Thanh tra 22 điểm nóng tranh chấp chung cư Hà Nội: Yêu cầu trả ban quản trị 250 tỷ đồng

Theo thanh tra Bộ Xây dựng, nhiều chung cư tại thời điểm thanh tra, chủ đầu tư đang quản lý kinh phí bảo trì tại tài khoản của chủ đầu tư với lãi suất không kỳ hạn; bàn giao chậm, bàn giao không đầy đủ kinh phí bảo trì phần sở hữu chung nhà chung cư. Thậm chí, tại nhiều chung cư, giữa chủ đầu tư và ban quản trị không thống nhất được việc phân chia diện tích chung riêng và diện tích mà chủ đầu tư giữ lại dẫn dẫn đến không quyết toán được số liệu, chậm bàn giao kinh phí bảo trì từ 1 - 3 năm.

Trường hợp xảy ra tiếp theo là chậm tổ chức hội nghị nhà chung cư lần đầu, chậm bàn giao hồ sơ nhà chung cư do nguyên nhân chủ đầu tư thay đổi công năng các phần sở hữu chung.

Thanh tra Bộ Xây dựng cho biết, tại thời điểm thanh tra tháng 12/2020, tại các chung cư như Hinode City thuộc Dự án Khu văn phòng tại số 201 đường Minh Khai; Cụm chung cư Văn phòng Quốc hội; toà nhà F,G,H,K,L thuộc tổ hợp chung cư cao tầng khu hỗn hợp nhà ở HH02 (KĐT Dương Nội, Hà Đông) chủ đầu tư và một số chủ sở hữu đã ngăn chia không gian kỹ thuật, sảnh, hành lang, sân thượng phần sở hữu chung thành một số phòng cho ban quản lý dự án, đơn vị quản lý vận hành tạm sử dụng hoặc kinh doanh không đúng theo hồ sơ bản vẽ thiết kế được cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền phê duyệt.

Kết quả sau thanh tra, Thanh tra Bộ Xây dựng ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính và yêu cầu các chủ đầu tư và chủ sở hữu đã nghiêm túc chấp hành khôi phục lại tình trạng ban đầu hơn 1.000m2 bị lấn chiếm trả lại không gian chung cho cư dân. Đồng thời, Thanh tra Bộ cũng yêu cầu chủ đầu tư chuyển trả cho ban quản trị nhà chung cư 250 tỷ đồng; xử phạt vi phạm hành chính đối với 7 chủ đầu tư số tiền 820 triệu đồng.

Trên thực tế, việc chậm bàn giao quỹ bảo trì, lấn chiếm, sử dụng sai mục đích phần sở hữu chung riêng tại các chung cư đã và đang trở thành chuyện "cơm bữa" ở hầu khắp các địa phương trên cả nước. Dù đã có một số giải pháp nhưng vẫn chưa thực sự triệt để giải quyết.

Theo thống kê sơ bộ của Hiệp hội Bất động sản Việt Nam (VnREA), hiện cả nước có khoảng 3.000 tòa nhà chung cư, trong đó tập trung chủ yếu tại thành phố Hà Nội và TP.HCM. Tại Hà Nội, trong số 845 (cụm, tòa) chung cư thương mại thì có đến 129 chung cư có tranh chấp, khiếu kiện phức tạp. Còn tại TP.HCM, trong số 935 chung cư cao tầng cũng có tới 105 chung cư đang có tranh chấp ở các mức độ khác nhau.

Năm 2020, Thanh tra Bộ Xây dựng đã tiến hành thanh tra việc quản lý, sử dụng quỹ bảo trì tại hàng loạt dự án chung cư ở Hà Nội và TP.HCM. Tiếp theo sau đó, ngày 19/5/2020, Sở Xây dựng Hà Nội đã ban hành Quyết định số 407 thành lập đoàn thanh tra công tác quản lý nhà nước về việc quản lý sử dụng nhà chung cư.

Theo Luật sư Nguyễn Thanh Hà, Chủ tịch Công ty Luật SBLaw việc rà soát lại các tranh chấp ở nhiều chung cư là điều cần thiết. Tuy nhiên, có thể cư dân vẫn không kỳ vọng quá nhiều vào kết quả của các cuộc thanh tra, bởi chưa kể số lượng dự án thanh tra có thể rất lớn và thực tế chưa thấy nhiều chủ đầu tư bị xử phạt “nặng” vì vi phạm cam kết với khách hàng.

Do đó, các cơ quan có thẩm quyền cần rà soát lại quy định của pháp luật có liên quan để kiến nghị sửa đổi, bổ sung các quy định không còn phù hợp và hướng dẫn các cơ quan liên quan giải quyết các vụ khiếu kiện liên quan đến tranh chấp chung cư.