>>>Logistics xanh là đòi hỏi và xu hướng tất yếu

Phát biểu tại Diễn đàn Logistics Việt Nam 2022 với chủ đề "Logistics xanh", ông Trần Lưu Quang, Bí thư Thành ủy Hải Phòng cho biết, bước sang năm 2022, mặc dù chịu ảnh hưởng từ nhiều yếu tố, tình hình kinh tế - xã hội thành phố Hải Phòng trong 10 tháng năm 2022 tiếp tục ổn định và phát triển.

Diễn đàn Logistics Việt Nam 2022 với chủ đề

Diễn đàn Logistics Việt Nam 2022 với chủ đề "Logistics xanh".

Hải Phòng xây dựng các khu logistics tập trung

Tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) đạt mức tăng trưởng khá so với cùng kỳ. Hầu hết các chỉ tiêu kinh tế tiếp tục tăng trưởng cao; các chỉ số về năng lực cạnh tranh và cải cách hành chính được cải thiện mạnh mẽ.

Các ngành dịch vụ truyền thống, có lợi thế của thành phố như dịch vụ cảng biển, dịch vụ logistics đã có những bước phát triển mạnh mẽ; đóng góp tích cực đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của thành phố nói riêng, Vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ nói chung.

Tốc độ tăng trưởng dịch vụ logistics trên địa bàn thành phố đạt khoảng 20-23%/năm; tỷ trọng đóng góp vào GRDP thành phố đạt từ 13-15%. Sản lượng hàng hóa qua cảng tăng trưởng mạnh, chiếm thị phần ngày càng lớn trong hệ thống cảng biển của cả nước.

Cùng với đó, hạ tầng cảng biển được nâng cấp và đầu tư xây dựng theo hướng đồng bộ, hiện đại, phù hợp với xu hướng phát triển vận tải biển khu vực và quốc tế; hệ thống giao thông kết nối được cải thiện, đồng bộ hơn.

Cảng cửa ngõ quốc tế Hải Phòng đưa vào khai thác bến số 1, số 2 từ năm 2018, đã phát huy vai trò là một cảng nước sâu, cảng cửa ngõ trung chuyển quốc tế và khu vực.

"Thành phố cũng đang đẩy nhanh hoàn thiện thủ tục đầu tư xây dựng và khởi công các bến tiếp theo, góp phần đưa Hải Phòng trở thành trung tâm kinh tế dịch vụ lớn và hiện đại, xứng đáng là một trọng điểm kinh tế của cả nước, cửa chính ra biển của các tỉnh phía Bắc, một mắt xích quan trọng trong chiến lược phát triển kinh tế và tham gia vào chuỗi các cảng biển quốc tế và khu vực", Bí thư Thành ủy Hải Phòng thông tin. 

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, hoạt động logistics tại Hải Phòng vẫn còn tồn tại những hạn chế như: Phần lớn sản lượng hàng hóa thông qua cảng biển khu vực Hải Phòng tiếp tục được lưu chuyển bằng đường bộ, gây áp lực lớn lên hệ thống giao thông; phương thức vận tải hàng hóa bằng đường sắt, đường thủy nội địa còn yếu.

Mặt khác, doanh nghiệp logistics trên địa bàn tuy đông về số lượng nhưng năng lực cạnh tranh còn hạn chế, chiếm thị phần thấp; nhân lực logistics thiếu cả về số lượng và chất lượng...

Bí thư Thành ủy Hải Phòng cũng nêu rõ: Nghị quyết số 45 của Bộ Chính trị đã xác định “đến năm 2025, xây dựng và phát triển Hải Phòng trở thành trung tâm dịch vụ logistics quốc gia” và “đến năm 2030, thành phố Hải Phòng trở thành trung tâm dịch vụ logistics quốc tế hiện đại bằng cả đường biển, đường hàng không, đường bộ cao tốc, đường sắt tốc độ cao”. Đây là mục tiêu đồng thời là nhiệm vụ lớn đặt ra cho Hải Phòng trong thời gian tới.

Trong bối cảnh đó, để triển khai thực hiện Nghị quyết số 45, Bí thư Thành ủy Hải Phòng cho biết, thành phố đặt ra các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm để đẩy mạnh phát triển dịch vụ logistics trên địa bàn thành phố. 

Một là, đẩy mạnh cải cách hành chính, chuyển đổi số trong lĩnh vực cảng biển, logistics. Hai là, tăng cường thu hút đầu tư, xúc tiến thương mại, hình thành các chuỗi dịch vụ logistics chuyên sâu, có giá trị gia tăng cao và liên kết vùng. 

Ba là, quy hoạch và xây dựng các khu logistics tập trung, có quy mô lớn, gắn với hệ thống cảng biển, khu công nghiệp, khu kinh tế, có kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại và thông minh.

Bốn là, đẩy mạnh huy động và sử dụng hiệu quả các nguồn lực để tập trung đầu tư xây dựng một số công trình hạ tầng, giao thông trọng điểm, có tính liên kết vùng như: Các bến còn lại của Cảng cửa ngõ quốc tế Hải Phòng, nâng cấp Cảng hàng không quốc tế Cát Bi, nâng cấp hệ thống giao thông kết nối đến các địa phương...

Năm là, nghiên cứu xây dựng, phát triển một số cơ sở đào tạo nhân lực phục vụ lĩnh vực dịch vụ logistics.

>>>Logistics xanh là đòi hỏi và xu hướng tất yếu

>>>"Đói đơn hàng" trầm trọng, doanh nghiệp logistics cần làm gì?

Liên kết tam giác động lực phía Bắc

Hải Phòng là địa phương trong vùng tam giác động lực phía Bắc, do đó, các chuyên gia cho rằng, cần giải bài toán  làm gì để phát triển logistics thực sự thúc đẩy liên kết của tam giác động lực Hà Nội - Hải Phòng - Quảng Ninh. Theo đó, bà Phạm Thị Lan Hương, Phó Chủ tịch, kiêm Tổng thư ký Hiệp hội Logistics Hà Nội nhận định, có 4 góc độ chính có thể tính đến khi phát triển logistics cho một vùng.

bà Phạm Thị Lan Hương, Phó Chủ tịch, kiêm Tổng thư ký Hiệp hội Logistics Hà Nội

Bà Phạm Thị Lan Hương, Phó Chủ tịch, kiêm Tổng thư ký Hiệp hội Logistics Hà Nội.

Thứ nhất, ở góc độ phân vai theo thế mạnh của địa phương, cần xác định rõ địa phương nào sẽ đóng vai trò kết nối xuất nhập khẩu, địa phương nào trung chuyển phục vụ sản xuất và địa phương nào là trung tâm phân phối phục vụ tiêu dùng.

Thứ hai, cần hướng đến giảm áp lực đối với địa phương đang có những áp lực nhất định với logistics, bài toán cụ thể là nâng cao vị thế cửa ngõ của Quảng Ninh. Bởi Quảng Ninh có vị thế kết nối quốc tế thông qua cửa ngõ đường biển và đường bộ nhưng chưa được khai thác hết mức, trong khi Hải Phòng cần đẩy mạnh vận tải đường sắt và đường thủy nội địa.

Thứ ba, câu chuyện quy hoạch vùng và liên kết các phương thức vận tải. Ngoài việc mỗi địa phương tự xây dựng quy hoạch của mình, cần giải quyết bài toán quy hoạch vùng, hướng đến trung tâm logistics chung của các địa phương này, từ đó kết nối được tất cả các phương thức vận tải.

Thứ tư, cần nâng cao chất lượng nhân lực logistics, cần nhiều hơn các doanh nghiệp lớn trong lĩnh vực này ở các địa phương; phát triển mạng lưới đào tạo.

“Tuy nhiên, vai trò, vị thế của mỗi địa phương là hoàn toàn không giống nhau. Hà Nội sẽ phát huy vai trò trung tâm phân phối hàng hóa cho tiêu dùng và thương mại điện tử phục vụ thị trường toàn miền Bắc. Vì thế, Hà Nội nên hướng đến phát triển mô hình logistics nội đô dựa trên ứng dụng công nghệ. Trong khi đó, Hải Phòng và Quảng Ninh có vị thế tương đối giống nhau, đều là cửa ngõ kết nối Việt Nam và quốc tế bằng đường biển, riêng Quảng Ninh còn kết nối bằng đường bộ thông qua cửa khẩu Móng Cái”, Phó Chủ tịch Hiệp hội Logistics Hà Nội dẫn chứng.

Do đó, Hải Phòng, Quảng Ninh nên đi theo hướng phát triển các khu công nghiệp trên nền tảng logistics, thu hút đầu tư từ doanh nghiệp logistics. Song song đó là phát huy vai trò cung cấp các dịch vụ logistics phục vụ cho sản xuất công nghiệp.

Từ những phân tích trên, bà Hương đề xuất một số giải pháp nên làm nhanh để phát triển logistics tại ba địa phương này. Đó là cần tạo cơ chế, thu hút luồng hàng để khai thác tối đa năng lực tuyến đường sắt Hà Nội - Cảng Hải Phòng; Hà Nội - Kép (Bắc Giang) - Cảng Cái Lân (Hạ Long).

Đặc biệt, cần giải quyết các vấn đề tồn đọng của các cảng thủy nội địa Hà Nội, từ đó khai thác được tuyến vận tải thủy nội địa kết nối Hải Phòng - Hà Nội.

Đồng thời, cần xây dựng chương trình hợp tác giữa các hiệp hội logistics/hiệp hội ngành nghề của các địa phương, thông qua đó thúc đẩy kết nối giữa các doanh nghiệp. Xây dựng cơ chế khung để thu hút doanh nghiệp logistics lớn đầu tư và hoạt động tại khu vực. Về nhân lực, cần hợp tác giữa các cơ sở đào tạo về logistics của Hà Nội - Hải Phòng - Quảng Ninh; tăng cường đào tạo nghề, đào tạo nghiệp vụ. Sớm có đề án xây dựng trung tâm logistics vùng giữa 3 địa phương.