Ma Huateng đã xây dựng nên Tencent, Wechat như thế nào?

Ông Ma Huateng là người sáng lập Tencent, công ty Internet số một Trung Quốc hiện nay. Ông có biệt danh "Pony" (ngựa con), để phân biệt với Jack Ma - nhà sáng lập hãng thương mại điện tử Alibaba, bởi cả hai đều mang họ Ma (Mã). Trái ngược với phong cách của Jack Ma, "Pony" Ma đặc biệt ngại tiếp xúc với báo giới, hiếm khi trả lời phỏng vấn.

"Vua" sao chép

Sau khi tốt nghiệp Đại học Thẩm Quyến của Trung Quốc vào năm 1993 với tấm bằng khoa học máy tính, phải 5 năm sau, Ma mới bắt tay vào thành lập Tencent và xây dựng những nền tảng truyền thông mà về sau sẽ đưa công ty này trở thành một "gã khổng lồ".

Ông Ma Huateng là người sáng lập Tencent, công ty Internet số một Trung Quốc hiện nay

Cũng giống như nhiều startup công nghệ Trung Quốc, thành công của tỷ phú Ma Huateng bắt nguồn từ các ý tưởng sao chép từ nước ngoài. Ông từng tuyên bố "sao chép có thể hiểu là học tập, là một kiểu tiếp thu, một kiểu lấy dài bù ngắn".

Ma Huateng từng theo học tại Đại học Thâm Quyến ngành khoa học máy tính. Ngay từ khi còn trẻ, ông đã chơi chứng khoán và thu được những khoản lợi nhuận đáng kể.

Sau khi tốt nghiệp đại học với thành tích xuất sắc, Ma Huateng nhanh chóng tìm được công việc lập trình viên phần mềm. Ông làm việc tại công ty viễn thông ở Thâm Quyến với mức lương không nhỏ tại thời điểm bấy giờ.

Trong một lần nghe bài thuyết trình về ICQ (dịch vụ tin nhắn trực tuyến đầu tiên trên thế giới của một công ty Israel), Ma Huateng đã cùng đồng nghiệp phát triển bản sao của ICQ cho thị trường Trung Quốc với tên gọi OICQ. Phần mềm miễn phí này nhanh chóng lan rộng và trở thành một trong những phần mềm nhắn tin phổ biến nhất Trung Quốc.

Tencent, theo phiên âm tiếng Hoa là "teng" và "xun", có nghĩa là "thư tín phi mã”. Cái tên thể hiện tính năng sản phẩm đầu tiên của hãng, dịch vụ nhắn tin nhanh, mang tên QQ. Sản phẩm này được cho là bản sao của ICQ - một ứng dụng nhắn tin của Israel. 

Sau thành công của QQ, Tencent bắt đầu kiếm tiền qua hoạt động quảng cáo và thu phí duy trì tài khoản nâng cấp của người dùng QQ. Sau đó, Tencent nhanh chóng bổ sung thêm các dịch vụ gia tăng giá trị như hình ảnh, game và thử đẩy quảng cáo trực tuyến trên phần mềm QQ. Công ty cũng xây dựng hệ thống thanh toán riêng có tên QQ Coin để không phụ thuộc vào các nhà mạng.

Mặc dù bị gắn nhãn sao chép nhưng QQ vẫn thành công rất nhanh, do Pony Ma đã tinh chỉnh sản phẩm sao cho phù hợp với thị trường Trung Quốc. Năm 2004, Tencent lên sàn chứng khoán Hong Kong. Đến năm 2011, khi WeChat ra đời, Tencent trở thành cái tên "hot" trên toàn cầu.

WeChat lấy ý tưởng từ ứng dụng nhắn tin Whatsapp và nhanh chóng lan rộng, đến nay đã có gần 1 tỷ người dùng.

Ngoài ra, Tencent còn xây dựng được mảng trò chơi di động với quy mô lớn, và thâm nhập thành công nhiều mảng khác, như điện toán đám mây, trí tuệ nhân tạo, đồng thời đầu tư vào hàng loạt công ty phương Tây.

Kín tiếng với truyền thông

Tỷ phú giàu nhất Trung Quốc là một nhà chiến lược. Ông từng cùng các giám đốc của mình dành hai ngày đi xuyên sa mạc Gobi và tuyên bố việc này giúp xây dựng văn hóa công ty.

Ma thừa nhận có sở thích với thiên văn học. Mùa hè năm ngoái, Tencent đầu tư vào các startup tìm kiếm mặt trăng và các tiểu hành tinh để tìm những nguồn nguyên liệu tự nhiên.

“Chúng tôi luôn rộng mở với những điều không ai ngờ đến, muốn thấy liệu con người có thể đẩy biên giới đi bao xa và chúng ta có thể làm gì bên ngoài trái đất”, David Wallerstein, Giám đốc mảng thám hiểm Tencent cho biết.

Đời sống riêng tư của Ma luôn là một điều bí ẩn. Một số nguồn tin trong nước tiết lộ, ông sở hữu nhiều bất động sản trị giá hàng triệu USD ở Hong Kong và những bộ sưu tập nghệ thuật đắt tiền. Doanh nhân ít khi nói chuyện trước truyền thông hay công chúng, thường sử dụng tiếng Trung và hiếm khi nói tiếng Anh mặc dù có thể nghe và giao tiếp bằng ngôn ngữ này.

Trên các trang thông tin, ông được biết đến là người có “ít tiểu sử”. Các thông tin hiếm hoi về bản thân ông chỉ có thêm là thần tượng nhà sáng lập Apple Steve Jobs, từng chuyển 2 tỷ USD giá trị cổ phần tại Tencent cho quỹ từ thiện năm 2016.

Một nhà phân tích từng ví Ma giống như một con bọ cạp. “Ông ấy không bao giờ nói nhiều nhưng luôn nghĩ về các chiến lược. Ma ẩn mình sau tấm rèm, rất tập trung và sau đó bắt đầu tấn công”, vị này nói. Đôi khi, giữ một tiểu sử ít ỏi đồng nghĩa với việc tự làm dày nó lên theo thời gian.