In bài viết (Ctrl+P)
Công cụ nhận diện khuôn mặt đang ngày càng tinh vi hơn.
Như đã đưa tin trước đây, một startup có tên Clearview AI đã phát triển ứng dụng có thể sử dụng một bức ảnh để tra cứu ra hết tên, địa chỉ và các thông tin khác của cá nhân.
Để làm được điều này, ứng dụng sẽ so sánh bức ảnh đó với cơ sở dữ liệu của hơn 3 tỷ bức ảnh mà Clearview có thể tiếp cận. Sau đó, ứng dụng sẽ đối chiếu và tìm kiếm các trang web, các cơ sở dữ liệu ban đầu mà nhân dạng trong ảnh xuất hiện. Từ đó, một cái tên, hay nhiều dữ liệu cá nhân khác sẽ được khai thác hoàn toàn trên mạng. Theo thông tin từ startup này, hiện có 600 cơ quan hành pháp ở Mỹ, từ cảnh sát địa phương ở bang Florida đến Bộ An ninh Nội địa đang sử dụng công cụ này.
Tuy nhiên, theo một báo cáo của BuzzFeed News, giới hạn sử dụng công cụ này không còn chỉ trong các cơ quan hành pháp như tuyên bố trước đó. Theo đó, một số khách hàng như Văn phòng Luật sư Hoa Kỳ Quận Nam New York, đại gia bán lẻ Macy, Walmart và nhiều doanh nghiệp tư nhân khác đang được dùng thử Clearview trong 30 ngày.
Đáng chú ý, trong báo cáo này chỉ ra, nhiều nhân viên không phải nhân sự công ty đối tác của Clearview cũng đang dùng thử công cụ này trong 30 ngày. Ví dụ như trường hợp của Sở cảnh sát New York (NYPD) cho biết không có quan hệ với Clearview, nhưng có đến 30 nhân viên của họ đã thực hiện 11.000 tìm kiếm thông qua phần mềm, theo nhật ký nội bộ.
Công cụ Clearview từ khi được công bố đã gây ra không ít tranh cãi xung quanh vấn đề quyền riêng tư. Clare Garvie, một nhà nghiên cứu ở Trung tâm Công nghệ và Quyền Riêng tư ở Đại học George Town (Mỹ) cho biết, hiện tại không có dữ liệu nào chứng minh được rằng ứng dụng ClearView là chính xác. Hệ thống cơ sở dữ liệu càng lớn, nguy cơ nhận diện bị sai lệch càng lớn bởi những người có gương mặt giống nhau không thiếu.
Trước những lo ngại về quyền riêng tư và độ chính xác khi cơ sở dữ liệu hình ảnh của Clearview lấy từ mạng xã hội, các công ty công nghệ lớn như Twitter, Google hay Facebook đã yêu cầu ngừng thu thập dữ liệu của họ. Một số tiểu bang ở Mỹ như New Jersey thậm chí đã ban hành lệnh cấm các cơ quan thực thi pháp luật trên toàn tiểu bang ứng dụng công nghệ của Clearview trong các cuộc điều tra. Và ngày 1/3 vừa qua, Apple cũng đã chặn ứng dụng Clearview AI trên App Store.
Trước những lo ngại về công cụ này, Giám đốc điều hành Clearview AI, Hoan Ton-That (Tôn Thất Hoàn) cho biết, phần mềm của họ là không phải là ứng dụng dành cho người tiêu dùng và không có sẵn cho công chúng.
Điều đó đã không trấn an một số thành viên của Quốc hội, tuy nhiên Thượng nghị sĩ Ed Markey đã gửi thư cho ông Hoan Ton-That vào ngày 23 tháng 1 yêu cầu công ty cung cấp chi tiết về thực tiễn và công nghệ của mình.
Trong số những câu hỏi mà Markey muốn trả lời bao gồm: cơ quan thực thi pháp luật nào Clearview đang làm việc, kết quả của bất kỳ thử nghiệm chính xác và thiên vị nội bộ nào, liệu Clearview có kế hoạch tiếp thị công nghệ của mình cho các cơ quan thực thi pháp luật hay không và cách bảo vệ quyền bảo vệ quyền riêng tư với trẻ em.
Trong thư của Thượng nghị sĩ Markey có viết: “Sản phẩm của Clearview có vẻ gây ra những rủi ro riêng tư đặc biệt và tôi lo ngại sâu sắc rằng nó có khả khiến người Mỹ lo ngại xuất hiện ở nơi công cộng khi mà sẽ bị nhận diện”.
Khó trách khi nhiều nghi ngại đổ dồn về công cụ này, nhất là cộng thêm việc mới đây Clearview cho biết đã bị hacker lấy mất toàn bộ danh sách khách hàng. Trong một thông báo gửi cho khách hàng mà trang Daily Beast có được, Clearview AI cho biết có một kẻ nào đó đã “truy cập trái phép” vào danh sách khách hàng của họ, bao gồm lực lượng cảnh sát, các cơ quan thực thi pháp luật và giới ngân hàng. Hãng cho biết, may mắn là kẻ này đã không lấy được lịch sử tìm kiếm của khách hàng, bao gồm lực lượng cảnh sát.
Rõ ràng rằng, việc một công cụ có thể khai thác thông tin cá nhân chỉ bằng một bức ảnh sẽ rất tuyệt khi được ứng dụng trong cơ quan hành pháp để truy tìm tội phạm, nhưng việc mở rộng đối tượng khách hàng ra các doanh nghiệp tư nhân sẽ khiến việc kiểm soát khó khăn hơn, đặc biệt công cụ này có thể sử dụng vào mục đích xấu. Vì vậy, Clearview AI cần phải có một chế tài giám sát chặt chẽ và đặc biệt hơn để chỉ những ai có quyền cấp phép mới được sử dụng, hạn chế việc dùng sai mục đích.