Rà soát lại các dự án điều chỉnh quy hoạch

Công văn trả lời của Bộ Xây dựng nêu rõ, hiện nay ở một số địa phương có một số dự án khu đô thị, khu nhà ở đã được giao đất từ nhiều năm nhưng đến nay vẫn bỏ hoang hoặc đầu tư không đồng bộ, chưa dứt điểm gây lãng phí về đầu tư, đất đai, gây bức xúc dư luận.

Chính sách không phù hợp với thực tiễn

Nguyên nhân của tình trạng trên gồm: Chất lượng quy hoạch thấp, việc xác định chỉ tiêu sử dụng đất, bố trí tổng mặt bằng... chưa chính xác do chưa tổng hợp đầy đủ và xử lý tốt các thông tin dự báo về tình hình kinh tế - xã hội và các yếu tố đầu vào khác, không lập đồng bộ các loại quy hoạch liên quan, hoặc có lập nhưng có mâu thuẫn giữa các loại quy hoạch.

Ngoài ra, quy hoạch thiếu tính khả thi do chưa hoặc không xác định đủ các yếu tố, điều kiện thực hiện, nhất là về nguồn vốn đầu tư để đầu tư đồng bộ về nhà ở, công trình khác với hệ thống hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội và đền bù giải phóng mặt bằng.

Đồng thời, một số nhà đầu tư, chủ đầu tư được giao thực hiện dự án còn thiếu năng lực, kinh nghiệm thực hiện; việc tổ chức quản lý và thực hiện quy hoạch sau khi công bố chưa được thực hiện nghiêm túc, đầy đủ theo quy định.

Một số địa phương còn chủ quan, nóng vội trong việc mở rộng đất phát triển đô thị nhưng chưa tính toán chính xác các yếu tố, nguồn lực phát triển nên không thực hiện được các chỉ tiêu quy hoạch, quy chuẩn, tiêu chuẩn theo quy định, nhất là đối với các công trình hạ tầng.

Bộ Xây dựng, Bộ trưởng Bộ Xây dựng có trách nhiệm về một số nội dung như: Đề xuất sửa đổi, bổ sung một số nội dung quy định pháp luật, quy chuẩn, tiêu chuẩn liên quan đã bất cập, không còn phù hợp với thực tiễn; Chất lượng lập, thẩm định quy hoạch do Bộ Xây dựng thực hiện còn một số nội dung chưa đáp ứng yêu cầu; Việc theo dõi, hướng dẫn, đôn đốc, phối hợp với các địa phương trong thực hiện công tác quản lý Nhà nước về quy hoạch chưa thường xuyên, kịp thời.

Trong thời gian tới, Bộ Xây dựng tiếp tục rà soát, đề xuất để hoàn thiện hệ thống văn bản pháp luật, quy chuẩn, tiêu chuẩn về quy hoạch xây dựng, đầu tư xây dựng: Sửa đổi, bổ sung Luật Xây dựng, Luật Quy hoạch đô thị, đặc biệt đối với các quy định về lập, thẩm định quy hoạch; về sự tham gia của cộng đồng dân cư, nhà đầu tư trong quá trình lấy ý kiến đồ án quy hoạch; thẩm định dự án đầu tư xây dựng, tăng cường thẩm tra về năng lực của chủ đầu tư về vốn, khả năng huy động vốn, về năng lực quản lý và nhân sự.

Quy định trách nhiệm của cơ quan quản lý, cơ quan tư vấn đối với chất lượng quy hoạch xây dựng, quy hoạch đô thị. Hiện nay, Bộ Xây dựng đang lập hồ sơ sửa đổi, bổ sung Luật Xây dựng năm 2014 để trình Quốc hội cho ý kiến vào Kỳ họp thứ 8; Hoàn thành việc sửa đổi, bổ sung các quy chuẩn xây dựng về quy hoạch, nhà chung cư, hạ tầng kỹ thuật trong năm 2019.

Không chỉ vậy, Bộ Xây dựng tăng cường kiểm tra, giám sát, hướng dẫn các địa phương thực hiện tốt quy định pháp luật về quy hoạch; Tăng cường công tác thanh tra của Bộ Xây dựng.

Bộ Xây dựng cũng đề nghị UBND các tỉnh, thành phố thuộc Trung ương khẩn trương thực hiện nghiêm túc Chỉ thị số 05/CT-TTg ngày 01/3/2019 của Thủ tướng Chính phủ về việc tăng cường chấn chỉnh công tác quy hoạch xây dựng, quản lý phát triển đô thị theo quy hoạch được duyệt.

Rà soát lại các quy hoạch điều chỉnh

Theo báo cáo giám sát chưa đầy đủ của các địa phương, hiện nay cả nước có 1.390 dự án có quy hoạch điều chỉnh từ 1 đến 6 lần. Quy hoạch được điều chỉnh thường có xu hướng tăng chiều cao, số tầng, diện tích sàn, mật độ xây dựng; giảm diện tích đất cây xanh công cộng, đất công trình hạ tầng kỹ thuật hoặc bổ sung chức năng nhà ở vào các lô đất thương mại.

Tại Hà Nội có thể kể đến như Khu đô thị Ngoại giao đoàn, Khu đô thị Ciputra, Khu đô thị Trung Hoà – Nhân Chính…

Việc điều chỉnh quy hoạch tại các khu đô thị thường gặp phải sự phản đối quyết liệt từ phía người dân. Sở dĩ xảy ra tình trạng này là vì sau khi điều chỉnh, các dự án thường có xu hướng tăng lợi ích cho nhà đầu tư, giảm các diện tích công cộng và lợi ích của người sử dụng.

Tại phiên chất vấn Kỳ họp Quốc hội mới đây, đại biểu Nguyễn Minh Đức (TP.HCM) nhấn mạnh, quy hoạch mật độ đô thị của Hà Nội và TP.HCM được điều chỉnh từ 24,6% lên 40%; tầng cao bình quân tăng từ 20,33 lên đến 40 tầng. Từ đó làm phá vỡ quy hoạch tổng thể của đô thị, gây quá tải cho quy hoạch chung và hạ tầng giao thông.

Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng thừa nhận về tình trạng điều chỉnh quy hoạch tùy tiện ở các đô thị hiện nay đã khiến dư luận xã hội, cử tri và đại biểu Quốc hội đang rất bức xúc, đặc biệt là tình trạng điều chỉnh quy hoạch chạy theo nhà đầu tư, điều chỉnh tùy tiện.

Về biện pháp khắc phục, ông yêu cầu các địa phương cho thanh tra, kiểm tra rà soát lại các quy hoạch điều chỉnh. Từ đó xem xét xử lý nghiêm với các quy hoạch bị điều chỉnh tùy tiện, không đáp ứng yêu cầu về quy chuẩn, tiêu chuẩn trong quy hoạch. Cần có giải pháp đầu tư hạ tầng để đáp ứng yêu cầu gia tăng dân số, đồng thời xử lý nghiêm các cán bộ vi phạm.