Chiều 30/6, tại Văn phòng Chính phủ, lễ ký Hiệp định thương mại tự do Việt Nam và Liên minh châu Âu - EU (EVFTA) diễn ra dưới sự chứng kiến của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc. Việt Nam và EU cũng ký Hiệp định bảo hộ đầu tư (IPA).

Dưới đây, Diễn đàn Doanh nghiệp giới thiệu một số ý kiến của các chuyên gia, doanh nghiệp, hiệp hội về cơ hội của Việt Nam trong EVFTA.

Bà Nguyễn Thị Thu Trang - Giám đốc Trung tâm WTO và hội nhập (VCCI): Nhiều cơ hội to lớn.

Việc tham gia sâu rộng các FTA thế hệ mới nói riêng và EVFTA nói chung sẽ mang lại những cơ hội to lớn.

Đó là cơ hội nhập khẩu máy móc, trang thiết bị phục vụ sản xuất từ các đối tác EU với giá cả hợp lý hơn. Tuy nhiên, quy tắc xuất xứ để hưởng ưu đãi thuế quan có thể không dễ đáp ứng, nhất là đối với các mặt hàng nông sản nhập khẩu.

Cam kết FTA không đồng nghĩa với giấy phép/Visa xuất khẩu cho các loại hàng hoá. Cam kết FTA cũng không xoá bỏ các yêu cầu về hàng rào kỹ thuật trong thương mại, truy xuất nguồn gốc và an toàn thực phẩm…

Nhưng để nắm bắt những cơ hội từ EVFTA cũng không là điều dễ dàng bởi hàng hóa xuất nhập khẩu muốn được hưởng ưu đãi thuế, phi thuế hay hạn ngạch như cam kết thì cần đáp ứng yêu cầu về quy tắc nguồn gốc xuất xứ với nguyên tắc hàm lượng giá trị nội khối không dưới 40%. Một trong những điểm đáng chú ý của EVFTA là cam kết sở hữu trí tuệ, gồm các cam kết về nhãn hiệu, chỉ dẫn địa lý, bằng sáng chế, thông tin bí mật.

Bà Nguyễn Thị Thu Trang - Giám đốc Trung tâm WTO và hội nhập (VCCI).

Bà Nguyễn Thị Thu Trang - Giám đốc Trung tâm WTO và hội nhập (VCCI).

Với mặt hàng dệt may, để được hưởng ưu đãi thuế quan thì phải đảm bảo yêu cầu nghiêm ngặt về xuất xứ hàng hoá, nghĩa là hàng hoá đó ít nhất phải sản xuất tại Việt Nam. EU cũng cho phép áp dụng quy chế cộng dồn nguồn gốc xuất xứ, chẳng hạn vải sản xuất tại Hàn Quốc, nước có FTA song phương với EU, cũng được công nhận nguyên tắc xuất xứ từ vải trở đi và được hưởng ưu đãi.

Một trong các thách thức to của ngành dệt may trong thời kì tới là tăng trưởng nguồn nguyên phụ liệu trong nước. Tuy nhiên, đây đồng thời là cơ hội lôi kéo các nhà đầu tư nước ngoài vào ngành công nghiệp phụ trợ nhằm tận dụng tối đa cơ hội từ EVFTA.

Ông Phạm Hồng Hải, Tổng giám đốc Ngân hàng HSBC Việt Nam: EVFTA sẽ gia tăng trung bình 0,1% GDP Việt Nam mỗi năm.

Đầu tư trực tiếp từ châu Âu tới Việt Nam, dưới tác động của Hiệp định, cũng sẽ gia tăng tăng trưởng của Việt Nam, trên cơ sở đầu tư trung bình của Liên minh châu Âu vào Việt Nam đạt trung bình gần 800 triệu đô la Mỹ trong khoảng từ 2010 tới 2017.

Ông Phạm Hồng Hải, Tổng giám đốc Ngân hàng HSBC Việt Nam.

Ông Phạm Hồng Hải, Tổng giám đốc Ngân hàng HSBC Việt Nam.

Các ngành như may mặc và da giày của Việt Nam được kỳ vọng hưởng lợi nhiều nhất từ Hiệp định. Hiện, xuất khẩu may mặc và da giày của Việt Nam sang châu Âu đạt gần 9 tỷ đô la Mỹ trong năm 2018 trong khi thuế suất trung bình châu Âu áp cho các sản phẩm này ở mức 9%. Những mức thuế quan này sẽ được dỡ bỏ trong vòng ba năm hoặc ngay lập tức sau khi EVFTA có hiệu lực đối với những hàng hóa ít nhạy cảm. Những cam kết mở cửa mạnh mẽ trong Hiệp định sẽ giúp mở cửa hơn nữa thị trường xuất khẩu cho Việt Nam, đặc biệt là dệt may.

Ông Thân Đức Việt - Phó tổng Giám đốc May 10: Cơ hội vàng cho dệt may

Doanh nghiệp chúng tôi đã lên kế hoạch liên kết các chuỗi cung ứng trong nước để sản xuất từ sợi trở đi, để tận dụng các lợi thế trong hiệp định, nhất là chứng minh quy tắc xuất xứ. 

Cơ cấu xuất khẩu của doanh nghiệp này hiện 35% vào châu Âu, 45% vào Mỹ và chỉ 10% xuất sang Nhật. Lãnh đạo May 10 tin, thị phần vào châu Âu sẽ tăng khi EVFTA thực thi, lượng đặt hàng từ các đối tác tăng. Hơn nữa với mặt hàng dệt may, EVFTA không nhiều rào cản như CPTPP. 

Ông Thân Đức Việt - Phó tổng Giám đốc May 10.

Ông Thân Đức Việt - Phó tổng Giám đốc May 10.

Trong hơn 2 thập kỷ qua, thương mại song phương giữa hai thị trường Việt Nam - EU đã tăng hơn 20 lần, với giá trị mỗi năm gần 50 tỷ Euro, đưa châu Âu thành thị trường xuất khẩu lớn thứ hai của Việt Nam sau Mỹ.  Lượng hàng xuất châu Âu của đơn vị này sẽ tăng thêm khoảng 20% khi EVFTA được ký vì “tìm thêm được nhiều khách hàng mới và khách hàng cũ tăng lượng đặt hàng”.