Vì sao WHO khuyến nghị tiêm mũi vaccine COVID-19 thứ ba?

Việc tiêm vaccine phòng COVID-19 cho người có hệ miễn dịch yếu là cần thiết

Cụ thể, trong thông báo mới nhất này, các chuyên gia WHO nêu rõ, những người bị suy giảm miễn dịch ở thể trung bình và nghiêm trọng nên được tiêm liều vaccine tăng cường vì cơ thể ít có khả năng sinh kháng thể đầy đủ nếu họ chỉ được tiêm chủng vaccine theo tiêu chuẩn cơ bản (2 mũi), cũng như họ có nguy cơ cao mắc bệnh COVID-19 thể nặng.

Đây là khuyến cáo mới nhất của các thành viên Nhóm Chuyên gia tư vấn chiến lược về tiêm chủng của WHO. Tất cả các loại vaccine ngừa COVID-19 nằm trong danh sách “Sử dụng khẩn cấp” của WHO đều có thể được sử dụng để tiêm mũi tăng cường, bao gồm vaccine công nghệ mARN (Pfizer, Moderna) vaccine công nghệ adenovirus (AstraZeneca) hay vaccine dùng virus bất hoạt (Sinopharm).

Trước đó, Cơ quan Quản lý dược phẩm châu Âu (EMA) đã chính thức phê chuẩn tiêm vaccine phòng COVID-19 mũi thứ 3 của hãng  Pfizer/BioNTech cho người từ 18 tuổi trở lên. Ngoài ra, cơ quan này cũng nhất trí rằng liều tăng cường vaccine của hãng Moderna và Pfizer/BioNTech là cần thiết đối với những người có hệ miễn dịch suy giảm.

Trong tuyên bố của mình, EMA nêu rõ có thể xem xét tiêm mũi thứ ba này cho người trên 18 tuổi và thời gian tiêm là tối thiểu 6 tháng sau khi tiêm mũi thứ hai. Với những người bị suy giảm miễn dịch, EMA khuyến cáo nên tiêm mũi thứ 3 của Moderna hoặc Pfizer/BioNTech ít nhất 28 ngày sau mũi thứ hai. Tuy nhiên, cơ quan trên cũng khẳng định quyết định cuối cùng liên quan đến mũi tiêm tăng cường phải do cơ quan có thẩm quyền của mỗi quốc gia đưa ra.

Bác sỹ Kate O’Brien, Giám đốc bộ phận tiêm chủng của WHO, việc tiêm mũi tăng cường cho những người bị suy giảm miễn dịch nhằm gia tăng lượng kháng thể cho những người này đến một lượng đủ cao để giảm thiểu nguy cơ trở nặng phải nhập viện điều trị hoặc tử vong khi nhiễm COVID-19.

“Cần phân biệt việc tiêm mũi tăng cường cho những người vốn chỉ có có lượng kháng thể hạn chế khi tiêm các mũi vaccine đầu với các lý luận rằng hiệu quả vaccine suy giảm theo thời gian nên phải tiêm tăng cường. Hiện tại, Tổng giám đốc WHO đã kêu gọi các nước tạm ngưng các liều tăng cường cho dân chúng thông thường bởi việc tiêm liều tăng cường cho những người vốn đã có kháng thể bảo vệ từ các mũi tiêm trước giống như việc cho người này được mặc hai lớp áo cứu hộ trong khi lại bỏ mặc người khác không có áo cứu hộ nào”, bác sỹ Kate O’Brien cho biết.

Có thể xem xét tiêm mũi thứ ba này cho người trên 18 tuổi và thời gian tiêm là tối thiểu 6 tháng sau khi tiêm mũi thứ hai

Đáng chú ý, các chuyên gia cho biết, liều thứ ba vaccine Moderna 6 tháng sau liều thứ hai giúp tăng cường kháng thể chống COVID-19 chỉ sau nửa liều. Nhìn chung, dữ liệu chỉ ra rằng vaccine COVID-19 do Mỹ cấp phép vẫn đủ khả năng chống lại triệu chứng nghiêm trọng và ngăn ngừa tử vong.

Trong khi đó, Viện Sức khỏe quốc gia Mỹ (NIH), người đã được tiêm vaccine một mũi duy nhất của hãng Johnson & Johnson (J&J) sẽ có phản ứng miễn dịch mạnh hơn nếu được tiêm mũi bổ sung bằng một vaccine theo công nghệ mRNA.

Đến nay, Mỹ cho phép người từ 65 tuổi trở lên, có nguy cơ chuyển nặng sau nhiễm COVID-19 hoặc làm việc tại môi trường dễ mắc bệnh tiêm liều vaccine Pfizer thứ ba. Moderna đang đề xuất liều tăng cường cho nhóm dân số tương tự vì lợi ích sức khỏe cộng đồng.

Theo ghi nhận, tất cả các loại vaccine phòng COVID-19 vẫn bảo vệ tốt, ngăn ngừa nguy cơ chuyển nặng và nghiêm trọng. Song hiệu quả chống nhiễm bệnh của vaccine vẫn cho thấy sự giảm nhẹ theo thời gian. Điều này cho thấy liều thứ ba có thể hữu ích đối với chiến lược tiêm chủng.

Mặc dù vậy, việc tiêm vaccine liều thứ ba vẫn gây tranh cãi khi nhiều nước nghèo và kém vaccine vẫn chưa tiêm chủng mũi 1 cho phần lớn dân số. Tuy nhiên, theo WHO, hiện tại nguồn cung vaccine ngừa Covid-19 trên toàn thế giới là khoảng 1,5 tỷ liều/tháng và với số lượng này, thế giới hoàn toàn có thể đạt mục tiêu 40% dân số được tiêm đủ hai mũi vaccine vào cuối năm 2021. Đến giữa năm 2022, khoảng 70% dân số thế giới sẽ được tiêm đủ vaccine.