Doanh nghiệp tiếp cận vốn thông minh

>> TÀI CHÍNH ĐA CHIỀU: Kỳ vọng lãi suất huy động giảm sớm

Trong năm 2023, bối cảnh kinh tế toàn cầu vẫn còn nhiều yếu tố bất lợi và khó lường, các ngân hàng trung ương sẽ tiếp tục duy trì chính sách tiền tệ thắt chặt, tăng lãi suất để kiểm soát lạm phát. Đồng thời, lạm phát cơ bản trong nước có thể chịu nhiều thách thức do áp lực từ cả yếu tố bên cung (giá hàng hóa tăng cao) và bên cầu (phục hồi kinh tế). Vì vậy, chúng ta không thể chủ quan với rủi ro lạm phát trong năm 2023. 

Tác động tích cực của việc giảm lãi suất khó vực dậy tình hình tài chính của các doanh nghiệp do sự gián đoạn nguồn cung và xung đột trên thế giới vẫn đang tiếp diễn

Quốc hội Việt Nam đã đặt mục tiêu lạm phát năm 2023 quanh mức 4,5%. Để đạt được mục tiêu này, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) chủ động điều hành linh hoạt các công cụ chính sách tiền tệ nhằm kiểm soát lạm phát, điều hành tỷ giá, can thiệp thị trường tiền tệ, ngoại hối khi cần thiết nhằm ổn định thị trường, đảm bảo an toàn hoạt động của hệ thống ngân hàng. Tuy nhiên, nền kinh tế Việt Nam hiện phụ thuộc rất nhiều vào hệ thống ngân hàng để có vốn đầu tư trung và dài hạn nhưng huy động vốn của ngân hàng chủ yếu là ngắn hạn, điều này tạo ra rủi ro về thanh khoản và kỳ hạn cho hệ thống tổ chức tín dụng.  

Theo số liệu từ Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, tỷ lệ tín dụng/GDP của Việt Nam đã đạt 124%, cao nhất trong số các quốc gia có tỷ lệ tín dụng trên GDP cao. Đây cũng là tỷ lệ cao nhất trong số các quốc gia xếp hạng tín dụng Ba và Baa theo thống kê của Ngân hàng Thế giới. Trước những biến động phức tạp, khó lường của thị trường chứng khoán, trái phiếu doanh nghiệp, thị trường bất động sản có dấu hiệu thu hẹp lại càng tạo thêm áp lực lên cân đối tín dụng ngân hàng và điều hành chính sách tiền tệ năm 2023. Giải ngân vốn đầu tư công chậm cũng làm gia tăng áp lực cung ứng vốn cho nền kinh tế lên tín dụng ngân hàng. Vì vậy, ông Quang nêu quan điểm cần khơi thông và tạo sự kết nối, phát triển đồng bộ tất cả các nguồn vốn này, trong đó coi tín dụng ngân hàng là hạt nhân, là huyết mạch kết nối nguồn vốn này. 

Huy động vốn trên thị trường cổ phiếu sơ cấp đã huy động được khoảng 75.000 tỷ đồng trong năm 2022. Tuy nhiên, kênh này vẫn được đánh giá là yếu về chức năng huy động vốn, quy mô còn nhỏ so với kênh tín dụng ngân hàng và kênh trái phiếu doanh nghiệp.  

Về thị trường trái phiếu, giao dịch tài sản nay trên Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX) dự kiến sẽ chính thức ra mắt trước thời hạn 30/6 theo quy định của Nghị định 65 và một phần thị trường trái phiếu sẽ được quản lý thông qua nền tảng này. Điều này sẽ cung cấp một thị trường huy động vốn minh bạch thông tin và thanh khoản.  

>> Lãi suất và vấn đề tiếp cận vốn của doanh nghiệp

TS. Bùi Duy Tùng

Diễn biến lãi suất tại thị trường Mỹ và châu Âu đang có dấu hiệu giảm tốc. Tuy nhiên, những phân tích ở trên cho thấy NHNN ít có khả năng hạ lãi suất mạnh trong năm 2023. Mặt bằng lãi suất năm 2023 có thể vẫn cao nhưng tốc độ tăng lãi suất có khả năng sẽ chậm lại. Hơn nữa, tác động tích cực của việc giảm lãi suất khó vực dậy tình hình tài chính của các doanh nghiệp do sự gián đoạn nguồn cung và xung đột trên thế giới vẫn đang tiếp diễn.  

Phát hành trái phiếu ra công chúng được kỳ vọng sẽ tăng vào năm 2023 khi nhiều doanh nghiệp phát hành trái phiếu ra công chúng sau khi được xếp hạng. Điều này sẽ cung cấp cho các nhà đầu tư nhiều lựa chọn hơn để đầu tư và cũng sẽ giúp các doanh nghiệp huy động vốn để phát triển. Việc tăng cường phát hành trái phiếu ra công chúng được kỳ vọng sẽ cung cấp nguồn vốn đa dạng và ổn định hơn cho nền kinh tế.  

Tuy nhiên, hoạt động của thị trường này sẽ gặp một số khó khăn do một lượng lớn trái phiếu sẽ đáo hạn vào năm 2023. Điều này có thể dẫn đến tình trạng thiếu tín dụng khi các quỹ được sử dụng để thanh toán các trái phiếu này, có khả năng làm chậm hoạt động kinh tế. Ngoài ra, nếu thị trường trái phiếu suy giảm có thể dẫn đến nợ xấu tăng lên đối với các ngân hàng và giảm hoạt động cho vay của họ, ảnh hưởng trực tiếp đến việc huy động vốn của doanh nghiệp 

Tiếp cận nguồn vốn trong bối cảnh kinh tế hiện nay không phải là điều dễ dàng đối với các doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Với lãi suất cao, dòng tiền hạn chế và thị trường tài chính không ổn định, các doanh nghiệp phải thực hiện các bước để chuẩn bị cho thách thức đảm bảo nguồn vốn.  

Một bước quan trọng đối với các doanh nghiệp là đảm bảo họ đang hoạt động trong đúng ngành và có năng lực cốt lõi mạnh mẽ. Điều này sẽ khiến chúng trở nên hấp dẫn hơn đối với các nhà đầu tư và người cho vay tiềm năng. Ngoài ra, các doanh nghiệp phải làm cho dữ liệu tài chính và hoạt động của mình minh bạch nhất có thể, vì điều này sẽ giúp xây dựng lòng tin và sự tin tưởng với các tổ chức tài chính. 

Một bước quan trọng khác là có nhiều lựa chọn khi lựa chọn các sản phẩm ngân hàng. Điều này sẽ giúp các doanh nghiệp linh hoạt hơn về cách họ tiếp cận vốn và sẽ giúp họ tìm được các điều khoản và tỷ lệ tốt nhất. 

Cuối cùng, các doanh nghiệp phải thận trọng và thông minh khi vay vốn. Với lãi suất cao, điều cần thiết là các doanh nghiệp phải tính toán cẩn thận về dòng tiền trong tương lai trước khi nhận bất kỳ khoản nợ nào. 

Nhìn chung, môi trường kinh tế hiện nay là thách thức đối với các doanh nghiệp và khả năng tiếp cận vốn đã là một trở ngại. Các doanh nghiệp phải hợp tác chặt chẽ với các đối tác ngân hàng, minh bạch về tài chính và đưa ra những lựa chọn thông minh khi vay vốn. Bằng cách đó, họ sẽ có vị trí tốt hơn để vượt qua cơn bão sắp hiện diện.