Phú Yên: Tạm dừng triển khai dự án để rà soát hay "bức tử" doanh nghiệp?

Như DĐDN đã thông tin ở kỳ trước, mặc dù Công ty TNHH Thương mại – Dịch vụ Phú Khánh Việt (Cty Phú Khánh Việt), không vi phạm bất cứ điều gì liên quan tới việc triển khai dự án Trung tâm thương mại, giải trí, nhà hàng, khách sạn Phú Khánh Việt, tại địa chỉ số 80 Nguyễn Huệ, phường 5, TP. Tuy Hoà, tỉnh Phú Yên. Thế nhưng, tại Thông báo số 1570/TB-UBND, ngày 04/7/2019 của UBND thành phố Tuy Hòa về việc “tạm dừng thi công triển khai dự án Trung tâm thương mại, giải trí, nhà hàng, khách sạn Phú Khánh Việt”, đang là tâm điểm của dư luận.

Đáng chú ý, ngày 26/12/2018, UBND thành phố Tuy Hòa là đơn vị đã cấp Giấy phép xây dựng cho dự án này, nhưng nay cũng chính đơn vị này ra thông báo tạm dừng triển khai dự án với nội dung: “Rà soát các thủ tục liên quan đến thông báo chấp thuận chủ trương đầu tư của UBND tỉnh Phú Yên”. Việc tạm dừng triển khai dự án đã ảnh hưởng tới tiến độ, dẫn đến thiệt hại lớn cho doanh nghiệp, đẩy doanh nghiệp đứng trước nguy cơ phá sản.

Rà soát hay “bức tử” doanh nghiệp?

Nhận định về vụ việc nêu trên, Luật sư Nguyễn Hải Vân – Phó Chủ nhiệm Đoàn Luật sư tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu, cho rằng: Căn cứ vào hồ sơ, tài liệu, chứng cứ, chủ trương chấp thuận đầu tư, hợp đồng thuê đất, giấy phép xây dựng... có thể khẳng định doanh nghiệp đã thực hiện đúng quy trình thủ tục đầu tư dự án, điều này được thể hiện ngay tại các văn bản của các cơ quan chức năng tỉnh Phú Yên đã ban hành. Do đó, việc UBND tỉnh Phú Yên bất ngờ ra thông báo tạm dừng triển khai dự án của Công ty Phú Khánh Việt, nhưng lại không đưa ra được những lý do cụ thể, chính đáng hoặc lỗi của doanh nghiệp thì phải đền bù toàn bộ thiệt hại cho doanh nghiệp. Song song đó là phải rút lại thông báo tạm dừng, nếu không doanh nghiệp hoàn toàn có thể khởi kiện vụ việc ra tòa án.

Theo Luật sư Vân, việc rà soát các thủ tục hành chính là nhiệm vụ và trách nhiệm, thuộc về các cơ quan chức năng tỉnh Phú Yên. Do đó, UBND tỉnh Phú Yên chỉ có thể ra quyết định, thông báo, yêu cầu doanh nghiệp dừng hoặc tạm dừng trong trường hợp: “phát hiện sai phạm của doanh nghiệp, hoặc sai phạm do chính các cơ quan ban ngành của tỉnh Phú Yên (nếu có), nhưng trên tinh thần vẫn phải tạo điều kiện cho doanh nghiệp tiếp tục thực hiện, hoặc đền bù thiệt hại (nếu có) cho nhà đầu tư”. Vì vậy, trong trường hợp này, UBND tỉnh Phú Yên không thể dựa vào việc rà soát các thủ tục hành chính để ra văn bản theo kiểu "quy trình ngược" và “bức tử” doanh nghiệp.

Cũng theo Luật sư Vân, căn cứ Luật Đất đai 2003, ngày 26/11/2003, Nghị định 181/2004/NĐ-CP ngày 29/10/2004 về thi hành Luật Đất đai, Nghị định 142/2005/NĐ-CP ngày 14/11/2005 của Chính phủ về việc thu tiền thuê đất, và các hồ sơ tài liệu liên quan tới vụ việc, đặc biệt, nguồn gốc đất có yếu tố lịch sử, quyết định về việc chấp thuận chủ trương cho thuê đất của UBND tỉnh Phú Yên; Hợp đồng thuê đất số 488A/HĐTĐ ngày 28/11/2006 giữa UBND tỉnh Phú Yên với doanh nghiệp, chứng từ đóng thuế thuê đất từ năm 2003 tới nay cho thấy:

Thứ nhất, thời gian thuê đất kể từ ngày 23/7/2003 đến ngày 23/7/2023 (tức là thời gian thuê là 20 năm và vẫn đang còn hiệu lực)”. Bên cạnh đó, căn cứ vào các chứng từ nộp thuế tiền sử dụng đất, thuê đất cho thấy doanh nghiệp đã thực hiện đầy đủ nghĩa vụ của mình đối với các cơ quan nhà nước, thể hiện qua việc doanh nghiệp được cơ quan thuế nhà nước tặng bằng khen về thành tích nộp thuế. Trong trường hợp, chính quyền muốn thu hồi lại đất cho mục đích khác thì phải chờ hết thời gian thuê đất, hoặc doanh nghiệp vi phạm pháp luật về đất đai, nghĩa vụ nộp thuế, không triển khai dự án, hoặc không còn nhu cầu sử dụng đất...

Thứ hai, căn cứ theo Quyết định số 2038/QĐ- UBND ngày 29/08/2016, UBND tỉnh Phú Yên; Quyết định số 1275/QĐ-UBND, ngày 27/6/2017, quyết định (điều chỉnh) chủ trương đầu tư do ông Nguyễn Chí Hiến - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Phú Yên (ký), đã chấp thuận chủ trương cho Cty Phú Khánh Việt được đầu tư, triển khai xây dựng dự án Trung tâm thương mại, giải trí, nhà hàng, khách sạn Phú Khánh Việt, tại địa chỉ số 80 Nguyễn Huệ, phường 5, Tp. Tuy Hoà, tỉnh Phú Yên; Giấy phép xây dựng số 23/GPXD, ngày 26/12/2018, của UBND thành phố Tuy Hòa...Như vậy, có thể nói, căn cứ theo quy định của pháp luật thông qua các văn bản của UBND tỉnh Phú Yên, doanh nghiệp không vi phạm bất kỳ quy định nào khiến phải bị tạm dừng thi công triển khai dự án.

"Do đó, việc tham mưu của các cơ quan ban ngành (nếu có), với mục đích ra thông báo tạm dừng dự án của doanh nghiệp phải chịu trách nhiệm trực tiếp về hành vi của mình nếu gây thiệt hại cho doanh nghiệp" – Luật sư Vân nhấn mạnh.

Luật sư Vân cho biết thêm, bên cạnh đó, UBND tỉnh và các cơ quan chức năng tỉnh Phú Yên phải tuân thủ các quy định của pháp luật về Luật đầu tư và Luật doanh nghiệp.

Luật Đầu tư 2014 quy định về việc “bảo đảm đầu tư”, và quy định về “ưu đãi và hỗ trợ đầu tư, tại chương II và chương III. Trong đó, ghi nhận và bảo đảm các quyền của nhà đầu tư, bảo đảm hoạt động đầu tư kinh doanh của nhà đầu tư, đối xử bình đẳng giữa các nhà đầu tư; có chính sách khuyến khích và tạo điều kiện thuận lợi để nhà đầu tư thực hiện hoạt động đầu tư kinh doanh, phát triển bền vững các ngành kinh tế.

Luật Doanh nghiệp 2014 (tại điều 5) cũng đã quy định về việc “bảo đảm của Nhà nước đối với doanh nghiệp và chủ sở hữu doanh nghiệp". Nhà nước công nhận và bảo hộ quyền sở hữu tài sản, vốn đầu tư, thu nhập, các quyền và lợi ích hợp pháp khác của doanh nghiệp; tài sản, vốn đầu tư hợp pháp của doanh nghiệp không bị quốc hữu hóa, không bị tịch thu bằng biện pháp hành chính.

"Vì vậy, trong trường hợp này, nếu UBND tỉnh Phú Yên không nghiêm túc thực hiện các quy định này, doanh nghiệp có thể liên hệ với các văn phòng luật sư để nhờ tư vấn, khởi kiện các quyết định hành chính đã gây ra thiệt hại doanh nghiệp theo Luật đầu tư, Luật doanh nghiệp” – Luật sư Vân nhấn mạnh.

Tiền lệ xấu, ảnh hưởng môi trường đầu tư

Đồng quan điểm với Luật sư Vân, ông Đỗ Duy Vinh - nguyên Chánh văn phòng UBND tỉnh Phú Yên, cho rằng: Sau khi nghe dư luận phản ánh, đặc biệt là mới đây nhất, DĐDN đăng tải thông tin liên quan tới việc “thông báo tạm dừng triển khai dự án Trung tâm thương mại, giải trí, nhà hàng, khách sạn Phú Khánh Việt”, tại địa chỉ số 80 Nguyễn Huệ, phường 5, TP. Tuy Hoà, tỉnh Phú Yên, là hết sức nhạy cảm. Bởi, khi chính quyền chưa đưa ra được lý do, kết luận chính đáng nhưng đã vội vàng ra thông báo “yêu cầu doanh nghiệp phải tạm dừng dự án, ảnh hưởng tới tiến độ dự án, thiệt hại về tài sản của doanh nghiệp, đặc biệt là ảnh hưởng nghiêm trọng tới môi trường đầu tư của địa phương là hết sức nguy hiểm.

Theo ông Vinh, khi ban hành một văn bản, quyết định hành chính, các cơ quan ban ngành không thể coi thường và xem nhẹ đó là hành vi “vô thưởng, vô phạt”... mà cần phải cân nhắc một cách kỹ lưỡng, cẩn thận để tránh những rủi ro không đáng cho tất cả các bên. Một văn bản, quyết định hành chính, có thể sẽ khiến cho doanh nghiệp đó phá sản, mất đi cơ hội đầu tư tại địa phương. Ngược lại, cũng có thể khiến cho chính quyền địa phương sẽ phải mất một khoản kinh phí không hề nhỏ, nếu gây thiệt hại cho doanh nghiệp. Chưa biết chừng, một khi doanh nghiệp làm đơn khởi kiện ra tòa án thì nguy cơ chính quyền sẽ trở thành bị đơn của vụ kiện hành chính là hoàn toàn có thể ra.

"Đơn cử, vụ việc xảy ra tại Đà Nẵng về việc Toà án nhân dân TP. Đà Nẵng xác nhận đang tiếp tục thụ lý đơn của Cty CP Thép Dana – Ý, khởi kiện UBND TP Đà Nẵng và Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng về các nội dung có liên quan đến việc tạm dừng hoạt động nhà máy. Và số tiền mà doanh nghiệp yêu cầu Đà Nẵng phải bồi thường là 400 tỷ đồng"- ông Vinh dẫn chứng.

Vì vậy, theo ông Vinh, hơn bao giờ hết, UBND tỉnh Phú Yên phải cân nhắc, xử lý nhanh và trên tình thần tạo điều kiện cho doanh nghiệp triển khai dự án, để đưa vào khai thác, giải quyết công ăn việc làm cho người lao động tại địa phương, góp phần phát triển kinh tế địa phương. "Nếu không, vụ việc này sẽ trở thành tiền lệ xấu, ảnh hưởng lớn tới tâm lý các nhà đầu tư và môi trường đầu tư của Phú Yên" - ông Vinh nhấn mạnh.