Triệu Như Phát - Tỷ phú nghèo biến giấc mơ Mỹ thành hiện thực

>>> Ingvar Kamprad – Vị tỷ phú “lập dị”!

Nắm giữ khối tài sản hơn nửa tỷ đô nhưng ít ai biết rằng người đàn ông ấy là người Việt di dân đến Mỹ với hai bàn tay trắng.

Cơ hội sau khi bế tắc

Xuất thân trong một gia đình nghèo ở Hải Phòng, 11 tuổi, cậu bé Frank Jao (tên Việt là Triệu Như Phát) đã phải rời khỏi gia đình đi bán báo để lấy tiền nuôi sống bản thân. Đến Mỹ năm 1975, trong túi Frank Jao chỉ còn vỏn vẹn đúng 50 xu.

Không nhà, không tiền, ông đã phải bán luôn chiếc áo khoác đang mặc trên người để lấy tiền mua thức ăn. Công việc mưu sinh đầu tiên trên đất Mỹ là gõ cửa từng nhà để chào bán máy hút bụi.

Không ít lần, câu trả lời ông nhận được sau tiếng gõ cửa là cái lắc đầu lạnh lùng và tiếng sập cửa thô thiển. Nửa năm sau đó, ông xin vào làm việc trong một dây chuyền lắp ráp tại một nhà máy. Cuộc sống quá nhiều khó khăn, có lúc không biết phải xoay xở thế nào và ông cảm thấy bế tắc.

Nhưng rồi cơ hội cũng đến với ông, trong một lần trò chuyện với một chuyên viên tư vấn, ông được nghe về bất động sản, một lĩnh vực mà ông rất thích. Ông bèn theo học những khoá đào tạo để cập nhật kiến thức về đầu tư, môi giới, quản trị và kinh doanh bất động sản.

Trong vòng một năm, ông đã lấy được giấy phép hành nghề và xin vào làm cho một công ty địa ốc của Mỹ. Ký ức của ông vẫn còn ghi khắc những ngày vất vả thiếu thốn trước kia do vậy, ông sống cần kiệm, tích lũy từng khoản tiền hoa hồng và dần dà đã có được một số vốn tương đối.

Ba năm sau khi đặt chân đến Mỹ, tức năm 1978, ông tự đứng ra mở một cơ sở kinh doanh riêng của mình: công ty Bridgecreek - chuyên phục vụ về đầu tư và phát triển địa ốc, với số vốn một nửa là của ông, nửa còn lại do một người Mỹ gốc châu Âu - giám đốc một ngân hàng Mỹ đóng góp.

Lần đầu tiên đứng ra lập một công ty kinh doanh ở Mỹ, lại có được một cổ đông là một người Mỹ từng có kinh nghiệm trong lĩnh vực ngân hàng và tài chính, ông Jao học hỏi được rất nhiều từ người cộng sự của mình.

Sau hơn 1 năm rưỡi hoạt động, người hùn vốn với ông đã bán lại phần hùn, ông đứng ra mua lại toàn bộ và tự mình kinh doanh từ đó. Sau gần 30 năm, công ty Bridgecreek phát triển rất mạnh và trở thành Bridgecreek Group Inc. chuyên đầu tư bất động sản ở nhiều nơi với số vốn lên đến khoảng hơn 500 triệu USD và có văn phòng toạ lạc tại Little Saigon.

Cha đẻ của Little Saigon

Nhiều năm qua, Khu thương mại Phước Lộc Thọ vẫn được biết đến như một thương xá sầm uất nhất tại khu Little Saigon, quận Cam, bang California (Mỹ). Khu thương mại này gắn liền với “tổng công trình sư” của nó là ông Frank Jao (tên Việt là Triệu Như Phát), một doanh nhân cực kỳ thành đạt tại California.

• Nhọc nhằn thân phận "Công chúa Huawei"
• Melanie Perkins - "Phù thủy" đồ họa

Theo lịch sử ghi chép của các cơ quan địa phương, chính quyền tiểu bang và Chính phủ Hoa Kỳ, ông Frank Jao chính là một trong những người khởi xướng và tạo dựng nên khu Little Saigon, một việc không hề dễ dàng đối với một di dân như ông.

Đối với người châu Á, lúc ấy, quận Cam còn là một vùng đất mới, chưa hình thành một khu vực sinh hoạt cộng đồng và mua sắm dành cho dân nhập cư. Hàng ngày, những người nhập cư từ các nước châu Á phải đổ về Los Angeles mua sắm.

Từ thực tế đó, ông đã cất công bỏ thời gian đi tìm địa điểm, vị trí để xây dựng nên một khu thương mại phục vụ nhu cầu của người dân gốc Á.

Ông nhận ra khu vực Little Saigon là một địa đểm khá thuận lợi vì nhiều lý do: đây là vùng đất chưa được khai thác hết tiềm năng, nhiều nơi trong vùng còn đất trống chỉ để trồng dâu; mặt khác, người Mỹ bản xứ không tập trung sinh hoạt tại đây, đa phần họ sử dụng khu này làm nơi đậu ô tô phế thải hoặc để lốp xe cũ; lợi tức của dân cư trong vùng tương đối thấp do đó giá đất rẻ hơn so với những vùng khác.

Ông Jao cùng hai người bạn khác, sau khi khảo sát, đã mạnh dạn đầu tư những cơ sở kinh doanh ban đầu tại vùng này. Văn phòng công ty khai thác địa ốc do ông Jao làm chủ đã mở ra và chính thức hoạt động nhằm phục vụ lợi ích và nhu cầu của người dân trong vùng.

Ông Ngô Khôn Hán, một doanh nhân gốc Việt cũng khai trương một siêu thị bán đủ các loại mặt hàng phục vụ nhu cầu hằng ngày. Rồi tiếp theo là một nhà thuốc Tây do ông Quách Nhất Danh đứng ra khai trương phục vụ người dân trong vùng.

khi ông Frank Jao tiến hành xây dựng khu Trung tâm thương mại tổng hợp Phước Lộc Thọ, nhiều người bảo ông là người “cung cấp áo gấm, áo lụa cho nông dân mặc”. Họ cho rằng ông có những ý tưởng điên rồ, viển vông, không hợp thời và thiếu thực tế…

Thế nhưng công ty Bridgebreek do ông làm chủ cùng những nhà đầu tư tiên phong vẫn quyết định xây dựng khu Trung tâm thương mại này. Năm 1987, công trình này được hoàn thành với diện tích của toà nhà chính khoảng hơn 30.000m2.

Có thể khẳng định Trung tâm thương mại Phước Lộc Thọ là khu thương mại sầm uất, đẹp và có đẳng cấp cao tại Little Saigon. Nơi đây được mệnh danh là “điểm đến” của mọi người trong suốt những năm qua.

Cho đến nay, ngay cả những khu trung tâm thương mại khác ra đời sau này, chưa có nơi nào có thể qua mặt được Phước Lộc Thọ về tầm vóc và thương hiệu.

Theo đà phát triển, khu Little Saigon dần trở nên lớn mạnh và ngày nay nơi đây tập trung hơn 6.000 thương nghiệp lớn nhỏ do người Việt đứng ra kinh doanh và hoạt động.

Little Saigon được mệnh danh là khu thương mại quả không sai chút nào vì đây chính là khu giao dịch, mua bán rất sầm uất của cộng đồng người Việt tại Cali. Nó còn là khu văn hoá vì mang đậm nét văn hoá, tính dân tộc và bản sắc Việt không lẫn vào đâu được.

“Thiên thời, địa lợi, nhân hoà” là những yếu tố cần thiết để khởi nghiệp và tạo dựng thành công. Ông Frank Jao đã khởi nghiệp và tạo dựng thành công từ những yếu tố ấy.

Ông tâm sự, một người muốn làm ăn thành công và lâu dài, ngoài khả năng tiên đoán được tương lai của thị trường, còn cần phải biết thuyết phục, biết tiến lùi đúng lúc và có thể đàm phán được với những người quản lý điạ phương, với các cấp chính quyền sở tại; phải nhìn vào hoàn cảnh thực tế để dung hoà, linh động trong công việc của mình.

Một kinh nghiệm mà ông Jao muốn chia sẻ sau nhiều năm tháng làm ăn trên đất Mỹ chính là cách thuyết phục chính quyền sở tại, làm sao để đọc được ý nghĩ của những nhà quản lý trong các cấp chính quyền để tiến hành đàm phán theo đúng ý định ban đầu của mình. Phải dung hoà để tìm ra một tiếng nói chung cho bản thân và cho cộng đồng của mình.

Khi được hỏi, làm cách nào mà ông có những quyết định táo bạo và đột phá như vậy? Ông cho biết: “Tôi đo lường được sự mong muốn của nhiều người dân. Bất cứ một cuộc khảo sát thị trường nào, vấn đề đặt ra và khó tìm được câu trả lời hơn hết chính là nhu cầu cần thiết, tìm kiếm và đo lường sự mong muốn của người dân”.

Người nặng lòng với giáo dục

Thành công trong lĩnh vực kinh doanh, tạo được uy tín và tên tuổi trên thương trường, thế nhưng ông cũng là người tích cực tham gia hoạt động trong lĩnh vực giáo dục nhằm đem đến những lợi ích thiết thực cho Việt Nam.

Vào năm 2002, Tổng thống Mỹ khi đó là ông George Bush chỉ định doanh nhân Triệu Như Phát vào Ban Giám đốc Quỹ giáo dục Việt Nam (VEF). Đây là một quỹ trực thuộc Nhà Trắng chuyên hỗ trợ trao đổi giáo dục Việt - Mỹ, từng cấp học bổng cho hàng trăm trí thức Việt Nam sang Mỹ để tu nghiệp, học thạc sĩ và nghiên cứu sinh tiến sĩ. Sau đó, ông trở thành Giám đốc của VEF.

Trong quá trình tham gia hoạt động với tư cách là Hội đồng thành viên của VEF, nhận thấy ông là người có khả năng, am hiểu về Việt Nam và có tâm với Việt Nam, Tổng thống Bush đã tái bổ nhiệm ông thêm 2 nhiệm kỳ nữa trong Hội đồng Quản trị.

Năm 2005, ông được những thành viên hội đồng tín nhiệm và bầu ông giữ cương vị Chủ tịch Hội đồng Quản trị VEF. Trong thời gian này, ông đã đưa ra nhiều chính sách, chiến lược có lợi cho Việt Nam, xúc tiến tìm cách giảm thiểu sự dị biệt về ý kiến và cố gắng tạo nên một mối giao hảo giữa chính phủ Mỹ và Việt Nam nhằm thúc đẩy tốt hơn hoạt động giáo dục trong nước.

Ông đã cùng một số thương gia Mỹ lập ra một quỹ mang tên V – Home Fund, do ông đứng đầu và quản trị. Nhằm đáp lời kêu gọi của thủ tướng Phan Văn Khải nhân chuyến thăm chính thức Hoa Kỳ vào năm 2005, nhóm thương gia này quyết định quay về đầu tư trên quê hương.

Một trong những kế hoạch mà quỹ V – Home Fund đang triển khai là đầu tư vào chợ đầu mối Bình Điền để xây dựng một trung tâm phân phối thực phẩm, tìm cách xuất khẩu hàng sang Mỹ và một số quốc gia khác. Trung tâm này có khả năng tạo ra 30.000 việc làm cho người lao động và thiết lập nơi trú ngụ cho hàng trăm công nhân trong nước.

Tờ Orange County Register từng vinh danh ông là “1 trong 100 nhân vật có ảnh hưởng và làm thay đổi bộ mặt của quận Cam” (100 people who shaped Orange County).

Website Goldsea.com đăng tên ông vào danh sách 70 người Mỹ gốc châu Á có ảnh hưởng nhất mọi thời đại. Nhiều năm liền, trong danh sách “50 doanh nhân có ảnh hưởng nhất trong năm” của tờ Orange County Business Journal luôn có tên Frank Jao. Báo chí Mỹ viết về ông như một “hiện tượng”, một tấm gương của sự phấn đấu, vươn lên để đạt được thành công.

Khi được hỏi: “Ông có thể chia sẻ một chút kinh nghiệm làm ăn cho giới trẻ Việt Nam?”. Ông từ tốn trả lời: “Ngoài những khả năng của mình kết hợp với nhiều yếu tố khác, trong kinh doanh, việc cập nhật thông tin, tiếp nhận thông tin và phân tích, đánh giá tình hình từ những nguồn tin đó để tìm cơ hội đầu tư là điều quan trọng. Cơ hội và thời cơ mới có đến với mình hay không chính là nhờ vào khả năng tiếp nhận, đánh giá và xử lý thông tin đó”.