Ôtô Trung Quốc về Việt Nam tăng 480%: Thêm áp lực xe nhập

Thống kê sơ bộ của Tổng cục Hải quan cho thấy lượng ôtô nguyên chiếc được đăng ký tờ khai hải quan nhập khẩu trong tháng 4 đạt 14.886 chiếc, tăng 12,3% (tương ứng tăng 2.094 chiếc) so với tháng trước. Giá trị nhập khẩu đạt 310 triệu USD. Tháng trước, số ôtô nguyên chiếc nhập khẩu được ghi nhận là 16.980 chiếc, trị giá đạt 386 triệu USD.

Ôtô nguyên chiếc được đăng ký làm thủ tục hải quan nhập khẩu vào Việt Nam trong tháng 4  có xuất xứ từ Thái Lan với 6.427 chiếc, từ Indonesia với 4.927 chiếc và từ Trung Quốc với 2.685 chiếc. Số xe nhập khẩu từ 3 thị trường này chiếm tới 94% tổng lượng xe nhập khẩu vào Việt Nam trong tháng.

Lượng ôtô nhập khẩu từ 3 quốc gia kể trên đều tăng mạnh trong 4 tháng đầu năm, nhưng tăng mạnh nhất là thị trường Trung Quốc khi tăng tới 480% so với cùng kỳ 2020 (cùng kỳ năm ngoái chỉ đạt 1.143 xe).

Thời gian gầy đây, ôtô Trung Quốc xuất hiện tại thị trường Việt Nam ngày càng nhiều, như các dòng xe của hãng Brilliance, BAIC, Zotye... Một số mẫu xe nổi bật như Beijing X7, BAIC X55, MG ZS... thu hút được sự quan tâm của người dùng Việt Nam.

Từ khi Hiệp định thương mại hàng hóa ASEAN (ATIGA) có hiệu lực năm 2018, xe Thái Lan, Indonesia luôn dẫn đầu lượng xe nhập khẩu vào Việt Nam nhờ thuế ưu đãi 0%. Trong khi đó, xe từ Trung Quốc thường xuyên đứng thứ 3 nhưng sản lượng kém hơn nhiều so với hai nước này.

Giới phân tích cho rằng, trên thực tế, xe nhập khẩu từ Trung Quốc bắt đầu tăng tốc trở lại với số lượng, mẫu mã "đổ bộ" vào Việt Nam không ngừng gia tăng kể từ giai đoạn cuối năm 2020. Việt Nam chủ yếu nhập khẩu các mẫu xe du lịch, xe tải từ nền kinh tế đông dân nhất thế giới này.

Theo đại diện Cục Thuế xuất nhập khẩu, Tổng cục Hải quan, lượng xe Trung Quốc nhập về chủ yếu chuyển bằng đường bộ qua cửa khẩu Lạng Sơn và đường biển Hải Phòng và TP.HCM. Các mẫu xe con chủ yếu được nhập về cảng Hải Phòng, trong khi các mẫu xe chuyên dụng được nhập về cả hai cảng Hải Phòng và TP.HCM.

Hiện nay, trở ngại lớn đối với xe Trung Quốc nhập khẩu nguyên chiếc so với nhập khẩu từ các nước ở khu vực Đông Nam Á như Thái Lan và Indonesia là thuế còn cao. Ô tô Trung Quốc nhập khẩu về Việt Nam phải chịu thuế nhập khẩu từ 47 - 70% tùy loại. Với mức thuế này, giá xe không thể giảm thấp. Vì vậy, xe Trung Quốc gặp bất lợi so với xe nhập khẩu nguyên chiếc từ ASEAN hưởng ưu đãi thuế 0%.

Dù vậy, theo giới quan sát, đa số các dòng xe dưới thương hiệu Trung Quốc vẫn duy trì được giá bán thấp hơn khá nhiều so với những mẫu xe thương hiệu Nhật, Mỹ nhập khẩu từ ASEAN cùng phân khúc.

Với Việt Nam, thị trường 100 triệu dân, bình quân xe chỉ 23 chiếc/1.000 dân (năm 2019), đây là thị trường tiềm năng cho bất cứ hãng xe nào trong tương lai. Cơ hội bãi bỏ thuế nhập đối với xe Trung Quốc tại Việt Nam sẽ có trong vài năm tới khi Việt Nam thực hiện lộ trình cắt bỏ thuế quan xe nhập theo cơ chế Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực - RCEP (được Việt Nam và các đối tác ký kết tháng 11/2020).

Tương lai gần, chỉ từ năm 2025 đến năm 2030, chắc chắn các mẫu xe nhập từ Trung Quốc vào Việt Nam sẽ được giảm, miễn thuế và mức giá sẽ rẻ hơn nhiều so với hiện nay. Do đó, áp lực cạnh tranh đang ngày một lớn đối với các hãng xe liên doanh, xe tư nhân trong nước.