Quyết sách gần, tránh nỗi đau xa!

Hôm trước đọc được câu chuyện kể về một “tên trộm” ở TPHCM của ông Nguyễn Đức Hiển, hiện trường bỏ lại trong nhà xưởng là chảo cơm chiên có quả trứng chưa kịp ăn, mất hai gói mì ăn liền!

Vâng, thật hy hữu khi người mất trộm tỏ lòng xót thương người đi ăn trộm, “thủ phạm” là một sinh viên bị kẹt lại ở thành phố giữa đại dịch COVID-19. Hết cái ăn, bản năng sống còn sót lại thôi thúc “nó” phải làm gì đó tự cứu mình, chút cơm còn lại trong nồi là đủ, thế thôi!

Ngày hôm qua, lại một trường hợp gây rúng động tâm can người đọc, một sinh viên nghèo không đủ tiền hỏa thiêu cho bố ở Bình Hưng Hòa, xóm trọ không cho đưa về, em chơi vơi không biết víu vào đâu.

Gia đình em và cộng đồng đang đối mặt với nguy cơ một cuộc khủng hoảng nhân đạo, dù cá biệt nhưng đó là dấu hiệu cho thấy chính sách tốt vẫn chưa đến được nhiều ngõ ngách sâu thẳm nơi đô thị hoa lệ này. Thật may, nhà trường nơi em học đã kịp thời giúp đỡ.

Một buổi chiều cách đây mấy ngày, trước bữa cơm tối, tôi nhận cuộc điện thoại của một công nhân đại diện cho hàng trăm người ở TPHCM, Bình Dương, Bà Rịa Vũng Tàu,… khẩn cầu được về quê.

“Anh à, tụi em hết tiền rồi, không còn gì để ăn, 4 - 5 người ở chung một phòng, ra ngoài không được, hàng cứu trợ chưa từng được thấy, không được về chắc mọi người chết mất…”.

Em ấy biết tôi làm trong lĩnh vực truyền thông nên hy vọng đề đạt của họ được lan tỏa. Tôi không chức, không quyền, không là gì cả, biết làm sao đây? Lấy hết sức bình sinh nhắn cho lãnh đạo tỉnh một tin rất dài, chỉ mong “làm hết trách nhiệm” của một người mang danh làm báo!

Một lúc sau, tỉnh có công văn “tạm dừng đón người về quê… chỉ dành cho những trường hợp đặc biệt”, đọc xong tôi thất vọng não nề, bữa cơm chiều hôm ấy quả thực không nuốt nổi! Thế rồi người ta cũng không thể phân định được đâu “trường hợp đặc biệt” vì ai cũng “đặc biệt” như nhau, thành ra, không một ai có cơ hội được về.

Chỉ riêng việc đón người về quê rất nhiều địa phương cứ ban công văn ra, trống dong cờ mở một đợt rồi thu hồi công văn, làm hụt hẫng hy họng của bao người. Cũng không quá khó để mường tượng “vụ trộm thương tâm” bát cơm nguội và hai gói mỳ tôm kia rất có liên quan đến chính sách hỗ trợ, đón đưa ban ra rồi thu hồi!

Hóa ra, bản chất cốt lõi của việc hỗ trợ không nằm ở số tiền khổng lồ mà báo đài thi nhau đưa tin, mà có khi để tiếp cận được người dân phải… “lên tivi mà nhận”. Hóa ra, hỗ trợ phải là những thứ thiết thực nhất, sống phải có cơm ăn, nước uống, chết có chỗ mai táng.

Một văn bản lấy lý do “bảo vệ thành quả chống dịch” để dừng nhận người hồi hương, liệu có thuyết phục? Thành quả chống dịch được đo đếm bằng số lượng nhiễm bệnh hay đời sống người dân bớt kham khổ? Tôi cho rằng, cả hai đều đúng nhưng xuất phát điểm của lý do trên có vấn đề.

Dân là gốc của mọi việc, an dân thì mọi thứ sẽ bình, lo cho dân chính là căn cốt của nhiệm vụ chống dịch, dân đói, dân chết thì công sức chống dịch cũng tiêu tan, chính sách nào đi ra từ dân thì dễ dàng đi vào lòng người.

Hai mươi lăm triệu đồng cho một trường hợp hỏa thiêu, thậm chí nhiều hơn cộng đồng có thể “góp gió thành bão”. Nhưng nếu là 100, 1000,… nhiều hơn trường hợp như vậy sẽ tính sao? Lo không thừa bởi phía sau thành phố giàu có ấy là hàng vạn người đã kiệt quệ kinh tế, nhiều tháng trời không có thu nhập.

Thiếu ăn một bữa chẳng sao cả, nhưng ngã xuống không biết về đâu là thảm họa ám ảnh tinh thần khiến lòng trắc ẩn day dứt khôn nguôi!