Phí quản lý, giám sát hoạt động bảo hiểm và lưu ý cho doanh nghiệp

Nhiều điểm mới

Sau 05 năm áp dụng thí điểm cơ chế tài chính đối với Cục Quản lý, giám sát bảo hiểm – Bộ Tài chính theo Quyết định 53/2014/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính Phủ (Quyết định 53), ngày 03/01/2020, Bộ Tài Chính đã ban hành Thông tư 01 chính thức quy định mức thu, chế độ thu, nộp, quản lý và sử dụng phí quản lý và giám sát hoạt động bảo hiểm với nhiều điểm mới.

Thứ nhất, bắt đầu từ năm tài chính 2020, mức phí quản lý và giám sát hoạt động bảo hiểm được chính thức áp dụng với các tổ chức kinh doanh bảo hiểm. Mức phí này có một số điều chỉnh so với quy định tại Quyết định 53 trước đây như sau (lần lượt là Đối tượng điều chỉnh - Mức phí theo Thông tư 01 - Mức phí theo Quyết định 53):

Doanh nghiệp bảo hiểm, chi nhánh doanh nghiệp bảo hiểm nước ngoài tại Việt Nam (Theo điểm b Điều 2 Quyết định 53, đối tượng điều chỉnh chỉ được ghi nhận là doanh nghiệp bảo hiểm) - 0,03% phí bảo hiểm gốc (sau khi trừ các khoản hoàn, giảm phí bảo hiểm gốc) - 0,03% doanh thu phí bảo hiểm gốc hàng năm.

Doanh nghiệp tái bảo hiểm - 0,03% phí nhận tái bảo hiểm (sau khi trừ các khoản hoàn, giảm phí nhận tái bảo hiểm) - 0,03% doanh thu phí nhận tái bảo hiểm hàng năm.

Doanh nghiệp môi giới bảo hiểm - 0,03% doanh thu hoạt động môi giới bảo hiểm - 0,03% hoa hồng môi giới bảo hiểm hàng năm.

Thứ hai, các tổ chức nêu trên thực hiện nộp phí quản lý và giám sát hoạt động bảo hiểm vào tài khoản phí chờ nộp ngân sách của Cục Quản lý, giám sát bảo hiểm được mở tại Kho bạc Nhà nước.

Thứ ba, về cách thức nộp phí, mức phí này được tính theo năm và chia thành 02 kỳ nộp: Kỳ 1 nộp chậm nhất là ngày 31/08 hàng năm theo cách tính sau: Số phí phải nộp = phí bảo hiểm gốc (hoặc phí nhận tái bảo hiểm hoặc doanh thu hoạt động môi giới bảo hiểm) 06 tháng đầu năm x 0,03%. Ở kỳ 1, doanh nghiệp đóng phí trong 6 tháng đầu năm.

Kỳ 2: Số phí sẽ được tổ chức tính và nộp chậm nhất là ngày 30/04 năm sau với cách tính như sau: Số phí phải nộp = phí bảo hiểm gốc (hoặc phí nhận tái bảo hiểm hoặc doanh thu hoạt động môi giới bảo hiểm) năm tài chính trước liền kề x 0,03% - số phí đã nộp Kỳ 1. Ở lần đóng này, doanh nghiệp phải đóng tiền phí của 6 tháng cuối năm.

Khuyến nghị cho doanh nghiệp

Phí quản lý và giám sát hoạt động bảo hiểm trước đây được ghi nhận tại Quyết định 53 như một khoản đóng góp của các tổ chức kinh doanh bảo hiểm cho Cục Quản lý, giám sát bảo hiểm nhằm tăng cường công tác quản lý, giám sát thị trường bảo hiểm. Tuy nhiên, với quy định mới tại Thông tư 01, mức thu phí trên trở thành quy định bắt buộc.

Đây là nguồn ngân sách ổn định giúp cho Cục Quản lý, giám sát bảo hiểm có kinh phí hoạt động, qua đó góp phần đảm bảo công tác quản lý, giám sát chuyên nghiệp, hiện đại và hiệu quả, tạo môi trường ổn định cho sự phát triển của hoạt động kinh doanh bảo hiểm.

Mức phí được quy định trong Thông tư 01 được nhận định là hợp lý hơn so với mức phí được quy định trong Quyết định 53. Bởi lẽ, theo quy định tại Quyết định 53 trước đây, mức phí mà tổ chức kinh doanh bảo hiểm phải nộp sẽ tính trên doanh thu phí bảo hiểm/tái bảo hiểm hàng năm.

Các loại doanh thu này bao gồm cả khoản phí mà các tổ chức kinh doanh bảo hiểm không được hưởng trên thực tế như các khoản phí bảo hiểm phải hoàn theo quy định trong hợp đồng bảo hiểm, khoản phí bảo hiểm được giảm cho bên mua bảo hiểm, các khoản hoàn/giảm phí hoa hồng bảo hiểm.

Như vậy, ghi nhận ý kiến của các tổ chức kinh doanh bảo hiểm về vấn đề này, trong quá trình xây dựng Thông tư 01, đơn vị soạn thảo đã loại trừ những khoản phí nói trên trong công thức tính phí quản lý và giám sát hoạt động bảo hiểm, từ đó đảm bảo quyền lợi chính đáng của các tổ chức.

Xét một cách tổng quát, việc ghi nhận nghĩa vụ nộp khoản phí này sẽ làm gia tăng chi phí hoạt động cho các tổ chức kinh doanh bảo hiểm.

Do đó, các tổ chức kinh doanh bảo hiểm cần nắm rõ cách thức tính phí đối với trường hợp của mình, chủ động cân đối nguồn tài chính hoạt động để đảm bảo tuân thủ quy định tại Thông tư 01. Lưu ý, đối với các nội dung liên quan đến phí giám sát và quản lý hoạt động bảo hiểm không được đề cập tại Thông tư 01, các tổ chức kinh doanh bảo hiểm vẫn phải đảm bảo việc thực hiện những nghĩa vụ này theo các quy định pháp luật khác có liên quan.