường hàng chục nghìn tỷ được nhà nước đầu tư cho các địa phương bằng các hình thức, nhưng mới sử dụng được vài tháng hoặc một vài năm đã xuống cấp, phải bỏ tiền sửa chữa lại.

Nhiều đoạn đường bị xuống cấp. Ảnh: Tuấn Vỹ

Nhiều đoạn đường bị xuống cấp. Ảnh: Tuấn Vỹ

Chúng ta đều biết, GTVT là một ngành sử dụng nguồn kinh phí rất lớn hàng năm của đất nước, có vai trò quan trọng trong việc tạo lập một mạng lưới giao thông thuận tiện, an toàn và bền vững. Giảm bớt các chi phí vận tải logistics để nâng cao sức cạnh tranh hàng hóa và nền kinh tế Việt Nam.

Tuy nhiên, nếu để tình trạng đường mới làm đã hỏng, không ai chịu trách nhiệm cụ thể thì thật nguy hiểm cho hạ tầng giao thông của đất nước khi lưu lượng vận chuyển hàng hóa ngày càng tăng lên.

Kinh nghiệm ở các nước cho thấy, khâu giám sát thiết kế thi công đầu tư và bảo dưỡng đường là vô cùng quan trọng. Họ hầu như không để “câu chuyện đã rồi” mới đi khắc phục, sửa chữa và giải quyết hậu quả.

Từng km đường phải được giám sát, nghiệm thu chặt chẽ hàng ngày, hàng giờ trên công trường, vai trò của người giám sát thi công là quan trọng và cao nhất, kể cả quyền lợi và nghĩa vụ trách nhiệm.

Ở Việt Nam, hình như khi có vụ việc xảy ra thì “ba ta” cùng chịu. Chúng ta nhớ lại cách đây hơn 50 năm, Cuba giúp Việt Nam khảo sát và thi công con đường Hà Nội - Hòa Bình, sau 50 năm đường mới phải nâng cấp, sửa chữa.

Đó là một ví dụ cho thấy thời kỳ đó sao khác với thời kỳ làm đường bây giờ đến như vậy? Có những con đường “vừa đi vừa làm thơ”, nhưng sau 2 năm sử dụng đã phải sửa chữa thì quả là vấn đề đáng lo ngại cho việc thi công các con đường.

Trách nhiệm tham mưu chính trong vấn đề chất lượng xây dựng các con đường thuộc Bộ Giao thông Vận tải và các ngành liên quan. Cần có những đích thời gian nhất định để hạn chế tới mức thấp nhất tỷ lệ đường vừa làm đã hư hỏng, xuống cấp.

Quy hoạch đô thị

Theo kết luận thanh tra Bộ Xây dựng về quy hoạch và quản lý hai bên đường Lê Văn Lương, Tố Hữu khu đô thị Trung Hòa, Nhân Chính (Hà Nội)... đã phát hiện ra các vi phạm về điều chỉnh quy hoạch, như lên thêm tầng, cây xanh, các dịch vụ đi cùng.

 

Những điều chỉnh này đã không tính toán đến sự đáp ứng nhu cầu trong nhiều năm của khu đô thị. Vi phạm khá nghiêm trọng và không được ngăn chặn ngay từ đầu, chính vì vậy đã làm cho “bộ mặt” tuy nhìn “bề ngoài” hiện đại nhưng thiếu “đủ thứ” cho dân cư, ách tắc giao thông, ngập lụt...

Đó là bài học đắt giá cho công tác quản lý quy hoạch của các đô thị lớn ở Việt Nam từ nay về sau. Mặc dù vấn đề này có thể sẽ bị xem xét xử lý nhưng đã quá muộn.

Điểm qua những “chuyện đã rồi” cho chúng ta một bài học, đó là cần theo lời khuyên của bác sỹ “phòng bệnh hơn chữa bệnh”. Đừng để “những chuyện đã rồi” xảy sau đó mới đi khắc phục hậu quả thì đã quá muộn, làm thiệt hại đến tài sản nhà nước, của cải của nhân dân và vi phạm quyền lợi người tiêu dùng. Nếu có kế hoạch cụ thể và có những giải pháp hữu hiệu, thì trong 5 - 10 năm tới những “câu chuyện đã rồi” gây hậu quả đáng tiếc sẽ giảm bớt đáng kể.

Góp phần làm lành mạnh các quan hệ kinh tế-xã hội, từ đó người dân sẽ được thụ hưởng những thành quả của công tác quản lý nhà nước trong các lĩnh vực đã đề cập ở trên, góp phần vào việc hoàn thành nhiệm vụ kinh tế-xã hội của đất nước và các địa phương trong năm 2022 và những năm tiếp theo.

 

Đánh giá của bạn:

Mời các bạn tham gia vào group Diễn đàn Doanh nghiệp để thảo luận và cập nhật tin tức.

Bạn đang đọc bài viết Những “chuyện đã rồi” trong công tác quản lý tại chuyên mục Thời sự của Tạp chí Diễn đàn doanh nghiệp. Liên hệ cung cấp thông tin và gửi tin bài cộng tác: email toasoan@dddn.com.vn, hotline: 0985698786,
Bình luận
Bạn còn /500 ký tự
Xếp theo: Thời gian | Số người thích
SELECT id,type,category_id,title,description,alias,image,related_layout,publish_day FROM cms_post WHERE `status` = 1 AND publish_day <= 1711715951 AND in_feed = 1 AND top_home <> 1 AND status = 1 AND publish_day <= 1711715951 ORDER BY publish_day DESC, id DESC LIMIT 0,11
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10