IPO Lọc dầu Dung Quất: Cú hích mới cho ngành Dầu khí

Ông Trần Sỹ Thanh - Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ tịch HĐTV Tập đoàn Dầu khí Việt Nam cho rằng: Thành công lớn nhất của BSR và 2 đơn vị khác trong ngành PV Oil và PV Power là chuyển đổi sang công ty cổ phần – giúp các Tổng công ty, Công ty có thêm động lực mới, nguồn lực mới cho sự phát triển trong thời gian tới. “Đây là cơ hội để chúng ta tái cơ cấu, siết lại tổ chức, để PVN mạnh mẽ hơn, chuyên nghiệp hơn; các đơn vị thuộc PVN năng động, tự chủ hơn. Đồng thời chúng ta không thỏa mãn với thành công này, thời gian tới tiếp tục thoái vốn ở các đơn vị trong toàn Tập đoàn theo lộ trình của Chính phủ” - Chủ tịch Trần Sỹ Thanh nhấn mạnh.

Lãnh đạo BSR chỉ đạo công tác vận hành tại Phòng điều khiển trung tâm

BSR – điểm sáng IPO

BSR đặt ra mục tiêu giai đoạn 2018 - 2022 trở thành một công ty lọc hóa dầu chủ động, năng động, có năng lực cạnh tranh ở trong nước và quốc tế

Công ty Lọc hóa dầu Bình Sơn (BSR) luôn là doanh nghiệp có những thông tin “sáng” trong công tác tối ưu hóa, nghiên cứu khoa học được đặc biệt chú trọng, góp phần tiết kiệm chi phí cho hoạt động sản xuất. 7 tháng đầu năm 2018, giá trị tiết kiệm của BSR là 563,78 tỷ đồng, vượt 16,8% so với mức được giao (482,64 tỷ đồng), trong đó đặc biệt phần giảm tiêu hao trong chế biến, tối ưu hóa năng lượng chiếm chủ đạo là 495 tỷ đồng. Đồng thời BSR đã nghiên cứu và áp dụng các giải pháp kỹ thuật để  tăng công suất của Nhà máy Lọc dầu Dung Quất có thể vận hành ở mức 118%.

Tại Đại hội đồng cổ đông lần đầu tiên của Công ty diễn ra mới đây, BSR đặt ra mục tiêu chiến lược giai đoạn 2018 - 2022 là xây dựng đơn vị trở thành một công ty lọc hóa dầu chủ động, năng động, có năng lực cạnh tranh ở trong nước và quốc tế, đạt hiệu quả sản xuất kinh doanh ở mức cao gắn liền với bảo vệ môi trường, an toàn và tích cực tham gia hoạt động an sinh xã hội. Các mục tiêu chính Công ty đề ra cho giai đoạn 2018 - 2022: Tập trung tổ chức hoạt động sản xuất an toàn, ổn định, hiệu quả, làm chủ công nghệ và bền vững. Cơ bản hoàn thiện Dự án NCMR NMLD Dung Quất vào năm 2020 và tiến hành kết nối vào năm 2021, đưa cụm Dự án NCMR đi vào hoạt động an toàn, ổn định và đạt hiệu quả cao từ năm 2022.

Thời gian qua, BSR cũng tích cực trong việc hợp tác với các đối tác đến từ Nhật Bản, Mỹ để nâng cao năng lực cạnh tranh cho NMLD Dung Quất, để BSR có những khởi đầu mới khi hoạt động trong mô hình công ty cổ phần. Cuối tháng 7/2018, Công ty BSR đã ký kết thỏa thuận hợp tác về việc nâng cao năng lực cạnh tranh cho nhà máy lọc dầu tại Việt Nam với Trung tâm hợp tác Dầu mỏ Nhật Bản (JCCP). Ký kết này sẽ thúc đẩy sự hợp tác, hỗ trợ giữa hai bên, mang đến thành công và nhiều kết quả khả quan cho BSR, nâng cao năng lực cạnh tranh của Nhà máy Lọc dầu Dung Quất trong thời gian tới.

Hãng tư vấn Boston Consulting Group - BCG (Hoa Kỳ) cũng hợp tác với Công ty BSR nâng cao hiệu quả (Profit Improvement) của nhà máy lọc dầu. BCG bắt đầu hợp tác tư vấn với BSR từ cuối năm 2016. Trong năm 2017, BCG đã cử các chuyên gia tư vấn đến khảo sát hiện trạng tại Nhà máy Lọc dầu Dung Quất để bước đầu phân tích, tư vấn và đề xuất BSR chiến lược kinh doanh, chương trình hành động nâng cao giá trị lợi nhuận cho NMLD Dung Quất. Theo đó, BCG khẳng định chương trình tăng trưởng giá trị được đề xuất cho NMLD Dung Quất, nếu được triển khai thành công, có thể đạt biên lợi nhuận khoảng 65 - 110 triệu đô la.

Kỳ vọng ở tương lai

Nhà đầu tư không chỉ mua giá trị hiện tại của BSR mà còn kỳ vọng vào tương lai gần ở dự án Nâng cấp, mở rộng (NCMR) NMLD Dung Quất. Vậy, dự án NCMR có thể biến đổi BSR nâng lên tầm cao nào mà nhiều nhà đầu tư lại dành sự quan tâm đặc biệt?

NCMR NMLD Dung Quất sẽ giúp nhà máy lựa chọn được nguyên liệu đầu vào rẻ hơn, chi phí sản xuất một đơn vị sản phẩm rẻ hơn, trong khi giá thành vẫn tính theo giá thị trường, giúp BSR dự báo sẽ có lợi nhuận rất cao. Năm 2017, khi BSR sử dụng đến 98% nguyên liệu đầu vào là dầu ngọt, lợi nhuận đã đạt mốc kỷ lục… trên 8.035 tỷ đồng. Vậy có thể hiểu, nguyên liệu càng rẻ, lợi nhuận mang về cho công ty càng cao. Được biết, từ 2014 – 2016, 89 – 98% nguyên liệu đầu vào của BSR sử dụng là dầu ngọt trong nước.

Sau nhiều năm nghiên cứu, BSR đã đánh giá và lựa chọn danh sách 67 loại dầu thô đáp ứng tiêu chuẩn kỹ thuật để chế biến tại NMLD Dung Quất, có nhiều loại dầu thô có thể đạt tỷ lệ phối trộn trên 50% như Azeri (Azerbaijan); Qua Iboe, Escravos, Bonny Light (Nigeria); Tê Giác Trắng, Sư Tử Đen, Chim Sáo (Việt Nam),...  Điều này sẽ mở ra cơ hội to lớn cho nhà máy trong việc lựa chọn nguồn cung cũng như khả năng thay thế phần lớn dầu thô Bạch Hổ.

Hiện tại, Nhà máy đã chế biến thành công 16 loại dầu thô trong nước và từ các khu vực khác nhau trên thế giới như: Azeri (Azerbaijan), Champion, SLEB (Brunei), Kikeh, Labuan, Miri (Malaysia), Kaji Semoga (Indonesia), NKossa (Congo), Amna (Libya), ESPO (Nga), Đại Hùng, Tê Giác Trắng, Sư Tử Đen, Chim Sáo, Thăng Long, Ruby (Việt Nam).

Trong kế hoạch NCMR, NMLD Dung Quất sẽ tiến hành xây dựng bổ sung các phân xưởng công nghệ để chế biến dầu thô có hàm lượng lưu huỳnh cao hơn, sản lượng/tính sẵn có lớn hơn như Murban, ESPO, Arab Light… và sản xuất ra sản phẩm đạt tiêu chuẩn chất lượng EURO V; xây dựng bổ sung bến phao SPM cách bến cũ 2 km về phía Bắc để có thể tiếp nhận tàu trọng tải lên tới 300 nghìn tấn. Như vậy, nguồn cung dầu thô của NMLD Dung Quất sau NCMR sẽ được mở rộng đáng kể so với hiện tại. Khi việc NCMR dự kiến hoàn thành năm 2021, công suất chế biến NMLD Dung Quất sẽ tăng lên 8,5 triệu tấn dầu thô/năm.

Mở rộng hóa dầu

NMLD Dung Quất có phân xưởng sản xuất Polypropylene với công suất 150.000 tấn/năm đã đi vào vận hành thương mại năm 2010 và đáp ứng gần 30% nhu cầu Polypropylene trong nước.

Bên cạnh việc sử dụng nguồn nguyên liệu là Propylene từ phân xưởng RFCC của NMLD Dung Quất, thì việc phát hiện mỏ khí Cá Voi Xanh là cơ hội lớn cung cấp thêm nguồn nguyên liệu dạng khí cho sản xuất hạt nhựa và các sản phẩm hóa dầu cao cấp khác.

Mỏ khí Cá Voi Xanh với trữ lượng khoảng 15,7 TCF (445 tỷ m3) là mỏ khí có trữ lượng vào loại lớn nhất Việt Nam hiện nay, dự kiến đưa vào khai thác từ năm 2023 với sản lượng trung bình giai đoạn đầu khoảng 7,2 tỷ m3/năm và tăng lên 8,8 tỷ m3/năm sau khi mở rộng mỏ, trong đó phần dành cho hóa dầu là 1,6 -1,7 tỷ m3/năm.

Công nghệ lọc dầu hiện đại hiện nay có thể sử dụng khí Cá Voi Xanh thay thế nguyên liệu LPG/Naphtha tại NMLD Dung Quất cho sản xuất Hydro phục vụ cho NMLD sau nâng cấp mở rộng và làm khí nhiên liệu cho NMLD để giảm chi phí giá thành. Hơn nữa, tận dụng thành phần Carbon trong CO2 (vốn có nhiệt trị cháy bằng 0) trong khí Cá Voi Xanh sẽ rất thích hợp cho phản ứng tổng hợp Methanol. Tiếp theo, Methanol sẽ được chuyển hóa thành Olefins (Ethylene/Propylene) qua công nghệ MTO/MTP và từ đó sản xuất các sản phẩm hóa dầu tiềm năng (như PP, PE).

Lợi nhuận hóa dầu ổn định ở mức cao hơn lợi nhuận lọc dầu, do đó để kéo dài chuỗi giá trị gia tăng, giảm rủi ro và tăng lợi nhuận, xu hướng tích hợp tối đa với hóa dầu từ các sản phẩm lọc dầu cũng như tận dụng tối đa các nguồn nguyên liệu sẵn có là cần thiết. Việc kết hợp và tích hợp khí Cá Voi Xanh vào NMLD Dung Quất sẽ tạo thành Trung tâm Lọc Hóa dầu lớn ở khu vực Miền Trung.

Đức Chính