Deutsche Bank cảnh báo về “quả bom hẹn giờ” lạm phát

Trong một dự báo nằm ngoài sự đồng thuận từ các nhà hoạch định chính sách và Phố Wall, Deutsche Bank đã đưa ra một cảnh báo rằng việc tập trung vào kích cầu trong khi gạt bỏ lo ngại lạm phát sẽ chứng tỏ là một sai lầm nếu không phải trong ngắn hạn khoảng năm 2023 và xa hơn nữa.

Phân tích đặc biệt chỉ ra điểm nhấn vào Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) và khuôn khổ mới của nó, trong đó nó sẽ chịu được lạm phát cao hơn để phục hồi toàn diện. Ngân hàng cho rằng ý định của Fed không thắt chặt chính sách cho đến khi lạm phát tăng liên tục sẽ có tác động nghiêm trọng.

Nhà kinh tế học của Deutsche, David Folkerts-Landau cho biết: “Hậu quả của sự chậm trễ sẽ là sự gián đoạn hoạt động kinh tế và tài chính nhiều hơn so với trường hợp Fed hành động. Đổi lại, điều này có thể tạo ra một cuộc suy thoái đáng kể và gây ra một chuỗi khó khăn tài chính trên toàn thế giới, đặc biệt là ở các thị trường mới nổi”.

Là một phần của cách tiếp cận đối với lạm phát, Fed sẽ không tăng lãi suất hoặc cắt giảm chương trình mua tài sản của mình cho đến khi thấy “tiến bộ đáng kể hơn nữa” đối với các mục tiêu bao trùm của mình. Nhiều quan chức Ngân hàng Trung ương cho biết họ chưa tiến đến các mục tiêu đó.

Trong khi đó, các chỉ số như giá tiêu dùng và chỉ số giá chi tiêu cá nhân đều cao hơn mục tiêu lạm phát 2% của Fed. Các nhà hoạch định chính sách cho biết sự gia tăng lạm phát hiện tại chỉ là tạm thời và sẽ giảm bớt một khi sự gián đoạn nguồn cung và các tác động cơ bản từ dịch COVID-19 giảm bớt.

Lạm phát được dự báo diễn ra và kéo dài, để lại hậu quả trong những năm tới (ảnh: The New York Times)

Nhóm Deutsche không đồng thuận quan điểm này, họ cho rằng các gói kích thích và những thay đổi kinh tế cơ bản sẽ dẫn đến lạm phát mà Fed sẽ không chuẩn bị sẵn sàng để giải quyết. “Có thể mất một năm nữa cho đến năm 2023 nhưng lạm phát sẽ bùng phát trở lại, việc bỏ qua lạm phát khiến các nền kinh tế toàn cầu đang ngồi trên một quả bom hẹn giờ”, Folkerts-Landau cho biết.

Jan Hatzius, nhà kinh tế trưởng tại Goldman Sachs, cho biết mình có những lý do mạnh mẽ để ủng hộ quan điểm này. Một trong những lý do mà ông trích dẫn là khả năng hết hạn khoản trợ cấp thất nghiệp tăng cường sẽ khiến người lao động quay trở lại công việc của họ trong những tháng tới, giảm bớt áp lực về tiền lương.

Về áp lực giá nói chung, Hatzius nói rằng phần lớn mức tăng đột biến hiện nay đang được thúc đẩy bởi “vai trò chưa từng có của các yếu tố ngoại lai” sẽ giảm xuống và đưa mức trở lại gần mức bình thường.

Hatzius viết: “Tất cả những điều này cho thấy rằng các quan chức Fed có thể kiên định với kế hoạch của họ để thoát khỏi lập trường chính sách dễ dàng hiện tại".

Quốc hội đã thông qua hơn 5 nghìn tỷ USD kích thích kinh tế liên quan đến đại dịch cho đến nay và Fed đã tăng gần gấp đôi bảng cân đối kế toán của mình, thông qua việc mua tài sản hàng tháng, chỉ còn 8 nghìn tỷ USD. Kích thích tiếp tục được đưa ra ngay cả khi nền kinh tế dự kiến sẽ tăng trưởng với tốc độ khoảng 10% trong quý 2/2021 và bức tranh việc làm đã tăng thêm trung bình 478.000 việc làm mỗi tháng vào năm 2021.

“Chưa bao giờ chúng ta thấy chính sách tài khóa và tiền tệ có sự phối hợp lớn như vậy. Điều này sẽ tiếp tục khi sản lượng vượt quá tiềm năng. Đây là lý do tại sao lần này khác với lạm phát”, Folkers-Landau nói.

Nhóm Deutsche cho biết lạm phát sắp tới có thể giống với những năm 1970, một thập kỷ mà lạm phát trung bình gần 7% và ở mức hai con số vào nhiều thời điểm khác nhau. Giá thực phẩm và năng lượng tăng vọt cùng với việc chấm dứt kiểm soát giá đã giúp đẩy lạm phát tăng vọt trong thời đại đó.

Chủ tịch Fed lúc đó là Paul Volcker đã dẫn đầu nỗ lực kiềm chế lạm phát, nhưng cần phải sử dụng các đợt tăng lãi suất ấn tượng gây ra suy thoái. Các nhà kinh tế của Deutsche Bank lo lắng rằng một kịch bản như vậy có thể xảy ra một lần nữa.

Ngân hàng này cho biết việc tăng lãi suất có thể "gây ra sự tàn phá trong một thế giới nợ nần chồng chất", với các cuộc khủng hoảng tài chính có thể xảy ra đặc biệt ở các nền kinh tế mới nổi, nơi tăng trưởng sẽ không thể vượt qua chi phí tài chính cao hơn.