Vì sao Ericsson phải chi đậm để đền bù cho Nokia?

Khoản phí này liên quan đến các cuộc điều tra của Bộ Tư pháp Mỹ đối với hoạt động kinh doanh của Ericsson tại năm quốc gia: Trung Quốc, Việt Nam, Indonesia, Kuwait và Djibouti từ những năm 2000 đến năm 2016.

Trong nhiều năm, công ty Thụy Điển đã dùng đến tham nhũng để củng cố vị thế của mình trên thị trường viễn thông.

Theo các quan chức Mỹ, Ericsson đã dùng đến “vấn nạn tham nhũng ở 5 quốc gia trong nhiều năm để củng cố vị thế của mình trên thị trường mạng điện thoại”. Ericsson cũng đã thừa nhận một chiến dịch tham nhũng kéo dài nhiều năm ở năm quốc gia để "củng cố sự kìm kẹp của mình đối với hoạt động kinh doanh viễn thông". Đồng thời, việc kiểm soát nội bộ không chặt chẽ của Ericsson đã cho phép các giám đốc và nhân viên của công ty đưa hối lộ và làm giả tài khoản của công ty để che đậy việc đưa hối lộ trên.

Thời điểm này, Ericsson cho biết rằng họ đã đạt được thỏa thuận với Nokia về khoản bồi thường phải trả cho công ty Phần Lan. Với giải pháp này, Ericsson cho biết họ có thể tránh được một quy trình pháp lý phức tạp và kéo dài.

Tuy vậy, cái mà Ericsson phải đối mặt là một án phạt lớn hơn rất nhiều từ cuộc điều tra của Bộ Tư pháp Mỹ, bắt đầu kể từ hai năm trước, năm 2019. Thời điểm đó, Bộ Tư pháp Mỹ yêu cầu Ericsson nộp hơn 1 tỷ USD tiền phạt vì “vi phạm các quy định chống tham nhũng”.

Theo các cáo buộc có trong Thông báo tội phạm, từ khoảng năm 2000 đến năm 2016, Ericsson đã thông qua các giám đốc điều hành, nhân viên và các tổ chức liên kết khác nhau, sử dụng các đại lý và chuyên gia tư vấn của bên thứ ba để hối lộ các quan chức chính phủ nước ngoài và quản lý các khoản tiền khống ở các quốc gia mà họ theo đuổi hợp đồng kinh doanh viễn thông. Các đại lý tham gia thông qua các hợp đồng giả mạo và thanh toán theo các hóa đơn giả, với các khoản thanh toán đó được hạch toán không đúng trong sổ sách và hồ sơ của Ericsson.

Đáng chú ý, tại Việt Nam, từ khoảng năm 2012 đến năm 2015, Ericsson đã thông qua các công ty con, trả cho một công ty tư vấn khoảng 4,8 triệu USD để tạo ra các khoản tiền ngoài sổ sách. Sau đó, dùng các quỹ chuyển nhượng được sử dụng để thanh toán cho các bên thứ ba, những đối tác không thể vượt qua các quy trình thẩm định của Ericsson. Họ cố tình viết nhầm các khoản thanh toán này, được thực hiện theo hợp đồng giả mạo cho các dịch vụ chưa bao giờ được thực hiện và ghi chúng vào sổ sách và hồ sơ của Ericsson một cách không chính xác.

Ông Denis Brunetti - Chủ tịch phụ trách hoạt động kinh doanh của Ericsson tại các thị trường Việt Nam, Myanmar, Campuchia và Lào từ năm 2017.

Luật sư Geoffrey S. Berman của Mỹ cho biết: “Gã khổng lồ viễn thông Thụy Điển Ericsson đã thừa nhận một chiến dịch chống tham nhũng kéo dài nhiều năm ở năm quốc gia nhằm củng cố sự kìm kẹp của mình đối với hoạt động kinh doanh viễn thông. Thông qua các khoản tiền khống, hối lộ, quà tặng và tiền ghép, Ericsson tiến hành kinh doanh viễn thông với nguyên tắc “tiền trao đổi””

Trong khi đó, Trợ lý Bộ trưởng Tư pháp Mỹ thời điểm đó Brian A. Benczkowski cho biết: “Hành vi tham nhũng của Ericsson liên quan đến các giám đốc điều hành cấp cao và kéo dài 17 năm và ít nhất 5 quốc gia, tất cả đều là một nỗ lực sai lầm nhằm tăng lợi nhuận. Ericsson phải chịu trách nhiệm về những âm mưu này và đồng thời án phạt còn là răn đe các công ty khác từ việc tham gia vào các hành vi phạm tội tương tự".

Án phạt với Ericsson được cho là một trong những bản án cao nhất từ trước đến nay theo Đạo luật Chống Tham nhũng Nước ngoài (FCPA). Án phạt này liên quan đến một án hình sự trị giá 520 triệu USD cho Bộ tư pháp Mỹ và khoản thanh toán 540 triệu USD cho Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Mỹ (SEC).

Rõ ràng sự việc này đã ảnh hưởng một cách sâu sắc đến uy tín và tài sản của Ericsson. Mặc dù công ty đã đổ lỗi cho "đức tin xấu" của một số nhân viên và quản lý của họ ở các quốc gia bị ảnh hưởng và mô tả sự thật là "hoàn toàn không thể chấp nhận được". Nhưng theo các chuyên gia phân tích, có thể Ericsson sẽ phải đối mặt với nhiều vấn đề khác trong tương lai.