In bài viết (Ctrl+P)>>“Bảo hiểm rủi ro” khi giá xăng dầu biến động
Ngày 11/5, xăng dầu lại tăng giá tiến sát đỉnh 30.000đ lít. Lý do đó mà các nhà quản lý Việt Nam đưa ra rất rõ ràng không ai bác bỏ được. Đó là xăng dầu thế giới đã vượt lên 100 USD/thùng. Điều đó hầu như không ai có ý kiến được cả, bởi dù có cao đến đâu thì họ vẫn phải sử dụng.
Chuyên gia kinh tế Vũ Vinh Phú.
Câu chuyện xăng dầu mấy tháng nay vẫn chưa dứt, tăng nhiều hơn giảm vì thế giá vẫn lên là chủ yếu. Sau những ý kiến kiến nghị đã có giảm bớt thuế phí hiện hành vì nó vừa cao vừa có loại vô lý.
Nhân đợt tăng giá này, liệu có cần nhắc mấy câu cửa miệng là "chia sẻ” hoặc “làm chính sách xuất phát từ những khó khăn hiện tại để doanh nghiệp phát triển được, nhất là mới qua đại dịch”.
Môt số chuyên gia, nhà quản lý tiếp tục đề nghị xem lại một số khoản thuế phí có thể giảm đươc để kéo “bớt” giá xuống. Song, một hai tháng nay bị rơi vào quên lãng. Bởi thu ngân sách vẫn tăng, ngân hàng đa số lãi lớn... và đặc biệt, hình như doanh nghiệp vẫn sống.
Tuy nhiên, doanh nghiệp sống như thế nào lại là chuyện khác, bởi với giá xăng dầu như hiện nay thì khó cho nhiều doanh nghiệp và người dân. Có bài toán “khổ lắm nói mãi”, đó là nếu tiếp tục giảm thuế phí thì có thể giảm thu ngân sách tạm thời.
Nhưng chúng ta phải nhìn nhận cái được lớn hơn, lâu dài hơn là khi doanh nghiệp sống khỏe mạnh với giá xăng dầu hợp lý, thì vòng sau sẽ tăng doanh thu, tăng nộp ngân sách. Có câu “thu không bóc vét mà dung dưỡng nguồn thu mới là quan trọng".
Ngày 11/5, xăng dầu tăng giá tiến sát đỉnh 30.000đ lít.
Lý giải việc giá dầu thô thế giới không lập đỉnh, nhưng giá xăng bán lẻ trong nước vẫn lên mức cao nhất từ trước tới nay, Bộ Công Thương - Tài chính cho biết thực tế giá bán lẻ xăng dầu trong nước không tính theo giá dầu thô như Brent hay WTI. Theo đó, giá cơ sở để xác định mức giá bán lẻ hiện được tính dựa trên giá thành phẩm xăng dầu trên thị trường Singapore (giá Platt).
Để có sản phẩm là xăng dầu thành phẩm, dầu thô cần trải qua quá trình lọc. Hiện, với mỗi thùng dầu thô (dung tích gần 159 lít), sau qua quá trình lọc hoá sẽ cho khoảng 76 lít xăng, còn lại là các sản phẩm dầu diesel, dầu hỏa, mazut và các sản phẩm hoá dầu khác. Tức mỗi thùng dầu thô qua lọc chỉ cho thành phẩm xăng tương đương một phần hai dung tích ban đầu.
Ngoài ra, do các yếu tố địa chính trị, như việc EU đưa ra đề xuất cấm vận với xăng dầu từ Nga, hay OPEC không tăng sản lượng như đề xuất của EU... đẩy mặt bằng giá thành phẩm xăng dầu thế giới bình quân 10 ngày qua trong xu hướng tăng mạnh.
Dữ liệu của liên Bộ Công Thương - Tài chính cho thấy bình quân giá thành phẩm xăng dầu thế giới giữa lần điều chỉnh ngày 11/5 và kỳ điều hành liền kề trước (ngày 4/5) tăng cao, ở mức 136,97 USD một thùng (với xăng RON 92 - loại dùng pha chế xăng E5 RON 92); 141,09 USD (với xăng RON 95). Còn dầu diesel bình quân là 150,14 USD mỗi thùng, dầu hoả 147,7 USD một thùng... Mức tăng tương ứng của giá thành phẩm xăng, dầu thế giới vừa qua là 5-8,3%.
Trong khi đó, giá thành phẩm xăng dầu tại kỳ điều hành giữa tháng 3 bình quân một thùng RON 92 là 128,57 USD; RON 95 là 132,33 USD một thùng và dầu diesel 141,04 USD... Tức hiện giá thành phẩm xăng đang tăng khá mạnh, cao hơn nhiều so với mặt bằng hồi tháng 3.
Bên cạnh đó, biến động của giá thành phẩm xăng dầu còn phụ thuộc vào cung - cầu ở từng giai đoạn. Tháng 3, các nước tăng mua dầu hoả, dầu diesel và mazut để thay khí đốt bị cấm vận từ Nga cho sưởi ấm mùa đông. Do đó, giá thành phẩm các mặt hàng dầu khi đó cao hơn giá xăng.
Còn hiện tại, giá thành phẩm xăng lại cao hơn dầu do cầu tăng lên từ các quốc gia. Vì thế biên độ tăng giá thành phẩm xăng nhiều hơn so với dầu.
Giá bán lẻ tới tay người tiêu dùng còn gồm các loại thuế, phí với tỷ trọng 38-42% cơ cấu giá. Tại kỳ điều hành hồi tháng 3, nhà điều hành còn xả thêm Quỹ bình ổn xăng dầu ở mức 1.000 đồng mỗi lít RON95; xăng E5 RON92 là 750 đồng và dầu diesel 1.500 đồng... để giữ mặt bằng giá.
Với mặt bằng giá hiện nay, theo tính toán của cơ quan điều hành, nếu không được giảm thuế bảo vệ môi trường (2.000 đồng mỗi lít với xăng RON 95; E5 RON 92 là 1.900 đồng và các mặt hàng dầu 700-1.000 đồng mỗi lít) giá bán lẻ xăng có thể tăng 3.300-3.500 đồng. Đồng nghĩa, giá xăng RON 95 sẽ lên hơn 32.000 đồng, còn E5 RON 92 gần 31.000 đồng một lít.