Đưa tiêu chuẩn quốc tế vào sản xuất: Doanh nghiệp không thể tự bơi

Thu Hoài 02/03/2019 11:30

Để sản xuất hàng hóa theo tiêu chuẩn quốc tế, đáp ứng yêu cầu khắt khe của các thị trường khó tính trên thế giới, ngoài sự nỗ lực của doanh nghiệp rất cần sự chung tay của các cơ quan ban ngành.

Trái vải thiều Việt Nam được xuất khẩu vào thị trường Úc

Sản phẩm  nông sản Việt Nam xuất khẩu vào thị trường Úc

Trái vải Việt Nam lần đầu được thị trường Úc mở cửa, cho phép xuất khẩu vào thị trường năm 2015, mở ra cơ hội cho trái vải Việt được nhập khẩu vào hàng loạt các thị trường khó tính khác. Tuy nhiên, bên cạnh một số lô hàng được bán với giá rất cao, một số lô hàng khác lại bị giữ lại hải quan kiểm dịch do không đảm bảo các tiêu chuẩn thị trường như còn dính lá non, cuống chưa cắt sát, dính sâu nhỏ…

Theo Thương vụ Việt Nam tại Úc, Úc là thị trường có đòi hỏi rất cao về tiêu chuẩn kiểm dịch động thực vật mà doanh nghiệp đôi khi không nắm rõ được. Để hạn chế tình trạng này, bên cạnh việc liên tục khuyến cáo doanh nghiệp, Thương vụ Việt Nam tại Úc cũng đã đề nghị Cục Bảo vệ thực vật (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) cử cán bộ sang Cơ quan Kiểm dịch Úc để nắm rõ quy trình kiểm dịch để hướng dẫn doanh nghiệp cũng như để kiểm soát chất lượng các lô hàng trước khi rời Việt Nam. Đồng thời, hướng dẫn nông dân cách làm mới hiệu quả và tuân thủ quy định của nhà nhập khẩu (ví dụ như cắt sát, kiểm tra từng quả để phát hiện sâu trước khi đóng thùng, kiểm tra dư lượng thuốc trừ sâu trước khi thu hái…). Nhờ đó, trong các vụ vải sau này, tình trạng hàng bị giữ lại kiểm tra đã giảm đáng kể.

Có thể bạn quan tâm

  • Hapro ký nhiều Hợp đồng xuất khẩu nông sản trị giá khoảng 2 triệu USD

    Hapro ký nhiều Hợp đồng xuất khẩu nông sản trị giá khoảng 2 triệu USD

    21:02, 23/10/2018

  • Xuất khẩu nông sản đạt kỷ lục gần 30 tỷ USD

    Xuất khẩu nông sản đạt kỷ lục gần 30 tỷ USD

    15:18, 28/09/2018

  • Xuất khẩu nông sản thiếu tính bền vững

    Xuất khẩu nông sản thiếu tính bền vững

    00:09, 13/07/2018

Bài học từ trái vải cho thấy, sự đồng hành của các cơ quan chức năng và doanh nghiệp trong việc đảm bảo các sản phẩm nông sản đạt đủ tiêu chuẩn xuất khẩu là điều vô cùng quan trọng. Việt Nam có tiềm năng lớn về các sản phẩm nông sản nhưng thời gian qua, do thiếu tiêu chuẩn nên rất nhiều sản phẩm dù có chất lượng tốt vẫn phải chịu cảnh “rớt từ vòng gửi xe” khi tìm đường hội nhập. Nhiều doanh nghiệp còn cho biết nếu giới thiệu một sản phẩm tốt nhưng không có bất kỳ chứng nhận tiêu chuẩn nào thì chắc chắn các nhà phân phối, các đối tác nước ngoài sẽ lắc đầu.

Ông Nguyễn Hoàng Linh - Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng, Bộ Khoa học và Công nghệ đánh giá, rất nhiều sản phẩm trong nước chưa đạt yêu cầu về chất lượng đối với người tiêu dùng trên thế giới, đặc biệt là các thị trường khó tính. Doanh nghiệp Việt cần sản xuất sản phẩm theo chuẩn quốc tế để đi nhanh hơn, xa hơn, dễ dàng hội nhập hơn.

Liên quan vấn đề này, bà Nguyễn Phi Vân - Chủ tịch Công ty Retail & Franchise Asia cho rằng, chúng ta cần thoát khỏi khái niệm hàng nội, phải xem hàng Việt cũng là hàng quốc tế thì mới dễ dàng cạnh tranh trong thời buổi hội nhập được. Nghĩa là, ngoài đặc tính, mẫu mã, bao bì,… đòi hỏi chất lượng sản phẩm phải áp dụng theo chuẩn quốc tế.

Thực tế đã cho thấy, khi sản phẩm nông sản, hàng hóa của Việt Nam đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn quốc tế thì đã dàng tiếp cận với những nước nhập khẩu dù là nước khó tính nhất. Đơn cử như mới đây trái xoài của Việt Nam chính thức được cấp giấy thông hành vào thị trường Mỹ.

Bà Nguyễn Kim Thanh - Chuyên gia chuỗi an toàn thực phẩm chia sẻ: Việc trái xoài vào được thị trường Mỹ  là tin vui của ngành nông nghiệp nói chung vì để có thể “đặt chân” ở thị trường khó tính nhưng cần một quá trình rất dài, khoảng 10 năm theo đuổi thực hiện. Dù sao, kết quả này cũng ghi nhận làm theo chuẩn và làm đúng.

Tuy nhiên bà Thanh cũng thừa nhận rằng nông dân cùng doanh nghiệp Việt Nam hiện mới chỉ đi được khoảng 30% của đoạn đường của việc áp dụng theo các chuẩn quốc tế. Nguyên nhân là do khi áp dụng sản xuất theo tiêu chuẩn quốc tế nông dân gặp nhiều khó khăn.

Liên quan đến quá trình áp dụng tiêu chuẩn quốc tế vào sản xuất, đa phần doanh nghiệp và nông dân kêu khó do luôn trong tình trạng tự túc, trừ trường hợp có sự hỗ trợ của tổ chức quốc tế. Ngoài ra, nhằm thúc đẩy việc thực hiện tốt chuẩn quốc tế, một số đơn vị hỗ trợ doanh nghiệp trong thương mại và hợp tác trên phạm vi toàn cầu. Than phiền về khó khăn này, cộng đồng doanh nghiệp mong muốn nhà nước cùng tham gia vào, còn không doanh nghiệp vẫn phải tự  “bơi”.

Ông Nguyễn Công Luận - Phó Tổng Giám đốc Công ty cổ phần rau quả thực phẩm Antesco dẫn thực tế, chúng tôi từng tìm đất để trồng đậu nành rau và bắp non theo chuẩn quốc tế. Thế nhưng, gần đến ngày có đoàn đến đánh giá chuẩn thì đầu nguồn bỗng dưng xuất hiện chuồng bò ngay cạnh. Lập tức công ty phải tiến hành đàm phán tháo dỡ chuồng bò nếu không làm được thì việc xây dựng bấy lâu công cốc…

Xoay quanh vấn đề hỗ trợ sản xuất áp dụng tiêu chuẩn quốc tế, Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng thông tin, có hơn 1 triệu tiêu chuẩn được xây dựng và áp dụng trên thế giới. Thời gian qua Việt Nam tham gia nhiều hiệp định thương mại tự do thế hệ mới, đồng thời tham gia tham gia 14 tổ chức tiêu chuẩn hóa quốc tế. Ông Nguyễn Hoàng Linh nhận định rằng, tiêu chuẩn quốc tế đang từng bước khẳng định lòng tin trên thị trường tiêu dùng, mang lại lợi ích cho khách hàng, nông dân, doanh nghiệp, nhà nước. Chắc chắn nhà nước sẽ đồng hành cũng doanh nghiệp áp dụng tốt chuẩn quốc tế, tuy nhiên nhà nước chỉ mang tính dẫn dắt, phần quyết định vẫn thuộc về doanh nghiệp. 

Thu Hoài