Giải pháp đẩy nhanh quá trình phục hồi nền kinh tế

Sáng nay (5/11), Diễn đàn Nhịp đập Kinh tế Việt Nam do Trung tâm Thông tin và Dự báo kinh tế - xã hội quốc gia, Bộ Kế hoạch và Đầu tư (NCIF, MPI), Chương trình Phát triển Liên hợp quốc (UNDP) và Đại học Fulbright Việt Nam (FUV) đồng tổ chức nhằm thảo luận các biện pháp tài chính để đẩy nhanh quá trình phục hồi trong và sau đại dịch COVID-19 của Việt Nam trong ngắn, trung hạn và đảm bảo tăng trưởng kinh tế bao trùm, bền vững trong dài hạn.

Ông Đặng Xuân Quang, Phó giám đốc phụ trách NCIF.

Phát biểu tại Diễn đàn, ông Đặng Xuân Quang, Phó Giám đốc phụ trách NCIF, nhận định COVID-19 đã tác động mạnh tới nền kinh tế thế giới cũng như Việt Nam trong suốt thời gian qua.

Kinh tế Việt Nam năm 2021 diễn ra trong bối cảnh đại dịch ảnh hưởng nặng nề, toàn diện và kéo dài. Tăng trưởng kinh tế trong nửa đầu năm 2021 đã cho thấy nhiều tín hiệu tích cực đạt mức tăng trưởng 6,62% so với cùng kỳ nhưng cho đến thời điểm này nền kinh tế hiện khó có thể phục hồi nhanh như kỳ vọng.

“Trong tác động tiêu cực của làn sóng dịch bênh lần thứ 4 và dự kiến khó có khả năng đạt mục tiêu tăng trưởng kinh tế năm 2021”, ông Đặng Xuân Quang nhận định.

Phó giám đốc phụ trách NCIF nhìn nhận, trong 2 năm qua và đặc biệt từ đợt dịch thứ 4, sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp và đặc biệt đời sống của nhân dân đã bị ảnh hưởng nặng nề và kéo dài. COVID-19 không còn được coi là sự gián đoạn đơn thuần mà đã và đang làm thay đổi cấu trúc kinh tế cũng như các hành vi đầu tư, sản xuất, tiết kiệm tiêu dùng, tác động tiêu cực đến các động lực tăng trưởng kinh tế trong ngắn hạn và trung hạn.

Trong bối cảnh như vậy, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đang xây dựng chương trình phục hồi kinh tế giai đoạn 2022-2023, đây là một trong những nhiệm vụ quan trọng, cấp thiết nhất cho Việt Nam trong thời gian tới. Chương trình giúp tháo gỡ nhiều điểm nghẽn về nguồn lực, cũng như định hướng đến các ngành, các vùng động lực tăng trưởng phục hồi sản xuất và kỳ vọng với việc thực hiện chương trình này việc phục hồi kinh tế của Việt Nam sẽ rõ ràng và nhanh chóng hơn nhưng cũng còn nhiều vấn đề cần đưa ra thảo luận cũng như cách thức để thực hiện chương trình.

Quyền trưởng đại diện thường trú UNDP Terence Jones.

Tại diễn đàn, Quyền trưởng đại diện thường trú UNDP Terence Jones cho rằng, những tác động của đại dịch với người lao động cho thấy những chính sách mới sẽ có vai trò trọng yếu để có thể hỗ trợ cho người lao động, và đề cập đến những định hướng sắp tới sẽ có 2 mục tiêu: Thứ nhất, Việt Nam có thể phục hồi hiệu quả trong ngắn hạn như thế nào? Thứ hai, làm thế nào để chúng ta có thể duy trì phát triển bền vững trong trung hạn cũng như dài hạn?

“Trong khủng hoảng bên cạnh những thách thức cũng có những cơ hội để chúng ta có thể xây dựng, thử nghiệm các mô hình tăng trưởng kinh tế. Một giá trị đem lại của diễn đàn lần này để chúng ta có thể tích cực đóng góp các giải pháp làm thế nào để phát triển bền vững, cũng như đưa ra các ý tưởng về mô hình tăng trưởng mới, thích ứng với trạng thái bình thường để đảm bảo cho người dân một tương lai bền vững hơn, cuộc sống tốt hơn”, ông Terence Jones cho biết.

Đề xuất về chính sách, ông Trần Toàn Thắng - Trưởng ban Dự báo kinh tế ngành và doanh nghiệp, Trung tâm Thông tin và Dự báo Kinh tế xã hội Quốc gia-Bộ Kế hoạch và Đầu tư, nhìn nhận một loạt các nước trên thế giới cho thấy những quốc gia không theo chính sách “Zero COVID” có sự phục hồi tương đối tương đối tốt.

“Tôi cho rằng bức tranh này cũng sẽ ảnh hưởng khá nhiều đến quan điểm đối phó với COVID-19 của Việt Nam trong những năm tiếp theo”, ông Trần Toàn Thắng cho hay.

Ông Thắng cũng đưa ra một số ngụ ý chính sách trong thời gian tới. Theo đó, trong giai đoạn ngắn hạn cần: Kiểm soát dịch bệnh, thực hiện tốt phương châm thích ứng an toàn với COVID-19 theo Nghị quyết 128/NĐ-CP  (Thống nhất nhận thức về kiểm soát dịch); Tăng quy mô các gói hỗ trợ an sinh xã hội, nghiên cứu đưa ra chiến lược phối hợp giữa an sinh xã hội và kích cầu tiêu dùng; Đánh giá đúng nguy cơ lạm phát để có biện pháp bình ổn (Lạm phát gần đây thấp chủ yếu do cầu tiêu dùng thấp, cần đánh giá đúng nguy cơ lạm phát do chi phí đẩy;  nghiên cứu giảm thuế môi trường, thuế tiêu thụ đặc biệt trong bối cảnh giá xăng dầu tăng).

Tập trung giảm chi phí cho doanh nghiệp trong bối cảnh sức chống chịu của doanh nghiệp giảm nhanh. Biện pháp hỗ trợ doanh nghiêp cần có những đột phá, không chỉ trong văn bản mà cả việc thực thi và thời điểm triển khai; Các gói hỗ trợ tiếp theo cần tập trung vào việc giảm giá điện, thuế môi trường trong xăng dầu, chi phí giao thông BOT hơn; Tiếp tục hỗ trợ chi phí giữ lao động của doanh nghiệp, đặc biệt các doanh nghiệp vừa và lớn.

Về tín dụng, sử dụng các biện pháp gián tiếp, như nới room tín dụng cho một số ngân hàng kèm theo điều kiện hạ lãi suất dài hạn; Hỗ trợ doanh nghiệp khơi thông nguồn nguyên vật liệu nhập khẩu; Kiểm soát nợ xấu, kế hoạch phòng ngừa nợ xấu; Đẩy nhanh giải ngân vốn đầu tư công.

Còn về trung hạn và dại hạn, theo ông Thắng cần: Coi phục hồi kinh tế sau COVID-19 như một cơ hội để đẩy mạnh tái cơ cấu nền kinh tế. Chú trọng những vấn đề mang tính cấu trúc, thể chế bộc lộ trong giai đoạn COVID-19 như phân cấp, phân quyền giữa địa phương, thực hiện nghiêm kỷ cương, kỷ luật hành chính công, chuỗi cung ứng, công nghiệp phụ trợ...

Đồng thời, thúc đẩy kinh tế số thông qua đầu tư công vào các công trình hạ tầng số quốc gia. Nâng cao hiệu quả hoạt động của hệ thống đổi mới sáng tại quốc gia, hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo; phát triển mô hình kinh doanh mới, nâng cao năng lực đổi mới, hấp thụ và làm chủ công nghệ của doanh nghiệp. Tận dụng gói hỗ trợ doanh nghiệp trong thời gian tới với phát triển một số ngành công nghiệp mũi nhọn, công nghệ mới, công nghệ cao, công nghiệp hỗ trợ tạo được bước “đột phá lớn trong công nghệ cốt lõi.

Theo nhóm nghiên cứu của NCIF, kinh tế quý 4/2021 khó có khả năng phục hồi nhanh, tăng trưởng quý 4/2021 sẽ dao động từ 2,02 - 3,17% và cả năm sẽ đạt 1,9% (kịch bản khả quan), 1,52% (kịch bản cơ sở). Trong trường hợp phục hồi chậm và nhiều tình huống xấu do kiểm soát dịch bệnh, kinh tế 2021 có thể tăng trưởng ở mức khoảng 0,43%.

Sang năm 2022, tùy vào bối cảnh thuận lợi cả trong và ngoài nước, nhóm nghiên cứu của NCIF dự báo tăng trưởng GDP vào khoảng 5,8% (kịch bản cơ sở) và có thể cán mốc 6,7% nếu các yếu tố hỗ trợ tích cực cho sự phục hồi trở lại của nền kinh tế.

Có thể bạn quan tâm

• Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ: Cử tri đặc biệt quan tâm đến phục hồi kinh tế!

  11:27, 20/10/2021

• Nhịp độ phục hồi kinh tế Việt Nam

  11:00, 05/11/2021

• Cải thiện môi trường kinh doanh là nền tảng hỗ trợ phục hồi kinh tế

  04:20, 05/11/2021

NGUYỄN LONG