Các doanh nghiệp KHCN vẫn khó thế chấp quyền sở hữu trí tuệ để vay vốn ngân hàng. Ảnh: TTX

Theo quy định hiện hành, doanh nghiệp có thể sử dụng tài sản đảm bảo (TSĐB) là quyền sở hữu trí tuệ (SHTT) để vay vốn ngân hàng. Tuy nhiên trên thực tế, các doanh nghiệp này vẫn khó tiếp cận vốn vay theo cách này.

Doanh nghiệp muốn

Ông Lưu Hải Minh - Phó Giám đốc Công ty CP Công nghệ Mới Nhật Hải (OIC NEW) cho biết, để giúp doanh nghiệp KHCN vượt qua khó khăn do COVID-19, chúng tôi mong Chính phủ tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp KHCN có thể sử dụng quyền SHTT như một tài sản thế chấp để vay vốn. Đề xuất của ông Lưu Hải Minh cũng là mong muốn của nhiều doanh nghiệp khác.

Đề xuất trên của các doanh nghiệp là hoàn toàn chính đáng và cũng đã được pháp luật quy định. Theo đó, Bộ Luật Dân sự năm 2015 quy định, quyền tài sản bao gồm quyền tài sản đối với đối tượng quyền SHTT, quyền sử dụng đất và các quyền tài sản khác...

Ngân hàng khó

Một chuyên gia cho biết, mặc dù pháp luật quy định quyền SHTT cũng là một loại tài sản, nhưng với điều kiện hiện nay của Việt Nam, khó sử dụng tài sản này để thế chấp vay vốn ngân hàng vì một số lý do sau:

Thứ nhất, khó định giá tài sản SHTT. Trong khi các ngân hàng phải biết được trị giá của tài sản mới có thể căn cứ vào đó để đưa ra hạn mức cho vay. Tuy nhiên để định giá chính xác, thì cần sớm có thị trường mua bán loại tài sản này.

Thứ hai, cũng vì không có thị trường nên loại tài sản này hầu như không có thanh khoản. Trong khi các ngân hàng cần những TSĐB có tính thanh khoản cao.

Ngay cả khi có thị trường thì các ngân hàng có thể vẫn ngần ngại, vì giá trị của tài sản SHTT có thể suy giảm rất nhanh theo thời gian. “Một tài sản trí tuệ dù rất có giá trị ở thời điểm này, nhưng chỉ một thời gian sau có thể đã không còn giá trị. Trong bối cảnh KHCN bùng nổ như hiện tại thì khoảng thời gian đó lại càng bị thu hẹp”, vị chuyên gia trên cho biết.

Kinh nghiệm quốc tế cho thấy, việc thế chấp quyền SHTT để vay vốn vẫn còn nhiều hạn chế do khó định giá quyền SHTT, giá trị quyền SHTT chỉ được bảo đảm trong chuỗi các hoạt động của doanh nghiệp đó, khó chuyển giao khi xử lý TSĐB.

Xem ra “cánh cửa” khả thi nhất cho thế chấp vay vốn đối với tài sản SHTT chính là các quỹ đầu tư mạo hiểm.