Sửa Thông tư 01/2020/NHNN: Đừng "lấy dây buộc chân mình"!

Diện hỗ trợ được mở rộng hơn

Một trong những thay đổi đáng chú ý là NHNN bổ sung quy định cho phép các TCTD được cơ cấu lại nợ; miễn giảm lãi suất, phí; giữ nguyên nhóm nợ đối với những khoản nợ phát sinh từ ngày 23/1/2020 cho đến trước ngày 25/4/2020.

Theo quy định của Thông tư 01, các TCTD chỉ được được giữ nguyên nhóm nợ như đã phân loại theo quy định của NHNN tại thời điểm gần nhất trước ngày 23/1/2020 đối với các số dư nợ được cơ cấu lại thời hạn trả nợ; miễn, giảm lãi theo Thông tư này. Có nghĩa Thông tư 01 không áp dụng đối với số dư nợ giải ngân sau ngày 23/1/2020.

Tuy nhiên, trên thực tế, dịch COVID-19 diễn biến rất nhanh, phức tạp; mức độ ảnh hưởng sâu rộng đến hầu hết các ngành, lĩnh vực của nền kinh tế trong nước, gây ra khủng hoảng kinh tế- xã hội nghiêm trọng trên toàn cầu. Do không lường trước được các tác động của dịch đến hoạt động sản xuất, kinh doanh, nên đối với các khoản giải ngân sau ngày 23/1/2020, việc xác định lịch trả nợ cho khách hàng của TCTD chưa phù hợp với mức độ chịu ảnh hưởng bởi dịch COVID-19 của khách hàng.

Vì vậy, theo phản ánh của nhiều TCTD và các doanh nghiệp thì với phần lớn các khoản giải ngân sau ngày 23/1/2020 (đặc biệt là các khoản cho vay ngắn hạn), khách hàng vẫn không có khả năng trả nợ theo kỳ hạn, thời hạn tại hợp đồng, thỏa thuận cho vay.

Do đó, NHNN thấy rằng việc bổ sung quy định cho phép các TCTD được áp dụng quy định tại Thông tư 01 cho các khoản giải ngân từ ngày 23/1/2020 cho đến trước ngày 25/4/2020 và có lịch trả nợ gốc và/hoặc lãi phát sinh trong khoảng thời gian từ ngày 23/1/2020 đến ngày 31/12/2020 và chịu ảnh hưởng bởi dịch COVID- 19 là cần thiết.

Thời gian hỗ trợ: Một bước lùi?

Ghi nhận sửa đổi trên của NHNN là phù hợp với diễn biến thực tế hiện nay, song các doanh nghiệp và cả giới chuyên gia lại tỏ ra rất băn khoăn khi không hiểu quan điểm của nhà điều hành là kéo dài hay bó hẹp thời gian hỗ trợ, cho dù tại các Hội nghị kết nối ngân hàng – doanh nghiệp được tổ chức mới đây, hầu hết các hiệp hội ngành hàng đều kiến nghị nên kéo dài thời gian hỗ trợ tín dụng cho các doanh nghiệp.

Theo quy định của Thông tư 01, các TCTD được cơ cấu lại thời hạn trả nợ; miễn, giảm lãi, phí và giữ nguyên nhóm nợ cho các khoản nợ phát sinh nghĩa vụ trả nợ gốc và/hoặc lãi trong khoảng thời gian từ ngày 23/01/2020 đến ngày liền kề sau 03 tháng kể từ ngày Thủ tướng Chính phủ công bố hết dịch COVID–19. Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp phản ánh, thời gian 3 tháng là quá ngắn, không đủ để doanh nghiệp phục hồi.

Bản thân NHNN cũng nhìn nhận, do nền kinh tế Việt Nam hội nhập sâu rộng, độ mở lớn, tính tự chủ và khả năng chống chịu còn hạn chế, nên ngay cả trong trường hợp Việt Nam công bố hết dịch mà tình hình dịch bệnh trên thế giới còn phức tạp cũng ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng phục hồi kinh tế của Việt Nam, và các doanh nghiệp vẫn tiếp tục chịu ảnh hưởng tiêu cực của dịch COVID-19.

Thế nhưng, không hiểu vì sao nhà điều hành lại đưa ra quy định “cứng” trong Dự thảo Thông tư sửa đổi Thông tư 01 là việc hỗ trợ áp dụng đối với các khoản nợ, phát sinh nghĩa vụ trả nợ trong khoảng thời gian từ ngày 23/1/2020 đến ngày 31/12/2020”.

Nhiều ý kiến cho rằng không nên quy định “cứng” như vậy, bởi chừng nào còn chưa tìm ra vắc xin phòng chống dịch COVID-19, chừng đó chưa thể công bố là hết dịch và dịch bệnh có thể tái bùng phát bất cứ lúc nào. “Nếu đến thời điểm 31/12/2020 mà Chính phủ vẫn chưa công bố hết dịch thì sao?. Ngay cả khi Chính phủ công bố hết dịch trong quý 4 năm nay thì so với quy định của Thông tư 01, bản Dự thảo sửa đổi Thông tư này cũng là bước lùi”, một chuyên gia lên tiếng.

Theo vị chuyên gia này, nếu muốn kéo dài thời gian hỗ trợ cho doanh nghiệp, NHNN nên mở rộng thời gian 3 tháng lên thành 6 tháng, hoặc thậm chí là 1 năm kể từ khi Thủ tướng Chính phủ công bố hết dịch COVID-19. “Việc quy định cứng về thời gian trong Thông tư chẳng khác nào nhà điều hành tự “lấy dây buộc chân mình”, vị chuyên gia trên nói.